Het oordeel over Babylon

Aan alle goede dingen komt een einde. Je hoort het mensen wel eens zeggen. In Openbaring 19 is het precies anders om. Aan het slechte komt een einde en dat einde wordt ontvangen met een grote menigte in de hemel die zegt: “Halleluja, de zaligheid, de heerlijkheid, de eer en de kracht zij aan de Heere, onze God.” (Op. 19:1). Eerder in Openbaring werd al opgeroepen om verblijd te zijn over het vonnis dat God heeft voltrokken over Babylon (Op. 18:20). In hoofdstuk 19 wordt dat werkelijkheid. God wordt hier geëerd omdat de stad Babylon, hier weergegeven als de grote hoer, al is geoordeeld. Vanuit de hemel wordt straks het alternatief aangereikt: “de heilige stad, het nieuwe Jeruzalem… gereedgemaakt als een bruid” (Op. 21:2). Babylon, de hoer, als tegenhanger van het nieuwe Jeruzalem, de bruid van Christus.

Babylon verwoest, Jeruzalem weer opgebouwd

Het Oude Testament spreekt ook al over het beeld van Jeruzalem en de bruid. Een prachtig voorbeeld vinden daarvan in Ezechiël 16 waar God Jeruzalem beschrijft in een visioen als een kind wat wordt geboren en opgroeit tot een prachtige vrouw. Jeruzalem was zo mooi omdat God haar die schoonheid heeft opgelegd. God zegt: “Van u ging een naam uit onder de heidenvolken vanwege uw schoonheid, want die was volmaakt door Mijn glorie, die Ik op u gelegd had,” (Ez.16:14). Maar het ging mis en de vrouw, de stad Jeruzalem, gaf zich aan andere mannen (Ez. 16:25-29). De stad werd uiteindelijk verwoest maar in tegenstelling tot wat er met Babylon gebeurt zal God de stad ook weer opbouwen en zijn verbond met Jeruzalem, met zijn volk gedenken (Ez. 16:60-63). In Openbaring zien we dat nieuwe Jeruzalem, Gods volk als de bruid van Christus wat uit de hemel komt. Het is het omgekeerde van Babylon.

De betekenis van Babylon

De stad Babylon heeft een symbolische betekenis. In de tijd van Johannes die dit visioen ontving was het Romeinse Rijk de dominante wereldmacht. Het waren de Romeinen die de christenen vervolgden. Rome kon zomaar eens gezien worden als het Babylon van die tijd. De stad Babylon wordt ook wel beschreven als een plek van afgoderij en van alles wat zondig en slecht is. Openbaring 17 beschrijft Babylon als “de moeder van de hoeren en van de gruwelen van de aarde” (Op. 17:5) Dit symboliseert haar afgoderij en verdorvenheid. Het is precies het omgekeerde van wat God voor ogen heeft. Babylon vertegenwoordigt dan ook alles wat zich verzet tegen Gods wil en zijn volk. Babylon heeft ook "het bloed van Gods knechten" vergoten (Op. 19:2). Het is het symbool van alles wat zich tegen God en tegen Israël keert: afgoderij, verdorvenheid, geweld en onderdrukking. De vernietiging van Babylon symboliseert dan ook de overwinning van God over alle kwade machten in de wereld.

Babylon is al veroordeeld

En nu heeft God Babylon geoordeeld (Op. 19:2). Het is al gebeurt terwijl wij weten dat het nog moet gebeuren. De tekst staat in de voltooide tijd. Het is de profetisch voltooide tijd, het “perfectum propheticum”. Dit is een grammaticale constructie die in het Hebreeuws en het Grieks wordt gebruikt om toekomstige gebeurtenissen te beschrijven alsof ze al hebben plaatsgevonden. Daarom wordt het ook wel de profetische voltooide tijd genoemd. Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat het zeker is dat het gaat gebeuren. Het oordeel is geveld omdat Babylon de aarde met haar hoererij heeft verdorven en omdat God het bloed van Gods knechten wilde wreken (Op. 19:2). Babylon is gaan strijden tegen Jeruzalem en daarom is het geoordeeld. Het gevolg van dat oordeel is dat de rook van de vernietigde stad opstijgt tot in alle eeuwigheid (Op. 19:3). Door het koor in de hemel wordt de trouw van God bezongen omdat Hij zijn beloften is nagekomen door een einde te maken aan het slechte op de aarde en het bloed dat is vergoten te wreken.

