Hoewel het eten van insecten normaal gesproken niet echt een smakelijk onderwerp is en onmiskenbaar onkoosjer, pakt een nieuw Israëlisch bedrijf het aan onder de naam ‘Bijbelse proteïnen’. En ze doen dit op een manier die misschien wel het wereldhongerprobleem kan oplossen, tot vreugde van zowel milieudeskundigen als Bijbelgeleerden.

Zes jaar geleden besloot Dror Tamir een voedselbron te produceren die de naderende dreiging van wereldhonger zou kunnen verhelpen. Dror is als ondernemer al vijftien jaar bezig met voedsel en voeding. Ter inspiratie verdiepte hij zich in de verhalen die zijn grootouders hem vertelden over het kibboetsleven in de vroege dagen van Israëls bestaan.

Voedsel was schaars en zwermen sprinkhanen vertegenwoordigden een levensbedreigende ramp. De inwoners van de kibboets gingen de velden in en probeerden de zwermen weg te jagen door te slaan op potten en pannen. Maar sommigen kwamen ook met zakken om ze te verzamelen en op te eten. Het consumeren van deze sprinkhanen werd het meest gedaan door Jemenitische, Marokkaanse en Tunesische Joden die toen nog niet zo lang in Israël waren.

Een oplossing voor het proteïnetekort

Als volwassene begreep Tamir dat de proteïne-industrie tegen 2050 verdubbeld moet zijn. Nu de bestaande bronnen voor proteïne hun maximale grenzen bereiken, stichtte hij zijn bedrijf Hargol om een oplossing te vinden.

Veel internationale initiatieven hebben het gebruik van insecten in de voedselproductie verdedigd. De Voedsel en Landbouw Organisatie van de VN is al heel lang een supporter geweest van het cultiveren van insecten als een alternatieve proteïnebron. Ondertussen heeft de EU onlangs z’n Farm to Fork Biodiversity Strategy gelanceerd die beoogt de landbouw, natuur en voedselvoorziening gezamenlijk aan te pakken.

Insecten spelen ook een rol in deze strategie. Voor het grootste gedeelte zijn deze initiatieven gericht op het kweken van insecten die dienen als voedsel voor dieren die door mensen gegeten worden, zoals bijvoorbeeld koeien waarvan het vlees en de melkproducten gegeten wordt, gevogelte en vis. Dit is gedeeltelijk te danken aan de strenge regelingen voor nieuw voedsel bestemd voor menselijke consumptie en deels gebaseerd op de ‘ingebouwde afkeer’ van het eten van insecten in de meeste culturen.

Maar is het koosjer?

In het Jodendom is deze afkeer echter ook onderdeel van de kasjroetwetten die het eten van insecten streng verbieden. Behalve één soort waarvan je mag eten: allerlei soorten sprinkhanen. Maar alle andere gevleugelde insecten op vier poten “zijn voor u iets afschuwelijks.” Zie Leviticus 11:21, 22 en 23.

In een zeldzaam geval van rabbijnse eenstemmigheid verwacht Tamir dat in de aankomende paar weken het opperrabbinaat een koosjer-certificaat zal verlenen waarin staat dat alle Joden sprinkhanen mogen eten.

“De Asjkenazische rabbijnen waren in staat de duidelijke traditie van de Marokkaanse, Jemenitische, Tunesische en Algerijnse Joden over te nemen dat deze soort sprinkhanen degene is die in de Thora als koosjer wordt bestempeld,” zei Tamir. “Joden hebben ons product al gegeten sinds de berg Sinaï.”

Waar Bijbel en innovatie gelijk opgaan

De kracht van Tamirs bedrijf ligt niet in het concept (dat reeds sinds Bijbelse tijden gevolgd wordt) maar in zijn moeilijke werk om innovatieve methoden te ontwikkelen om commercieel sprinkhanen te kweken. Ze verminderden de incubatietijd van de eitjes van 40 weken naar twee weken. Door de technologieën die Tamir en zijn team hebben ontwikkeld, zijn de sprinkhanen in 30 dagen volgroeid. En ze werken eraan om zelfs deze korte tijd nog te verminderen door selectief te kweken.

“Veel andere bedrijven in de wereld hebben grote sommen geld geïnvesteerd, tijd en energie erin gestoken om te proberen datgene te doen wat wij hier gedaan hebben,” vertelde Tamir aan Breaking Israel News. “We begonnen in mijn garage, en we hadden niet alleen succes, maar we kregen het ook voor elkaar om de aantallen uit te breiden.”

Mensen eten ze al

Sprinkhanen zijn al het meest populaire insect dat door mensen gegeten wordt: 2.5 miljard in Azië, Afrika en Centraal Amerika. In sommige landen worden sprinkhanen als een delicatesse beschouwd en gaan ze voor enorm hoge prijzen over de toonbank. Dat laatste komt omdat de seizoenen waarin het insect geoogst kan worden in het wild, heel kort zijn. Hargol is het eerste bedrijf dat erin is geslaagd is het insect te ‘kweken’.

