Sluiten

Zoeken.

De Marais: een kijkje in de geschiedenis van Joods Parijs

Door Rachel Poot - 

13 april 2017

marais-1-1024x576

Straatbeeld in de Marais. - Foto: Rachel Poot

Wie wel eens op zoek is gegaan naar de Joodse geschiedenis van Parijs, zal vast en zeker uitgekomen zijn bij ‘Le Marais’. Deze wijk, in het centrum van Parijs, was ooit het culturele hart van de Joodse gemeenschap. Le Marais, dat ‘moeras’ betekent, doet zijn naam bepaald geen eer aan: de wijk wordt nu namelijk als een bloeiende historische en culturele wijk gezien, waarin veel vintagewinkels, kunstgalerijen en designerboetiekjes te vinden zijn. Naast die nieuwe, hippe winkeltjes vind je echter ook falafeltentjes, hier en daar een synagoge, en Hebreeuwse opschriften op winkelportieken.

Rond de 13de eeuw vestigden zich de eerste Joden in de Marais. In die tijd woonde het grootste deel van de Joodse bevolking, zoals in veel andere grote steden in Europa, in het hart van de stad, op Île-de-la-Cité: het eiland waar nu de Notre-Dame te vinden is. Een eeuw later al, werd deze Joodse bevolking door koning Filips IV uitgebannen en kwam ze pas na de Franse Revolutie van 1789 weer terug. Aan het begin van de 19de eeuw waren het met name Joden uit de Elzas, een streek in het noordoosten van Frankrijk, die zich weer in de Marais vestigden.

Vanaf de 19de eeuw bloeide de Joodse gemeenschap in de wijk op. Aan het eind van die eeuw, kwam er een grote stroom Joodse vluchtelingen uit Oost-Europa bij. Vanwege de pogroms vluchtten zij naar Parijs toe. Omdat er inmiddels al veel Joden in de Marais woonden, konden ze vaak via een contact aan een woning of werk komen. Een deel van de Marais vormde zich toen om tot het ‘Pletzl’, Jiddisch voor ‘het kleine plaatsje’, waar duizenden Joden kwamen te wonen. Op het Pletzl kun je nu nog steeds de Joodse cultuur proeven: Jiddische specialiteiten van Finkelsztajn, authentieke falafel bij Mi-va-mi en koosjer dineren bij Restaurant Pitzman.

Straatbeeld in de Marais.

Tot en met de jaren ’30 van de 20ste eeuw bleef de Marais een bloeiende gemeenschap. De Tweede Wereldoorlog bracht daar op een vreselijke manier verandering in. Meer dan de helft van deze Joodse bevolking kwam in de kampen om. Pas jaren later, in de jaren ’60 en ’70, kwamen de Joden weer terug in de wijk. Dit keer geen asjkenazische Joden, maar sefardim uit Noord-Afrika.

Voor wie een bezoek aan Parijs brengt, is de Marais onmisbaar. Niet alleen al vanwege de sfeervolle straatjes, de historische architectuur en de verschillende monumenten. Bezoek het Joods Historisch Museum, de Rue des Rosiers en het Pletzl, dan waan je je weer even in vorige eeuwen en proef je vast en zeker een stukje van Joods Parijs.

Een thora-instituut en een koosjere pizzatent in de Marais.

De auteur

Rachel Poot

Rachel Poot studeerde Frans en Cultuurgeschiedenis, en deed haar masteronderzoek naar het antisemitisme in het 19de-eeuwse Frankrijk. Namens Christenen voor Israël is ze in Parijs om daar mee te helpen...

Doneren
Abonneren
Agenda