Christus brengt oordeel

Nadat dit gebeurt is komt het grote moment waarop iedereen wacht: de bruiloft van het lam, de komst van Christus. Johannes ziet de hemel geopend en hij ziet een wit paart met daarop Christus die trouw en waarachtig genoemd wordt. Babylon bracht een oorlog die verderf zaaide maar Christus brengt oordeel en voert een oorlog in gerechtigheid (Op. 19:11). Hij is een Rechter en een Strijder. Christus komt om te oordelen over de levenden en de doden. Over dat oordeel moeten we niet te licht denken. Als Jezus komt dan is het niet meteen vrede. Het is een misvatting welke ook vandaag de dag leeft onder christenen. En dat is niet vreemd. Ook de gemeente in Thessaloniki was in verwarring over de komst van Christus. Zij dachten zelfs dat de wederkomst al had plaatsgevonden (2 Thess. 2:2). Maar niets bleek minder waar. Paulus maakt in 2 Thessalonicenzen duidelijk dat de dag van de komst van Christus gepaard zal gaan met grote afval en de komst van de mens van de wetteloosheid, de tegenstander van God (2 Tess. 2:3). In deze brief worden de verdrukten aangesproken. Dit was toen de gemeente van de Thessalonicenzen. Deze verdrukten krijgen verlichting bij de openbaring van de Heere Jezus. Tegelijkertijd zal Hij komen met een vlammend vuur en wraak oefenen over hen die God niet kennen (2 Thess. 1:7-8).

De oorlog begint

Vergelijkbare zaken vinden plaats zoals beschreven in Openbaring 19 waar Christus de heidenvolken gaat slaan met een scherp zwaard (Op. 19:15). Christus wordt getrouw en waarachtig genoemd (Op. 19:11). Een duidelijke verwijzing naar Christus. Hij is gekomen om de woorden en de beloften van God in vervulling te laten gaan. Hij zal zijn vonnis vellen en oorlog voeren (Op. 19:11). Iets soortgelijks lezen we ook in Jesaja waar een beschrijving wordt gegeven van de Messias die ook zal oordelen met rechtvaardige vonnissen en de aarde zal slaan met de roede van zijn mond (Jes. 11:3-5). Dit is vergelijkbaar met het scherpe zwaard dat uit de mond van Christus komt (Op. 19:15). De naam van Christus wordt hier door Johannes genoemd: het Woord van God (Op. 19:13). Een naam die Johannes al eerder genoemd heeft in zijn evangelie (Joh. 1:14). Christus zal de “wijnpersbank van de wijn van de grimmige toorn van de almachtige God” betreden. Een beeldspraak die eerder in Openbaring (Op. 14:19-20) voorkomt. Daar is het de engel die druiven van de aarde moet oogsten en ze moet werpen “in de grote wijnpersbak van de toorn van God” (Op. 14:19). Van die druiven wordt de “wijn van de toorn van God” gemaakt waar mensen die het beest en het beeld hebben aanbeden van moeten drinken. Deze mensen zullen worden gepijnigd in het vuur en de zwavel (Op. 14:9-10). In Openbaring 19 is iedereen klaar voor de strijd. Het beest en de koningen van de aarde staan klaar om oorlog te voeren tegen Christus. (Op. 19:19).

