In de geschiedenis van het Jodendom is de term ‘diaspora’ een bekend begrip. Het oud-Griekse woord dat volksverspreiding of uitzaaiing betekent, wordt vaak in de antropologie en geschiedwetenschap gebruikt. Voor het Joodse volk betekent de diaspora de verspreiding van Joden over de hele wereld, ook wel de Joodse diaspora of ballingschap genoemd. Maar wat is hier de oorzaak van?
De geschiedenis van de diaspora van het Joodse volk
In 586 voor Christus viel het koninkrijk Juda uit elkaar en werd de Tempel van Jeruzalem verwoest door de Babyloniërs. Deze gebeurtenis was de start van de Joodse diaspora. Een klein deel van de Joodse bevolking vetrok naar Egypte, terwijl de rest in ballingschap naar Babylon ging. Vanuit Babylonië begon het Joodse volk zich steeds meer te verspreiden. Via Syrië vertrokken ze naar Klein-Azië, het Arabisch schiereiland, Mesopotamië en Centraal-Azië. De immense verspreiding zorgde ervoor dat er meer Joden in de diaspora woonden dan in Israël. Na de mislukte Bar Kochba-opstand in 135 na Christus begon de verspreiding naar Noord-Afrika, Azië en Europa. Het hoogtepunt van de diaspora vond echter pas plaats aan het eind van de Middeleeuwen. Na de ontdekking van Amerika besloot een groot deel van de Joodse bevolking zich in deze nieuwe wereld te vestigen.
Alija
Pas rond het jaar 1880 begonnen tienduizenden Joden terug te keren naar Palestina. Dit fenomeen wordt ook wel de eerste ‘alija‘ genoemd. De migranten kwamen voornamelijk uit Rusland en andere delen van Oost-Europa, waar het groeiende antisemitisme hun leefsituatie ondraaglijk had gemaakt. De Joodse bevolking hoopte met een nationaal thuisland een einde te maken aan de discriminatie en onderdrukking. In de decennia die volgden, keerden steeds meer Joden terug naar het Beloofde Land. Na de krappe meerderheid te vormen in Palestina riepen zij in 1948 de staat Israël uit. Momenteel wonen er nog steeds meer Joden buiten Israël dan in Israël zelf. Ook vandaag nog keren er jaarlijks vele duizenden Joden terug naar Israël. Kwamen de Joden in de negentiende eeuw vooral uit Europa en Rusland, nu komen ze uit alle delen van de wereld.