Mendel voelt zich machteloos. Dag en nacht probeert hij zijn Joodse gemeenschap te bereiken, maar dat is haast onmogelijk. De situatie daar is in één woord verschrikkelijk. Diverse keren werd een staakt-het-vuren afgekondigd, en ook weer verbroken. Mendel reisde ten einde raad met een collega-rabbijn naar Moldavië. Hij kon niet lijdzaam blijven toezien zonder iets te doen. Onze uitvalsbasis is bij een Deens echtpaar in Moldavië die zich ook dag en nacht inzetten om vluchtelingen te evacueren en hulpgoederen Oekraïne in te krijgen.

Missie volbracht

Het is woensdagochtend, zeven uur. Het is koud en het heeft gesneeuwd. Ik reis met de twee rabbijnen naar de Roemeense grens, om daar Koen op te halen. Hij heeft samen met Nick de afgelopen 36 uur doorgebracht met 240 Joodse vluchtelingen die een veilig heenkomen nodig hadden. (In Moldavië is nauwelijks meer onderdak te vinden, daarom moeten we met zulke grote groepen uitwijken naar buurland Roemenië). Deze missie is volbracht, de volgende missie wachtte…

Na een relatief snelle grensovergang zit Koen veilig bij ons in de auto. We rijden snel verder naar de Moldavisch-Oekraïense grens, waar we anderhalf uur later aankomen. Hier komt straks een nieuwe groep met Joodse vluchtelingen de grens over. Vandaag is voor ons een bijzondere dag, want er komt een Nederlandse filmploeg bij ons op bezoek van Omroep Max. Het zal voorlopig mijn laatste keer zijn aan de grens met Oekraïne, want donderdag reis ik terug naar Nederland. Mijn collega Rita Quartel komt mij dan aflossen in Moldavië.

Vluchtelingencrisis

Terug naar de grenspost. Het is er druk: allerlei journalisten, politieagenten, bewoners, vluchtelingen en hulpverleners lopen door elkaar heen. Het is modderig en koud, en af en toe hoor je het luchtalarm aan de overkant van de grens. Rond half twaalf arriveren de busjes met de filmploeg. Jan Slagter, de baas van Omroep Max, is zelf meegekomen om met eigen ogen te zien wat hier gaande is in Oost-Europa: de ramp die zich aan de overkant voltrekt, en de vluchtelingencrisis die zich in Moldavië in rap tempo ontwikkelt.

Vandaag hebben we een overzichtelijke groep vluchtelingen: een grote bus vol. Dat is prettig, want interviews geven en filmen kost altijd veel tijd. Tijd die we eigenlijk niet hebben. Maar we vinden het heel belangrijk dat mensen zoveel mogelijk op de hoogte zijn van wat er gaande is.

We beginnen met filmen. Jan interviewt Koen en mij pal naast het douanekantoor aan de Moldavische kant. Achter ons komen via de brug over de rivier (die de grens vormt tussen Moldavië en Oekraïne) dagelijks tientallen, honderden, nee duizenden vluchtelingen de grens over. Strompelend en uitgeput, met vaak maar een klein koffertje bij zich. Eén vrouw sleept een vuilniszak achter zich aan, met daarin een vieze deken. Haar enige bezit.

tekst gaat onder de foto's verder

Daar komt nog iemand langzaam de brug over. Ik kijk beter en ontdek dat het mijn Oekraïense collega Nataliya is. Ik had haar nauwelijks herkend. De normaal zo krachtige, vrolijke en enthousiaste Christenen voor Israël-medewerkster uit Kiev, is schor, bleek en met een betraand gezicht. Doodmoe van de stress en de hectiek.