Christus heeft al overwonnen

En dan zijn er van Openbaring 19 nog maar twee verzen over. Nog voordat de strijd losbarst wordt het beest gegrepen, en met hem de valse profeet (Op. 19:20). In het laatste vers worden ook de koningen van de aarde en al hun legers gedood en mogen de vogels de kadavers opeten (Op. 19:21) Opvallend is dat de vogels al klaarstonden. Johannes had al een engel gezien, dicht bij de zon, die tegen de vogels had geroepen om zich te verzamelen voor het avondmaal van de grote God (Op. 19:17). Nog voordat de strijd begonnen is, is het al voorbij. De vijand is al verslagen. Babylon was al veroordeeld. Het is alleen nog wachten op de komst van Christus.

De vijand is kansloos

Het deed mij even denken aan Psalm 68 met die mooie beginwoorden “Jakoem Elohim”, God staat op (Ps. 68:2). Psalm 68 is net als Openbaring 19 zo’n tekst vol oorlogstaal. En Psalm die net als Openbaring 19 balanceert tussen oorlog en vrede. God wordt lof gezongen omdat hij rechtvaardig is, omdat hij voor Israël strijdt. De psalm bouwt op naar climax waarin de Psalmist zelfs schrijft: “God zal de kop van Zijn vijanden verpletteren, de harige schedel van wie met zijn schuldige wandel doorgaat” (Ps.68:22). God verslaat zijn vijanden. Maar het opmerkelijke in Psalm 68 is dat God zelf helemaal geen geweld gebruikt. Wat God doet dat vinden we in het 2e vers: God staat op (Ps. 68:2). Dat is genoeg. Dan vluchten de vijanden. Ze worden overal verspreid (Ps. 68:2). Net als toen in de woestijn toen God zijn volk redde uit Egypte. Toen beefde de aarde (Ps. 68:8-9). De Sinaï, de berg waar God zijn geboden gaf aan Israël, beefde. God deed zijn woorden klinken en zijn vijanden, de koningen van de legerscharen, die vluchtten weg. Net als in Openbaring 19 lijkt het steeds tot een strijd te komen die er uiteindelijk niet echt komt. Want als Christus verschijnt heeft Hij al gewonnen. Christus blijkt veel machtiger te zijn dan alles wat zich tegen Hem keert.

We moeten kiezen

Christus wordt in Openbaring 19 gepresenteerd in verschillende rollen: Rechter, Strijder en Bruidegom. Deze rollen benadrukken dan ook de verschillende aspecten van zijn komst. Als Rechter zal Hij oordelen over de levenden en de doden. Als Strijder zal Hij vechten tegen het kwaad en gerechtigheid brengen. Als Bruidegom zal Hij zich verenigen met Israël, zijn bruid. In Openbaring 19 wordt gesproken over oordeel en wraak maar ook over vrede en een bruiloft. Het zijn twee werelden die tegenstrijdig aan elkaar lijken te zijn. Maar in het Woord van God zijn ze onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het oordeel is noodzakelijk om de vrede te kunnen realiseren. Het kwaad moet worden overwonnen voordat er ware vrede kan zijn. Dit is de eschatologische spanning en het dwingt ons tot het maken van keuzes. Juist in deze tijd. Om maar met de symboliek van de tekst te spreken: woon je liever in Babylon of liever in Jeruzalem? Ben je op de bruiloft, of sta je er buiten? In Gods Woord worden we geconfronteerd met de realiteit van het komende oordeel, maar ook met de hoop op de toekomstige vrede. Deze spanning dwingt ons tot een keuze en roept ons op om trouw en waakzaam te zijn. Tegelijkertijd geeft het hoop in een wereld die gekenmerkt wordt door lijden en onrecht. De belofte van de komst van Christus is een bron van hoop. De overwinning van Christus over het kwaad wat al heeft plaatsgevonden is het bewijs dat uiteindelijk alles goed zal komen.

Deze overdenking verscheen eerder in onze maandkrant Israël Aktueel. Klik hier om gratis abonnee te worden!