Naar Oekraïne

Maandag. De eerste dag van mijn Oekraïne-reis. Mendel Cohen, die eens de rabbijn was van Marioepol en nu vol schuldgevoelens in Israël is, heeft mij dringend verzocht om naar Moldavië, Roemenië en Oekraine te reizen. Omdat ook mijn vrienden van Christenen voor Israël mij die richting op wilden laten gaan, ben ik overstag gegaan en zit nu in het vliegtuig naar Iasi, een klein vliegveld in Roemenië op de grens met Moldavië.

Wat ik in Moldavië precies ga doen weet ik niet. Ik heb duidelijk aangegeven dat ik absoluut geen ramptoerist wil zijn. Nee, had men mij verzekerd, jouw komst is waardevol en constructief. We zien het wel. Ons gezelschap bestond uit drie personen: Frank, de directeur van Christenen voor Israël, Roger, de honorair consul van Israël en mijn persoontje. Maar op het vliegveld van Wenen schoof nog iemand aan uit Brussel. Alsof we elkaar al jaren kenden, begroette hij mij. Geen idee wie het was en nu mij de naam inmiddels is medegedeeld, weet ik nog niet waarom hij mee is en kennelijk de drie dagen een deel is van onze ‘delegatie’.

Na urenlang rijden over wegen die vaak bijzonder slecht bereikbaar waren, kwamen we aan bij de schuilplaats. Dit is de plaats waar de vluchtelingen werden en worden opgevangen. Het lastige van dit dagboek is dat ik niet te specifiek kan zijn. Alles is vlakbij oorlogsgebied en te veel details kunnen gevaarlijk zijn. Maar hier hebben we Koen Carlier, de coördinator van het team in Oekraïne, en zijn vrouw Ira ontmoet. Voor mij was een koosjere maaltijd geregeld. Maaltijd? Het was dusdanig veel dat we de meervoudsvorm kunnen gebruiken. Na de maaltijd hebben we een kijkje genomen in de opslagplaats voor voedsel. Rabbijn Mendel uit Marioepol, die nu dus in Israël is, heb ik nog uitgebreid gesproken.

Levens gered

Dankzij de voorzienigheid van Koen zijn er in Marioepol levens gered. Weken voor de oorlog heeft Koen grote hoeveelheden extra voedselpakketten gebracht met de nadrukkelijke mededeling aan de rabbijnen om nog niets uit te delen. Ze moesten wachten tot het noodzakelijk is. En als generaal Koen een bevel geeft...

Ondertussen ben ik door een aantal rabbijnen, waarvan de meesten nu in Israël zijn, gebeld om hulp te regelen voor achterblijvers. Er zijn grote bedragen geld nodig om mensen alsnog weg te krijgen. Geld voor het busvervoer en geld om eten te kopen.

Vanochtend ben ik om 5.30 uur opgestaan en zijn we nu om 21.30 uur eindelijk aangekomen op de plaats waar wij slapen. Dit is dus niet in de schuilplaats. We kwamen grenspost na grenspost tegen, wegversperring na wegversperring. Inmiddels weet ik wie wie is en vormen we met z’n vieren een leuk groepje. Koen en zijn vrouw Ira zijn erbij gekomen en morgenochtend om 7.20 uur verlaten we ons hotel om het team van Koen te ontmoeten. Daarna zullen we met de vluchtelingen met een grote bus naar de brug tussen Oekraine en Moldavië gaan. Voor de brug zullen ze allen moeten uitstappen, met hun hele hebben en houwen (bijna niets!) de brug over lopen en dan in andere bussen naar Kishenov om vandaar met behulp van het Joods Agentschap voorgoed naar Israël te vertrekken.

Ik ga naar bed.

Dag twee, dinsdag. Het is 5 uur en ik heb best goed geslapen. Nu eerst douchen, het ochtendgebed opzeggen en dan om 7.20 uur naar beneden, waar ons busje op ons wacht.