Compensatie van Soedan

Enkele uren voor de bekendmaking verwijderde de Verenigde Staten Soedan van haar lijst van staatssponsors van terrorisme, nadat het land 335 miljoen dollar compensatie had betaald. Deze compensatie werd betaald aan Amerikaanse slachtoffers van terrorisme, die doden hadden te betreuren als gevolg van het terroristische bewind van ex-president Omar al-Bashir van Soedan dat in 2019 werd beëindigd.

“Een enorme overwinning voor de Verenigde Staten en voor de wereldvrede” schreef Trump op zijn Twitteraccount, terwijl hij aankondigde dat er meer moslim- en Arabische landen die hun betrekkingen met Israёl willen normaliseren zouden volgen in de komende periode. Netanyahu noemde de komende betrekkingen tussen Soedan en Israёl een volgende doorbraak op de weg naar vrede in het Midden-Oosten.

Soedan en Israël

De Soedanese hoofdstad Khartoem was de plaats waar de Arabische Liga in 1967 haar drie nee’s tegen normalisatie, onderhandelingen en vrede met Israёl bekendmaakte na de Zesdaagse Oorlog in juni van dat jaar. Soedan is het derde Arabische land dat nu in een periode van drie weken akkoord ging met normalisatie in de betrekkingen met Israёl. Eerder waren Bahrein en de Verenigde Arabische Emiraten overgegaan tot volledige normalisatie in hun betrekkingen met Israёl.

Deze twee Golfstaten waren echter nooit betrokken in de oorlogen tegen Israёl, terwijl Soedan lange tijd lid was van de zogenaamde verzetsas tegen Israёl die vandaag de dag wordt aangevoerd door Iran. Iran, maar ook Al Qaida, Hezbollah en Hamas gebruikten Soedan lange tijd voor terroristische activiteiten tegen Israёl. Het land werd gebruikt als doorvoerroute voor zware wapens die in de oorlogen tegen Israёl werden gebruikt.

Terreur in Soedan

De Israёlische luchtmacht (IAF) heeft tenminste drie keer wapentransporten uit Iran in 2009, 2012 en 2014 gebombardeerd. Deze transporten waren bestemd voor de Palestijnse terreurbewegingen. De Mossad had een geheime basis in Soedan, die werkte onder de dekmantel van een vakantiedorp aan de Rode Zee. Vanuit hier spioneerde de Mossad de activiteiten van de terreurbewegingen die actief waren in het land en de activiteiten van Iran in Soedan.

Het schip Karina A, dat door de Israëlische marine in de Rode Zee werd onderschept, had zware wapens aan boord. Deze waren bestemd voor de Palestijnse Autoriteit tijdens het begin van de Tweede Intifada in september 2000. Het schip had een Soedanese bemanning. Soedan nam ook deel aan de Zesdaagse Oorlog in 1967.

Tegenslag voor Iran, de PA en Hamas

De normalisatie in de betrekkingen tussen Israёl en Soedan is vooral een klap in het gezicht van Iran. Het land beschouwde Soedan als onderdeel van het nieuwe Islamitische imperium, dat de Islamitische Republiek in de wereld probeert op te bouwen.

Iran verliest op deze wijze meer invloed op het Midden-Oosten. Ook het plan om Israёl van de kaart te vegen heeft met de normalisatie tussen de Joodse staat en Soedan een nieuwe tegenslag te verwerken gekregen.

De Palestijnse Autoriteit (PA) veroordeelde de komende betrekkingen tussen Israёl en Soedan, maar onthield zich deze keer van het gebruik van scherpe bewoordingen. Eerder was dit wel het geval bij de normalisatie tussen Israël, Bahrein en de VAE. Toen gebruikte de PA de woorden verraad en een dolksteek in de rug van de Palestijnse bevolking.

Hamas was echter meer scherp in haar veroordeling en zei dat de organisatie razend was over de stap. Ook was het een vernedering voor het Palestijnse volk. “Dit is een zwarte dag in de geschiedenis van het Soedanese volk” zei Hamas’ woordvoerder Sami Abu Zuhri in een persbericht. Hij voegde eraan toe dat de normalisatie Soedans toekomst in gevaar zou brengen en dat het verraad was van de moslimwereld en de Arabieren.

Meer landen volgen

Trump zei in het Witte Huis dat er tenminste vijf andere Arabische- en moslimlanden zijn die op dit moment ook betrekkingen met Israёl willen aanknopen. Onder die landen is naar verluidt Saoedi-Arabiё, dat volgens Mossad-directeur Yossi Cohen dichtbij normalisatie met Israёl is. Cohen, die in zijn positie vele geheime bezoeken bracht aan de Golfstaten, verwacht dat Saoedi-Arabiё dit na de Amerikaanse presidentsverkiezingen begin november zal bekendmaken.

Een recente Zogby poll onder burgers in Saoedi-Arabiё wees uit dat tachtig procent van de onderdanen van het koninkrijk normalisatie wil in de betrekkingen met Israёl. Cohen zei verder dat het eerstvolgende Arabische land dat de betrekkingen met Israёl gaat normaliseren Oman is. Maar ook in dit geval zal dat moeten wachten tot na de presidentsverkiezingen.

Cohen heeft de Mossad haar allure teruggegeven en wordt in Israёl beschouwd als een goede kandidaat voor de positie van Israёlische premier in het geval dat Netanyahu zal aftreden.

Israël en Soedan

Israёl zal Soedan gaan helpen bij de landbouw via irrigatietechnologie en zal andere projecten in het straatarme Afrikaanse land gaan uitvoeren.

Soedan en Israёl hebben tevens afgesproken om te praten over de duizenden Soedanese vluchtelingen die in de Joodse staat politiek asiel hebben aangevraagd. De meesten van hen wonen in zuid Tel Aviv en zouden het liefst in Israёl willen blijven.

Israёl is echter niet bereid om de meeste Soedanese vluchtelingen het Israёlische staatsburgerschap te geven en wil dat zij terugkeren naar Soedan, nu er een geheel ander regime in het Afrikaanse land is.