Beste Klaas,

Bedankt voor je vraag. Men heeft destijds de zondag gevierd als dag van de opstanding van de Here Jezus. De vroege kerk, met name na keizer Constantijn heeft de Sjabbat vervangen door de zondag om duidelijk te maken dat het christendom zich distantieert van het Jodendam en dat zij beter is.

Dat is de trieste constatering. In de loop van de tijd is men alles wat met de Sjabbat te maken heeft gaan overhevelen op de zondag. veel christenen denken dus door de zondag te houden het Sjabbatsgebod te gehoorzamen wat op de keper beschouwd niet zo is.

Wat wel belangrijk is dat in de zending onder de volkeren, de apostelen (Handelingen 15) besluiten de Thora niet op te leggen aan de gelovigen uit de volkeren. Paulus zal dat sterk uitwerken in de Romeinen en Galatenbrief. De reden daarvoor is dat Israël haar unieke positie moet bewaren. Als Knecht des Heren heeft zijn een eigen identiteit en taak.

Het opleggen van de Thora voor gelovigen uit de volkeren zal betekenen dat zij Jezus als een goed begin om tot het heil te komen zien, maar het volgen van de Thora als de werkelijke weg tot het heil. Wat overigens binnen Israël niet zo functioneert. Men doet daar de geboden niet om volk van God te worden, maar omdat men het is. Het apostelconvent en ook Handelingen 21:25 v.v. geven aan dat voor de volkeren de Noachitische geboden als leefregel volstaan.

We weten dat de Thora en de identiteit van het Jodendom zeker in het Nieuwe Testament gekenmerkt wordt door drie geboden. Deze vallen echt op en het zijn deze drie kenmerken die sommigen dan ook de gelovigen uit de volkeren willen opleggen als voorwaarde om deel uit te maken van het volk dat behouden worden. Dit zijn de besnijdenis, de Sjabbat en de voedselwetten.

Het is duidelijk dat noch de besnijdenis, noch de Sjabbat voor de gelovigen uit de volkeren verplicht zijn. In de Galatenbrief, de laatste hoofdstukken van Romeinen (met name hoofdstuk 14) en in Kolossenzen 2:16 v.v. gaat Paulus daarop in.

Er blijven nu volgens mij twee vragen over:
1. Is het houden van de zondag verkeerd? Nee, de gemeente staat vrij om dat te doen en het is ook goed om een rustdag te hebben en elkaar rond het woord te ontmoeten. Maar het is natuurlijk niet de Sjabbat.

2. Mogen gelovigen uit de volkeren ook de Sjabbat houden? Jazeker, maar onthoud goed de waarschuwing van Paulus en anderen. Doe niet alsof het ook maar iets te maken heeft met je weg tot het heil. Het apostelconvent stelt het niet verplicht maar geeft wel aan dat het gelovigen uit de volkeren zeker niet verboden is om meer te leren van Israël (Handelingen 15:21).

Ik zie dat steeds meer christenen de Sjabbat eren, soms radicaal, soms langzamerhand door er stukjes van over te nemen. Zelf denk ik dat het beter ware geweest dat toen de kerk uit de volkeren toch een rustdag instelde zij de Sjabbat gekozen had. Aan de zondag hangt toch nog steeds de sfeer van de vervangingstheologie, hoewel heel veel christenen zich dat niet bewust zijn, denk ik.

Hartelijke groet,
Ds. Henk Poot