De gruwel van Babi Yar: 80 jaar geleden

Babi Yar is de naam van een ravijn in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Als je er vandaag de dag komt, dan is het ogenschijnlijk een heerlijke oase van rust: een park en bos waar gezinnetjes een rustige middag hebben. Maar schijn bedriegt: precies tachtig jaar geleden was deze plaats het toneel van een gruweldaad van ongekende proporties.

Op 29 en 30 september 1941 werden in Babi Yar in nauwelijks 36 uur tijd 33.771 Joden systematisch met de kogel vermoord door de nazi’s. Dat was slechts het begin…

Wat volgde was de systematische uitroeiing van de Joodse gemeenschap in Kiev en daarbuiten. De schattingen zeggen dat er alleen al in het ravijn van Babi Yar in totaal zo’n honderdduizend Joden begraven liggen. Slechts weinigen overleefden het bloedbad. Michael Sidko, de laatst bekende overlevende van de massamoord van Babi Jar, ontving zondag 12 september een onderscheiding van de Knesset ter herdenking van het bloedbad dat 80 jaar geleden plaats vond.

Onbekend hoofdstuk

Babi Yar staat symbool voor een relatief onbekend hoofdstuk van de Holocaust. Elk dorp, elke stad in Oekraïne heeft zijn eigen ‘Babi Yar’: een plaats waar Joden zijn vermoord en begraven liggen. Soms enkele tientallen of honderden, vaak vele duizenden. Christenen voor Israël helpt de plaatselijke Joodse gemeenschappen om gedenkstenen te plaatsen bij deze massagraven. Zo is onlangs op 15 september nog een monument onthuld in Bondurivka, een klein dorp op zo’n 200 kilometer van Kiev.

bekijk enkele foto's in de slider (klik op de foto voor een vergroting, tekst gaat verder onder de slider)

Kees Kant, voorzitter van Christians for Israel International, sprak tijdens deze gelegenheid het publiek toe met woorden van bemoediging en hoop: “God heeft Zijn volk niet in de steek gelaten. Ondanks de verschrikkelijke tragedie leeft het Joodse volk nog steeds. De Almachtige voorspelde bij monde van de profeten dat Zijn volk geleidelijk weer tot leven zou komen. Hij beloofde hen te doen herleven en terug te brengen naar het Beloofde Land. En vandaag is er een staat Israël, een grote hoop voor de toekomst van het Joodse volk en van ons allemaal... We eren de nagedachtenis van al degenen die zijn omgekomen. Herinneren is onze plicht, het is een plicht van toekomstige generaties."

Niet voldoende onderzocht

De gebeurtenissen van de Holocaust in Oekraïne werden decennialang stilgehouden of verkeerd geïnterpreteerd tijdens het communistische regime. Tot op de dag van vandaag wordt deze tragedie niet voldoende onderzocht, vinden experts. De meeste Joden in Oekraïne werden doodgeschoten in de buurt van waar ze woonden, ze werden niet gedeporteerd naar verre kampen en dus niet geregistreerd. Degenen die naar getto's werden gedreven stierven van honger, ziekte of kou en werden naar massagraven in afgelegen ravijnen, bossen en velden gebracht.

Vele jaren na de oorlog blijven die massagraven ongemarkeerd en verlaten. Ze worden nu nog ontdekt, door de verhalen van de lokale bevolking of de aanwijzingen van de enkele getuigen van deze verschrikkelijke gebeurtenissen die vandaag nog steeds in leven zijn.

In totaal werden naar schatting anderhalf miljoen Joden in Oekraïne vermoord.