Sluiten

Zoeken.

Hoe Iran in stilte Israël nadert

30 juni 2017

1201-VS-defensiefunctionarissen-1024x576

Amerikaanse defensiefunctionarissen op het vliegveld in Baghdad. De Amerikaanse interventies in Syrië hebben amper effect gehad op de Iraanse ambities om een corridor te creëren van Iran naar de Middellandse Zee. - Foto: defense.gov

Grotendeels onttrokken aan het oog van de media vindt een dramatische omwenteling plaats in twee conflictzones in het Midden-Oosten.

Terwijl de obsessie met het zeventig jaar oude Palestijns-Israëlische conflict voortduurt en een coalitie van zeventig landen nog altijd bezig is om het IS-kalifaat te bestrijden, is Iran bezig een plan uit te voeren dat de toekomst van Israël en het Midden-Oosten als geheel bedreigt.

Iraanse invloed op Irakese leger

Dat Iraanse plan werd in augustus vorig jaar blootgelegd door Mohammad Ali Al Falaki, een gepensioneerde commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde (IRG). In een interview met Mehr News zei hij dat de IRG een ‘bevrijdingsleger’ had gevormd dat zou worden gestationeerd in Irak, Syrië en Jemen.

Jeruzalem weet dat Iran niet zonder reden de brigade van de Iraanse Revolutionaire Garde die buiten Iran opereert de naam ‘al-Quds’ (Jeruzalem) gaf.

Kort daarna werd duidelijk dat Iran bezig was Noord-Irak over te nemen. Het vulde daarmee het vacuüm op dat werd achtergelaten door Islamitische Staat (IS). Het eerste directe bewijs hiervoor werd geleverd toen Arabische media herhaaldelijk rapporteerden dat Soleimani, de commandant van de Quds Brigade van de IRG, persoonlijk grote veldslagen tegen IS overzag. Die veldslagen werden uitgevoerd door het Irakese leger en een verzameling van door Iran gesteunde sjiitische milities die eind vorig jaar officieel werden toegevoegd aan het Irakese leger.

In het kielzog van het offensief tegen IS

Toen het offensief tegen IS in Mosul begon, werd duidelijk dat Iran grote waarde hechtte aan het in bezit krijgen van dorpen en steden in Irak. Terwijl de Irakese strijdkrachten zich concentreerden op het bevrijden van Mosul, dat voornamelijk soenitisch is, begonnen de door Iran gesteunde milities het gebied rondom de stad te veroveren. Dat offensief werd in mei gevolgd door een soort ‘blitzkrieg’ die deze milities aan de grens met Syrië bracht. Ook dit offensief werd door IRG-commandant Soleimani overzien en de militiecommandanten gaven aan dat Syrië de volgende halte was.

Amerikaanse tegenmaatregelen te laat

Tegelijkertijd zag de Amerikaanse regering van Donald Trump onder invloed van Israëlische waarschuwingen in dat er iets gedaan moest worden aan het Iraanse plan om een verbinding te creëren met de Middellandse Zee en de Golanhoogvlakte. De Amerikanen voerden daarom op beperkte schaal versterkingen aan in Oost-Syrië en wilden het Vrije Syrische Leger en aanverwante milities gebruiken om een tegenwicht te creëren die een Iraanse overname van het Iraaks-Syrische grensgebied moest voorkomen.De genomen maatregelen waren echter volstrekt onvoldoende en kwamen te laat.

In Zuid- en Oost-Syrië vonden namelijk tegelijkertijd dramatische veranderingen plaats die gerelateerd waren aan het Iraanse plan. Kort nadat de door Iran gesteunde Irakese milities werd toegevoegd aan het Irakese leger werd terreurorganisatie Hezbollah namelijk officieel onderdeel van het Syrische leger. Het Syrische leger zoals we dat kenden hield daarmee in feite op te bestaan. Ook bracht Iran duizenden sjiitische strijders naar Syrië die het leger van Assad de benodigde gevechtskracht moesten geven om gebied terug te winnen. Vandaag de dag zijn er meer dan zeventigduizend sjiitische strijders uit Afghanistan, Pakistan, Iran (IRG), Libanon (Hezbollah) en Irak in Syrië die de ruggengraat vormen van Assads leger.

Vreemdelingenlegioen

Velen van deze strijders in Assads leger waren sjiitische vluchtelingen die in Iran asiel aanvroegen. Vanwege hun lage maatschappelijke positie in Iran konden zij gemakkelijk geronseld worden voor de strijd in Syrië. Iran betaalt deze strijders namelijk tussen de 500 en 1000 dollar per maand. Dit sjiitische vreemdelingenlegioen, samen met de Russische interventie van september 2015, is het geheim achter de onverwachte wending in de Syrische burgeroorlog en de drijvende kracht achter de reeks successen van de pro-Assadcoalitie sinds 2016.

