De heilsgeschiedenis is eindelijk en voor altijd aangekomen in het midden van de wereld. En daarmee is de geschiedenis van God met Israël vooral geschiedenis geworden. Natuurlijk houdt het volk met wie God zo lang is opgetrokken een apart plaatsje in zijn hart en moeten wij daarom ook van Israël houden, maar dat is het dan wel zo’n beetje. Maar niets is minder waar.

Er zijn twee dingen die ons helpen deze gedachte te corrigeren. Allereerst is het Nieuwe Verbond niet nieuw, in die zin dat het al door de Heere beloofd is in de profeten. Jeremia spreekt er over in Jeremia 31:31 v.v en ook de profeet Ezechiël (Ez.16:59,60). In Ezechiël lezen we dat Jeruzalem en Israël het oude verbond ‘gering hebben geacht’ en het zelfs hebben verbroken, maar God niet: Hij gedenkt, staat er, ‘mijn verbond met u uit de dagen van uw jeugd’ en Hij geeft er nu zelfs een nieuw verbond bij.

Het nieuwe verbond is dus geen breuk met het oude. Dat staat voor God nog steeds. Veelmeer is het nieuwe een aanvulling en een vernieuwing van het oude. Dat is het eerste om te bedenken. Het tweede is, dat zeggen beide profeten, dat het gegeven wordt aan het huis van Juda en dat van Israël.

Wat ook belangrijk is om te weten is dat het Hebreeuwse woord, dat wij zijn gaan vertalen met ‘verbond’ ‘Berith’’, niet de betekenis heeft van verdrag of unie, dat horen wij er al gauw in, maar van ‘belofte, eed, dat wat God zich voorneemt om te doen, testamentum’. Het is een geschenk van God om de relatie met Israël te dragen en te zegenen.

Ezechiël laat in dit verband zelf ook het woord ‘eed’ vallen (Ezechiël 16:59). Het nieuwe van het nieuwe verbond is nu dat God al zijn beloften aan Israël aanvult met een nieuwe belofte: De reiniging van hun zonden en zijn eigen Geest. Ezechiel zegt dan ook dat Israël door deze nieuwe gave meer dan ooit zal beseffen dat God haar Heere is en bovendien dat God zelf verzoening zal doen voor hun zonden (Ez.16:63). Hij zelf zal Israël in de toekomst reinigen.

Nu, dat verbond met Israël en met Juda wordt door Jezus bekrachtigd met zijn offer. Dit nieuwe is zo rijk dat het bloed van stieren en bokken niet meer volstaat, dit verbond wordt gesloten door het bloed van het Lam dat God zelf beschikbaar stelt. Jezus toekomende eeuw.

Zoals Mozes na het sluiten van het verbond uit Israëls jeugd tot God opklimt om de gave daarvan, de Torah te ontvangen, zo stijgt Jezus na zijn opstanding op tot God om de gave van het Nieuwe Verbond te ontvangen en uit te delen en Hij zegt zijn leerlingen voor zijn Hemelvaart om te blijven wachten op de belofte van de Vader. De belofte zelf wordt op het Pinksterfeest uit de hemel geschonken.

Petrus en de andere apostelen noemen de gave ook telkens: Vergeving van zonden en de Geest van God. Ze delen die uit zoals Joël zei aan ‘alle vlees’, dat wil zeggen aan iedereen zonder onderscheid binnen Israël. En zegt Petrus: ‘Aan u komt de belofte toe en aan alle die verre zijn’. Dat laatste is de uitdrukking voor de stammen in de verstrooiing.

Het Nieuwe Verbond is dus nog niet de geboorte van onze kerk en Pinksteren is ook niet de verjaardag van de kerk. Veel later zal Paulus schrijven dat er een geheimenis geopenbaard is dat eeuwenlang verborgen is gebleven: Ook de heidenen, ook de volkeren delen in de belofte aan Israël (Efeziërs 3:6). Zij zijn mede-erfgenamen geworden, mede-genoten van de belofte. Het Nieuwe Verbond is niet in de eerste plaats voor hen, maar voor Israël, maar zij mogen delen in de gaven ervan. De weg van God met Israël is dus helemaal nog niet afgesloten.