Veel heb ik niet met de muur. Vaak storen de toeristen me die er rondlopen en foto’s maken. Alsof het een toeristische attractie is in plaats van een religieuze plek. Inmiddels is het dat allebei. Ik loop wel altijd naar het vrouwelijke gedeelte en raak de muur even aan, maar het doet me weinig. Een paar weken geleden was dat anders.

Ik was er ’s morgens om zes uur om de aankomst van Henk van der Klok, de wandelaar uit Stadskanaal te filmen. Het verslag daarvan heeft u al gelezen.

Zo vroeg in de morgen is het er al aardig druk. Maar zonder toeristen, geen enkele! Wat ik er meemaakte, raakte me diep. Een eeuwenoude traditie.

Devote mensen, een deinende biddende massa. Veel zwarte kleding, hoeden en grote keppels. Mannen met hun gebedskleed om, vrouwen met bedekte hoofden. Oud en jong, diep in gebed. Sommigen liepen wat rond met het gebedenboek in de hand, prevelend.

De tonen van de melodieën van de gebeden maakten me emotioneel. Zo uit de getto’s. Maar ook uit mijn synagoge in Bussum waar ik opgroeide. Zo bekend, zo onbekend.

Ik liep naar voren en raakte de muur aan. Ik sloot mijn ogen en deinde mee met de geluiden om me heen. Eeuwen terug. Mijn Volk. Sterk en trots.