• Het antisemitisme is een constante bedreiging.
• De veiligheid is een continue zorg. Er is veel veiligheidspersoneel en er zijn veel veiligheidsmaatregelen nodig.
• Internet is zowel een kans als een bedreiging. Alle berichtgeving over aanslagen en antisemitisme komt bij iedereen binnen via internet. Dit alles geeft een gevoel van onveiligheid.

In Europa is er sprake van ontkerkelijking, assimilatie, vergrijzing en minder interesse. Hier in Israël groeit en bloeit het Joodse en religieuze leven, het is zelfs moeilijk om niet koosjer te eten. Dit is ongekende luxe voor ons in Europa, waar we het vaak met één koosjere delicatessenwinkel per stad moeten doen. Sjabbat als rustdag is hier de normaalste zaak van de wereld, hoewel het veiligheidspersoneel ook vaak op Sjabbat moet werken. Het behoud en de bescherming van het leven eist doorlopende waakzaamheid. De Thora schrijft voor dat wij de Sjabbat moeten breken om levens te redden.

De belangrijkste kernwaarde van de Thora is liefde: voor G’d, voor de medemens en de natuur. We hebben het de hele tijd over veiligheid, maar er is een meerdimensionale wereld. Die gaat over goedheid en goede gevoelens koesteren. Voor mij is dit heel belangrijk en voelt het dichtbij. Ik kan genieten van verhalen die daarover gaan. Ik vind het belangrijk dat die meerdimensionale wereld goed wordt uitgelegd. Ik houd van geestelijke structuren, dat maakt mij blij. De Thora zit vol met ideeën en heeft een visie op het verleden, het heden én de toekomst.

Actualiteit

In de Talmoed gaat het over de meerdimensionale kwaliteit van de wereld, G’d en de nesjomme, oftewel de ziel. “Net zoals G’d de hele wereld vult, zo vult de ziel het hele lichaam. Net zoals G’d de hele wereld ziet maar niet gezien wordt, zo ziet de ziel alles maar blijft zelf onzichtbaar. Net zoals G’d de hele wereld in leven houdt, zo houdt ook de ziel het hele lichaam in leven en bij elkaar (zodra iemand overlijdt, valt alles uit elkaar). Net zoals G’d zuiver en rein is, blijft ook de ziel onbezoedeld door het onzuivere aardse gebeuren. Net zoals G’d ongezien blijft, is het onmogelijk om de ziel te zien. Deze ziel is uitermate geschikt om zich op G’d te richten en zich aan Hem te hechten.” (B.T. Berachot 10a)

Deze wereld is echter heel G’dverduisterend. Als je niet bent opgegroeid in een religieuze traditie, dan moet je wel een hele grote geest zijn om G’d in deze wereld te ontdekken en te kennen. Maar de Thora slaat de brug.

Ik sta elke keer weer verbaasd over de actualiteit van de woorden van de Thora. We leven nog steeds – ondanks alle veiligheidsmaatregelen, Abraham Akkoorden en alle camera’s op straat – in angst voor aanslagen. De Thora-woorden, dat de overige bewoners van Israël “als dorens zullen worden in uw ogen en tot prikkels in uw zijden” en ons zullen benauwen, is vandaag de dag weer keiharde realiteit.

Toepassing

G’d bouwde in de Thora dynamische elementen in, de kroontjes op de Hebreeuwse letters, die als “antennes” de statische tekst verbonden met de steeds stromende Bron van inspiratie. Zelfs Mozes vatte in eerste instantie niet exact hoe deze dynamiek functioneerde. In de Talmoed wordt verteld wat Mozes ervoer toen hij met een profetische visie meer dan 1500 jaar later een kijkje kon nemen in het leerhuis van rabbi Akiwa (1^e eeuw).

Rabbi Akiwa was in staat de ene praktijkbeslissing na de andere af te leiden uit de in de Thoratekst besloten indicaties - de vorm van de letters en de kroontjes. Mozes vatte deze dynamiek in eerste instantie niet en werd pas gerustgesteld toen hem duidelijk werd, dat rabbi Akiwa alles ontleende aan dezelfde G’ddelijke inspiratie die ook Mozes deelachtig was geworden.

Mozes wilde weten hoe men in iedere generatie weer de dagelijkse realiteit uit de tekst zou kunnen afleiden. De Thora functioneert als medium tussen de realiteit en G’ds wil. De Thora slaat een brug tussen G’d en mens. En deze verbinding en interpretatie gaat iedere generatie verder onder G’ds inspirerende leiding. De toekomstige realiteit voor alle generaties ligt al lang besloten in onze Thoratekst.

Een bekend Talmoedisch gezegde luidt: ‚Ma’asee avot siman labaniem’ – wat er gebeurde met onze voorvaderen is een voorteken voor hetgeen gebeurt met hun afstammelingen.

De vrije keus is dreigend

Het vijfde boek van de Thora bereidt het Joodse volk, alsmede een grote menigte Egyptische avonturiers, die inmiddels bij de berg Sinaï Joods waren geworden, voor op de intocht in het heilige land. Dat ging niet zonder slag of stoot. De verovering duurde zeven jaar. Het verdelen van het land tussen de stammen en binnen de stammen onderling duurde ook zeven jaar. Toch vindt de Thora het nodig om ons ernstig te waarschuwen:

"En u moet het land in bezit nemen en daarin wonen, want Ik heb u dat land gegeven om het in bezit te nemen (...) overeenkomstig de stammen van uw vaderen zult u het land in erfbezit nemen. Maar als u de inwoners van het land niet van voor uw ogen verdrijft, dan zal het gebeuren dat zij die u van hen liet overblijven, als dorens zullen worden in uw ogen en tot prikkels in uw zijden; zij zullen u benauwen in het land waar u woont. En het zal gebeuren dat Ik met u zal doen zoals Ik met hen dacht te doen." (Numeri 33:53-56)

Met name deze laatste woorden maken de tekst grimmig en dreigend. Helaas zijn wij voorlopig tot deze situatie veroordeeld. G’d is verantwoordelijk voor alles, maar niet voor het leed dat mensen elkaar aandoen. Dat is de vrije keus van ieder mens en ieder volk.

Ik was vroeger vreselijk bang voor de dood. Op dit moment niet meer. Gedurende het leven wordt men geconfronteerd met veel verdriet en leed. Dan realiseert men zich dat het leven een keer een einde neemt. Er is een leven voor de geboorte en na het overlijden. De ziel is eeuwig. We gaan als ziel verder.

Laten wij hopen en bidden dat er spoedig vrede ontstaat!