Hartverscheurend

Ze barst in huilen uit. Alles komt eruit: hoe ze met gevaar voor eigen leven gezinnen ophaalde in Kiev. De bombardementen vlakbij haar huis. De kraters en verwoestingen langs de wegen. De hartverscheurende verhalen van die honderden vluchtelingen. De frustratie omdat sommige steden volledig geïsoleerd zijn. De onzekerheid, omdat zoveel mensen onbereikbaar zijn. De paniek, de zorgen, de uitzichtloosheid. Jan Slagter zegt tegen Nataliya: “Je bent een held”, maar haar antwoord is: “Ik ben geen held, ik ben Nataliya. Ik doe wat God mij vraagt om te doen”. Het is stil, want woorden zijn niet op hun plaats.

tekst gaat onder de video verder (op de achtergrond hoort u het luchtalarm dat in Oekraïne af gaat)

Onze Joodse vluchtelingen zitten na enkele uren allemaal veilig in de bus. Vannacht overnachten ze in hetzelfde stadje als waar onze uitvalsbasis is. De lokale kerk heeft een feestzaal omgebouwd tot noodopvang. Een zaal met matrassen, tafels met lekker eten, en enkele wc’s en wastafels. Heel eenvoudig, maar wel een warme en schone plek. Douches zijn er niet. Maar klachten horen we niet, integendeel - want het belangrijkste is dat ze nu in veiligheid zijn.

Onder onze vluchtelingen zijn Grigory en Zinaida Kogan, een ouder echtpaar uit Bela Tserkov (zie foto 2 in de slider hierboven). Al jaren zitten zij in ons sponsorplan voor Joodse ouderen in Oekraïne. Je ziet de onzekerheid en angst in hun ogen: “Waar gaan we naartoe en wanneer? Zijn we wel echt veilig? Wat gebeurt er met onze kinderen?” Ik bel daarom mijn collega Anemone, zij spreekt Russisch en kent dit echtpaar goed. Ik geef mijn telefoon aan Grigory. Zijn gezicht klaart op. Een bekende stem van iemand die echt om hem geeft, die hem bemoedigt en troost.

Praten via Google Translate

Via Google Translate praat ik later met zijn vrouw Zinaida. Ik spreek iets in het Engels in, en mijn telefoon vertaalt het naar het Russisch. Leve de technologie! Ik merk dat ze rustiger worden. Een knuffel, een troostend woord – deze mensen hebben dat juist nu zo nodig. Op het nieuws lezen we dat een kinderziekenhuis in Marioepol is gebombardeerd door de Russen. Alweer een ongekende wreedheid en opnieuw een diepe wond… wanneer houdt dit op?

tekst gaat onder de video verder (de brug die de grens vormt tussen Moldavië en Oekraïne)

Koen legt aan de groep het plan uit voor de komende dagen. Want als alles goed gaat, komen deze mensen overmorgen al aan in hun nieuwe thuisland: Israël! Het is spannend voor ze, maar ook zo hoopvol!

Toekomst

Jan Slagter en de filmploeg nemen afscheid van de groep vluchtelingen. Met tranen in zijn ogen besluit hij: “Ik wens jullie ‘shalom’ in Israël”. Ook wij wensen dat toe aan deze kostbare kinderen van God. Mensen waarvoor we als Christenen voor Israël dankzij uw steun al jaren zorgen, en die we niet in de steek laten in deze moeilijke tijd.

De Machtige van Israël zal zich over Zijn volk ontfermen. God belooft het in Zijn Woord: “Ik zal mij over hen verblijden en hun goeddoen. En Ik zal hen in getrouwheid in dit land planten, met heel Mijn hart en heel Mijn ziel”  Jeremia 32:41.

Wij willen niet aan de zijlijn blijven staan. We danken u voor uw gebed en uw steun. Bid dat ons team ter plaatse het werk volhoudt. Bid ook voor rust voor de duizenden vluchtelingen. Dank voor uw enorme betrokkenheid en medeleven!

Op donderdag 17 maart om 17.10 uur op NPO1 een speciale uitzending van Omroep Max over ons werk in Oekraïne!

Hoe kunt u helpen?

Christenen voor Israël regelt vervoer vanuit Oekraïne naar Roemenië, van waaruit Joodse vluchtelingen naar Israël vliegen. Een busrit kost €4000,-. Dat is omgerekend €100,- per persoon. We verwachten dat er de komende tijd nog veel bussen zullen vertrekken. Dit kan alleen mogelijk gemaakt worden met uw steun. Helpt u mee? Doneer dan hieronder. Bedankt voor uw betrokkenheid en steun!