De overeenkomst zorgt echter voor diepe verdeeldheid binnen het Israëlische kabinet en de Israëlische samenleving, wat het trauma sinds de verschrikkelijke aanvallen op 7 oktober 2023 verder verergert.

De op 15 januari 2025 overeengekomen "wapenstilstandsovereenkomst" vormt een aanvulling op het Israëlische voorstel voor een akkoord met Hamas, dat op 27 mei 2024 werd ingediend en op 31 mei 2024 openbaar werd gepresenteerd door de Amerikaanse president Joe Biden.

Ondanks de officiële aankondiging van een overeenkomst tussen Israël en Hamas door alle betrokken partijen, lijkt het erop dat Hamas zich gedurende de nacht van 15 januari is gaan terugtrekken. Eén van de punten waarop Hamas blijkbaar afwijkt, is het veto dat Israël heeft over de identiteit van de vrijgelaten terroristen.

Eerder verklaarde het kantoor van premier Netanyahu: "Hamas trekt zich terug uit de afspraken en creëert een last-minute crisis die een overeenkomst verhindert. Hamas wijkt af van de expliciete afspraken die met de bemiddelaars en met Israël zijn gemaakt, in een poging tot chantage op het laatste moment. Israël zal geen datum vaststellen voor een kabinetsvergadering totdat de bemiddelaars aankondigen dat Hamas alle details van de overeenkomst heeft goedgekeurd."

Drie-fasen overeenkomst

Als het doorgaat, zal de overeenkomst in drie fasen worden uitgevoerd, waarbij alle gijzelaars worden vrijgelaten (het wordt aangenomen dat 98 gijzelaars worden vastgehouden in Gaza, sommigen van hen overleden).

Meer dan tien keer zoveel Palestijnse gevangenen zullen worden vrijgelaten uit Israëlische gevangenissen, waaronder sommigen die levenslange straffen uitzitten voor misdaden volgens Israëlische wetgeving. Israël zal grotendeels terugtrekken uit Gaza, terwijl Hamas mag blijven bestaan.

• Fase 1 betreft een tijdelijke wapenstilstand van 42 dagen waarin 33 Israëlische burgers, zowel levend als overleden, in fasen zullen worden vrijgelaten. IDF-eenheden zullen zich terugtrekken uit bewoonde gebieden in Gaza. In ruil daarvoor zal Israël een aantal Palestijnse criminelen vrijlaten uit Israëlische gevangenissen. Tegelijkertijd zal er steeds meer humanitaire hulp Gaza binnenkomen, terwijl onderhandelingen over Fase 2 doorgaan.

• Fase 2 omvat nog eens 42 dagen waarin alle IDF-gijzelaars worden uitgewisseld tegen meer Palestijnse criminelen. Tegelijkertijd zal de IDF zich volledig terugtrekken uit Gaza, inclusief de Netzarim- en Philadelphi-corridors. Het totale aantal vrijgelaten gevangenen in ruil voor 94 gijzelaars (sommigen overleden) wordt geschat op 1.000, waarvan 190 een straf van 15 jaar of meer uitzitten.

• Fase 3 zal bestaan uit een uitwisseling van lichamen, een permanente wapenstilstand en de wederopbouw van Gaza. Dit omvat het heropenen van grensovergangen en het toestaan van vrij verkeer van mensen en goederen.

De Israëlische Ministeriële Commissie voor Nationale Veiligheidszaken, ook wel het Staatsveiligheidskabinet genoemd, en het bredere kabinet zullen stemmen over de deal.

Na goedkeuring door het veiligheidskabinet en vervolgens het volledige kabinet, met een periode van 24-48 uur voor beroep bij het Hooggerechtshof, zou de uitvoering kunnen beginnen met de eerste vrijlatingen van gijzelaars, die mogelijk al op zondag plaatsvinden.

“Er is een doorbraak in de onderhandelingen over de gijzelaarsdeal in Doha. Hamas-militair leider in Gaza, Mohammed Sinwar, heeft zijn akkoord gegeven,” citeert Walla News een Israëlische functionaris. Mohammed Sinwar is de broer van de omgekomen Hamas-leider Yahya Sinwar en wordt beschouwd als de bevelhebber van Hamas in Gaza.

De deal kwam tot stand na maandenlange onderhandelingen onder leiding van de Biden-administratie, met een laatste interventie op het laatste moment door de aangestelde Midden-Oostengezant van de aanstaande president Trump, Steve Witkoff.

Zoals verwacht claimen zowel Biden als Trump de eer voor de deal. Hoe dan ook, veel mensen zijn woedend dat de VS Israël onder druk heeft gezet om een overeenkomst te sluiten die buigt voor terrorisme en Hamas in staat stelt te blijven bestaan.

Verdeeldheid binnen Israël

Het is duidelijk dat de Israëlische regering voor een enorm dilemma staat. De twee doelstellingen van de oorlog – de vrijlating van de gijzelaars en de nederlaag van Hamas – zijn elk valide, maar sluiten elkaar uit.

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Sa'ar omschreef de overeenkomst als een pijnlijke keuze “tussen slecht en zeer slecht.”

Het is dan ook niet verrassend dat de meningen in Israël verdeeld zijn. Sommigen, met name de families en vrienden van gijzelaars, verwelkomen de overeenkomst. Anderen, waaronder enkele families van gijzelaars, zijn van mening dat de overeenkomst strategisch slecht uitpakt voor Israël.

De overeenkomst zou zelfs de val van het Israëlische kabinet kunnen veroorzaken. De uiterst rechtse partij Religieus Zionisme van minister van Financiën Bezalel Smotrich herhaalt haar verzet tegen de deal en stelt dat haar voortgezette lidmaatschap van de regering afhangt van de garantie van premier Benjamin Netanyahu dat de oorlog niet eindigt zonder de volledige militaire nederlaag van Hamas.

“De factie staat achter de eisen van partijleider minister Bezalel Smotrich aan premier Benjamin Netanyahu om ervoor te zorgen dat Israël terugkeert naar de oorlog om Hamas te vernietigen en alle gijzelaars terug te brengen, inclusief een verandering in het concept van beslissende overwinning, onmiddellijk na voltooiing van de eerste fase van de deal,” aldus de partij in een verklaring. Ze voegt eraan toe dat dit de “voorwaarde is voor de partij om in de regering en coalitie te blijven.”

De realiteit is dat de deal bitterzoet is. Hoewel het natuurlijk geweldig is dat de gijzelaars zullen worden vrijgelaten, zal deze overeenkomst terrorisme tragisch genoeg aanmoedigen en mogelijk een signaal afgeven aan zowel Rusland als Iran dat het Westen bereid is toe te geven aan agressie.

Uiteindelijk laat dit alles zien dat Israël niet – en niet zou moeten – vertrouwen op Trump, de Verenigde Staten of enig ander persoon of land. Israël, het Joodse volk, wij allen – moeten ons alleen richten op de God van Abraham, Isaak en Jakob. Hij alleen is de Verlosser van Israël. Hij alleen zal Israël redden van zijn vijanden.