Een Onafhankelijkheidsdag vol onverwachte wendingen
Door Yochanan Visser -
6 mei 2022
De 74e Onafhankelijkheidsdag van Israël werd uitbundig gevierd en verliep zonder de gevreesde rellen van Palestijnse Arabieren. Totdat het avond werd en een terroristische aanval een einde maakte aan het feestgedruis.
Aanslag in Elad
Rond 9 uur ’s avonds kwamen er nieuwsberichten binnen over een zware aanslag in de stad Elad in het midden van Israël. Twee Palestijnse terroristen uit de omgeving van Jenin (!), die de stad goed kenden omdat ze daar werkten, vermoordden drie Israëlische Joden met een bijl en met een automatisch wapen. Vier anderen werden verwond, twee van hen verkeren nog steeds in levensgevaar. De drie vermoorde mannen waren vaders van in totaal zestien kinderen.
De twee terroristen kwamen in een auto naar Elad en zijn inmiddels geïdentificeerd door de politie. Zij zijn echter nog altijd voortvluchtig. Hun gruwelijke daden maakten in één klap een einde aan de feestelijke stemming. Israëli’s werden op gruwelijke wijze herinnerd aan de realiteit in de Joodse staat, waar sinds eind maart nu zeven dodelijke terreuraanslagen werden gepleegd. Bij die aanslagen werden in totaal 18 mensen gedood en tientallen anderen zullen voor hun hele leven getraumatiseerd blijven door de huidige golf van terreur.
Rusland
Op dezelfde dag werd er een einde gemaakt aan een diplomatieke crisis met Rusland. Deze begon vorige week zaterdag, nadat Sergei Lavrov, de Russische minister van Buitenlandse Zaken, antisemitische opmerkingen maakte. Zijn opmerkingen hadden tot grote verontwaardiging geleid in Israël. Als gevolg hiervan namen de spanningen tussen Rusland en de Joodse staat toe. Deze spanningen hadden alles te maken met de oorlog in Oekraïne, waar Israël uiteindelijk de kant koos van de Oekraïense president Zelensky.
Maar toen allerlei commentatoren al aan het speculeren waren over de gevolgen hiervan voor de veiligheid van de Joodse staat, kwam er onverwachts een einde aan de spanningen.
Excuses van Poetin
De Russische president Poetin stuurde zijn felicitaties over de Onafhankelijkheidsdag naar de Israëlische president Herzog. Later belde hij naar premier Bennett om zijn excuses aan te bieden voor de opmerkingen van Lavrov.
Lavrov zei tijdens dat interview over Oekraïne dat het land een neonazistaat was en dat het niets zei dat Zelensky Joods is, omdat “Hitler ook Joods bloed” had. Toen hij daarover vragen kreeg van zijn interviewer, voegde Lavrov er aan toe dat in veel gevallen Joden zelf de grootste antisemieten waren.
Lapids kritiek op Rusland
Lavrovs opmerkingen werden beantwoord door Yair Lapid, de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken. Hij zei dat Lavrovs opmerkingen onvergeeflijk en beledigend waren. “De Joden doodden zichzelf niet tijdens de Holocaust”, zei hij, terwijl hij eraan toevoegde dat het laagste niveau van racisme was om de Joden de schuld te geven voor het antisemitisme in de wereld.
Lapid was de eerste Israëlische leider die hevige kritiek op Rusland uitte vanwege de invasie van Oekraïne en beschuldigde eerder het Russische leger van het plegen van oorlogsmisdaden en het verstoren van de wereldorde.
Bennett verandert opstelling
Premier Bennett had zich tot het begin van deze week onthouden van het uiten van directe kritiek op Poetin en wat het Russische leger doet in Oekraïne. Echter, na de schandalige opmerkingen van Lavrov, besefte de Israëlische leider dat hij niet langer neutraal kon blijven. Tijdens de wekelijkse kabinetsvergadering bestempelde Bennett Lavrovs opmerkingen als “leugens” en zei dat er geen vergelijking mogelijk is tussen wat er in Oekraïne gebeurt en de Holocaust.
Bennett besefte blijkbaar dat hij niet langer als neutrale bemiddelaar tussen Rusland en Oekraïne kon functioneren en dat hij op moest staan voor de waarheid.
Poetins excuus
De crisis leek een hoogtepunt te bereiken toen Lapid de Russische ambassadeur in Israël ontbood voor “een moeilijk gesprek” en een excuus eiste van Lavrov of Poetin.
Dat excuus kwam uiteindelijk tijdens Israëls Onafhankelijkheidsdag. Laat in de middag belde Poetin Bennett en besprak met hem “de historische waarheid” volgens een verklaring van het Kremlin. GPO, het persbureau van de Israëlische regering, gaf meer duidelijkheid over wat de twee leiders bespraken. GPO meldde dat Poetin zijn excuses had aangeboden voor Lavrovs opmerkingen en dat Bennett Poetin had bedankt voor zijn houding ten opzichte van het Joodse volk.
Poetin heeft inderdaad regelmatig laten blijken dat hij een zwakke plek heeft voor Israël en het Joodse volk. Dit heeft ook te maken met hoe Poetin aankijkt tegen de 1,2 miljoen Israëli’s die vanuit de voormalige Sovjet-Unie naar Israël emigreerden. Poetin beschouwt deze mensen nog altijd als Russische onderdanen. Ook had Poetin in zijn jeugd een Joodse lerares op de middelbare school die hij adoreerde en met wie hij contact onderhield nadat zij naar Israël emigreerde. In Rusland zelf onderhoudt Poetin goede relaties met opperrabbijn Berel Lazer en de organisatie Chabad, die hij toestaat om zendingswerk onder de Russische Joden te doen.
De regering in Jeruzalem reageerde opgelucht op Poetins initiatieven om de relatie met Israël uit de crisissfeer te trekken.