“Op dit moment is sprinkhanenproteïne een beetje duurder dan proteïne uit planten of dieren,” zei Tamir. “Maar we staan nog maar aan het begin, en dit zal heel snel verbeteren. Het is ook zo dat sprinkhanen een veel betere bron van proteïne zijn.”

Gezond en weinig verspilling

Consumenten die bewust willen eten, zullen houden van deze Bijbelse proteïne. De sprinkhanen vormen een superieure voeding met tot wel 70% proteïne, en bevatten bovendien alle aminozuren, omega-3 en omega-6, ijzer, zink, foliumzuur, chitine. In vergelijking met proteïne van dierlijke afkomst heeft de sprinkhaan veel lagere niveaus van verzadigd vet en cholesterolaanmaak en ook een grotere dichtheid van aminozuren.

Tamir merkte ook op dat slechts twintig procent van een dier gegeten kan worden. “Anders dan dieren of vis, die geslacht moeten worden en verwerkt, leveren sprinkhanen geen verspilling op,” zei Tamir. “De sprinkhaan is volledig eetbaar en alle materialen worden omgezet in product.”

Tamir benadrukte dat zijn succes niet komt door de technologie of financiële investering. “Het komt aan op de mensen waarmee je je omringt,” zei Tamir. “En dat wordt niet gemeten in academische graden. Iedere persoon vertegenwoordigt succes door een obstakel te overwinnen dat in de weg staat van succes. We zijn allen zeer gemotiveerd en geloven in wat we doen.”

Wettelijke hindernissen overwinnen

Naast de technische moeilijkheden en de religieuze certificering, had Tamir ook te maken met wetten die de industrie aan banden legt. Een uitbraak (van sprinkhanen) zou kunnen leiden tot een door de mens opgeroepen plaag. Tamir werkte samen met regeringsinstanties, en hielp mee om wetten te schrijven voor iets waarvan hij hoopt dat het een snelgroeiende industrie wordt.

In zijn ene fabriek in Kidnat Tzvi in de Golan – waar hij eerst kippen fokte – kan hij met zijn mensen een kwart miljoen sprinkhanen per keer grootbrengen. Dit is genoeg voor een kwart ton voedingsproduct, genoeg voor 150,000 proteïnerepen.

Het kweekgras wordt geteeld in een andere faciliteit, en in weer een ander gebouw in Nazareth wordt het uiteindelijke product gemaakt. Er is ook een faciliteit waar men actief is in research en ontwikkeling.

Tamirs hele project moet binnenkort opnieuw opgeschaald worden omdat de vraag reeds groter is dan de productiecapaciteit. En binnenkort wordt hun product in Amerika op de markt gebracht.

Proteïnerepen van sprinkhanen?

Op dit moment hebben ze drie producten te koop: drooggevroren hele sprinkhanen, proteïnepoeder en proteïnerepen. Maar de mogelijkheden zijn net zo eindeloos als de menselijke smaak. Ze ontwikkelen een assortiment van op sprinkhanen gebaseerde producten waaronder proteïnepoeder, vleessoorten verrijkt met proteïne, honingsappen, chocolade, energierepen en zoveel meer.

Het ethische dilemma

Hoewel sprinkhanen geen planten zijn, vertegenwoordigt het eten ervan minder ethische bezwaren voor vegetariërs omdat de insecten geen pijn lijden. De sprinkhanen die klaar zijn om geoogst te worden, worden in een gekoelde ruimte gebracht en vallen eenvoudig in slaap als de temperatuur naar beneden gaat. Terwijl ze slapen gaan ze de vriezer is waar zij pijnloos sterven. Sprinkhanen vragen ook veel minder bewerkingen en toevoegingen dan de meeste vegetarische proteïnes.

Voor religieuze Joden worden sprinkhanen geclassificeerd als ‘parve’: noch vlees noch melkproduct. Als zodanig kunnen ze samen gegeten worden met zowel vlees als melkproducten.

Nieuwe Testament

Christenen hebben altijd al groot enthousiasme getoond voor het product. Misschien omdat in het Nieuwe Testament over Johannes de Doper – een rondtrekkende prediker in de vroege eerste eeuw van de gewone jaartelling – gezegd wordt dat hij in honing gedoopte sprinkhanen at.

De Hargol-industrie werkt het hele jaar door aan de productie – in tegenstelling tot beperkte seizoenen in het open veld. Dit betekent dat er een voortdurende aanvoer is om te voldoen aan de groeiende vraag naar een veilige en betrouwbare voedselbron.

De sprinkhanen scheiden beduidend minder broeikasgassen uit, gebruiken minder water en verbruiken minder land bronnen. Natuurlijk komen er geen insecticiden aan te pas. Zelfs het voedsel dat de sprinkhanen eten, wordt verbouwd in de broeikassen waar geen pesticiden zijn.

Hargol heeft tot dusver tien internationale voedsel- en voedingswedstrijden gewonnen.

Op hun website kun je proteïnerepen bestellen die alleen van sprinkhanen zijn gemaakt, maar ook een variëteit aan Bijbelse proteïnerepen met diverse smaken.

(https://hargol.com/ )