Raqqa lijkt het nieuwe Berlijn

Die reeks successen begon pas echt met de val van Aleppo eind 2016 en heeft het Syrische leger (in zijn nieuwe samenstelling) nu aan de grens met Irak gebracht. Ondanks de last-minute maatregelen van het Amerikaanse leger, dat nog steeds de grensovergang Al-Tanf in handen heeft, konden de Amerikanen niet voorkomen dat de pro-Assadcoalitie het grensgebied met Irak weer in handen zou krijgen.

De volgende stappen in het creëren van de verbinding met de Golan en de Middellandse Zee zijn het bevrijden van de Oost-Syrische stad Deir e-Zur, die nu nog in handen is van IS, en het ontregelen van het offensief tegen Raqqa, de hoofdstad van IS. De door de Koerdische militie YPG gedomineerde Syrian Democratic Forces (SDF) begon in juni aan het eindoffensief tegen Raqqa en drong de stad aan de oostkant binnen. Dit wordt door de Amerikanen gesteund. Tegelijk viel het Syrische leger de stad aan en begint de situatie te lijken op wat er in Berlijn gebeurde aan het eind van de Tweede Wereldoorlog.

‘Bevrijdingsleger’ langs de Israëlische grens

Voor Israël is echter het belangrijkst wat er momenteel langs de Jordaanse grens gebeurt. Daar werkt Iran aan de realisatie van een ander onderdeel van het plan voor de verbinding met de Golan en de Middellandse Zee. Eind februari maakte Akram el-Q’aabi, de commandant van de Irakese sjiitische militie Al-Nujaba, bekend dat er een speciale sjiitische brigade zou worden opgericht die tot doel had de Golanhoogvlakte te bevrijden. Deze brigade, moet het Syrische leger gaan helpen bij het terugwinnen van ‘gestolen land’, niet alleen op de Golan maar ook in andere delen van ‘bezet Palestina’.

Israël zag het teken aan de wand en vanaf dat moment zette premier Benjamin Netanyahu de Iraanse imperialistische expansiepolitiek weer hoog op de internationale agenda. De Israëlische minister van inlichtingen Yisrael Katz reisde enkele keren naar Washington om de politiek ten aanzien van de Iraanse dreiging voor Israël te bespreken met de regering-Trump. Katz riep op tot internationale coördinatie van de pogingen om Iran te stoppen.

Tegenmaatregelen lijken vruchteloos

Ook hier lijken de pogingen om Iran af te houden van de realisatie van zijn doelen echter te laat te komen en te weinig effectief te zijn. De Amerikanen proberen via het herinvoeren van sancties en het vormen van een nieuwe coalitie samen met soenitische islamitische landen Iran onder druk te zetten. Israël valt regelmatig Iraanse wapenkonvooien in Syrië aan. Dit heeft niet kunnen voorkomen dat de Iraanse as in Syrië nu aan de voet van de Golanhoogvlakte in Syrië is komen te staan. De aanval die de islamistische rebellengroepen in het zuiden van de Golan moet verdrijven lijkt een kwestie van tijd nu het Syrische leger de stad Dara’a, even ten zuiden van de Golan, onophoudelijk bombardeert.

Israël trekt rode lijnen

Israël heeft aangegeven dat iedere Iraanse poging om voet aan de grond te krijgen op de Syrische Golanhoogvlakte het overschrijden van een rode lijn vormt voor de Joodse staat. De recente toename in Israëlische luchtaanvallen op Iraanse wapenkonvooien moet daarom gezien worden als een signaal aan Iran dat direct militair ingrijpen in Syrië door het Israëlische leger niet langer kan worden uitgesloten, mocht Iran deze rode lijn overschrijden.

De regering in Jeruzalem weet dat Iran niet zonder reden de IRG-brigade die buiten Iran opereert de naam al-Quds (Jeruzalem) gaf. Na de complete overname van Libanon door Hezbollah, waarmee Iran nauwe banden heeft, zal Israël moeten voorkomen dat hetzelfde in Syrië gebeurt, zeggen politici en experts in Israël. Zij vinden dat het niet alleen om Israël gaat, maar om de toekomst van het gehele Midden-Oosten.

De vorming van de Amerikaanse islamitische anti-Iran coalitie in Riyad, de hoofdstad van Saoedi-Arabië, eind mei leek een kleine en verlate stap in de goede richting. Maar zonder een duidelijk plan en voldoende militaire druk zal Irans plan met Syrië en Irak binnenkort werkelijkheid worden.

Doneren
Abonneren
Agenda