Mohsen Fakhrizadeh

Fakhrizadeh was een brigade-generaal in de Islamitische Revolutionaire Garde (IRG) en de plaatsvervangend minister van Defensie van Iran. Daarnaast was hij het hoofd van het illegale nucleaire programma van Iran.

De IRG-generaal leidde het geheime AMAD-nucleaire programma van Iran sinds het begon in 1989. Volgens de Israëlische inlichtingendienst gaat het programma door tot op de dag van vandaag. Dit ondanks de bewering van het Internationaal Atoomenergieagentschap dat Iran AMAD stopzette in 2003. Toen viel het Amerikaanse leger Irak binnen, na de Al-Qaida-aanslagen op de Twin Towers in New York City.

Waarschuwing van Netanyahu

"Onthoud die naam", zei de Israëlische premier Benyamin Netanyahu over Fakhrizadeh in 2018. Hij onthulde daarbij dat het Israëlische spionagebureau Mossad eind januari 100.000 documenten en disks met informatie over het geheime kernwapenprogramma van Iran had gestolen uit een magazijn in een buitenwijk van Teheran.

Tijdens die persconferentie op 30 januari 2018 zei Netanyahu dat Israël bewijs had verkregen dat het AMAD-programma na 2003 voortgezet was. Dit bewijs werd bemachtigd door de Mossad tijdens een nachtelijke operatie in het geheime nucleaire archief van Iran.

De Israëlische premier citeerde Fakhrizadeh. Hij had in een van de gestolen documenten geschreven dat het algemene doel van Iran is om de sluiting van project AMAD aan te kondigen, maar dat speciale activiteiten zullen worden uitgevoerd onder de titel van ‘wetenschappelijke ontwikkeling’.

"Dit is hoe Dr. Mohsen Fakhrizadeh, hoofd van het project AMAD, het verwoordde - onthoud die naam, Fakhrizadeh," zei Netanyahu, wijzend naar een dia met de opmerkingen van Fakhrizadeh. "En in feite is dit precies wat Iran ging doen. Het heeft dit werk (van haar nucleaire programma) in een reeks organisaties door de jaren heen voortgezet", beweerde Netanyahu.

Netanyahu vervolgde dat het lopende nucleaire onderzoek van Iran vanaf 2003 werd uitgevoerd door de Organisatie van Defensieve Innovatie en Onderzoek in de Islamitische Republiek, ook bekend als SPND.

"Het zal je niet verbazen te horen dat SPND geleid wordt door dezelfde persoon die project AMAD leidde, namelijk Dr. Fakhrizadeh," zei Netanyahu. “Het is niet toevallig dat veel van het belangrijkste personeel van SPND ook aan project AMAD werkten. Het atoomarchief toont duidelijk het plan van Iran om het werk met betrekking tot kernwapens onder verschillende gedaanten en met hetzelfde personeel voort te zetten."

De New York Times vergeleek in 2014 Fakhrizadeh, een professor in de natuurkunde aan de Imam Hussein Universiteit van het IRGC in Teheran, met Robert Oppenheimer. Hij ontwikkelde de eerste Amerikaanse atoombom.

In 2015 gaf het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) uiteindelijk in een rapport met de naam 'eindbeoordeling' toe dat Fakhrizadeh toezicht hield op Iraanse activiteiten 'ter ondersteuning van een mogelijke militaire dimensie van het nucleaire programma van Iran'.

Tegenstrijdige berichten

Er zijn tegenstrijdige berichten over hoe Fakhrizadeh afgelopen vrijdag precies werd geliquideerd. De Engelse krant Daily Mail, die de Iraanse journalist Mohammad Ahwaze citeerde, meldde dat een team van 62 mensen de liquidatie van de Iraanse wetenschapper zou hebben uitgevoerd.

Het team had naar verluidt de elektriciteit afgesneden in de buurt van een boulevard bij de ingang van Absard en had een Nissan pick-upbusje met boobytraps op de plaats van de hinderlaag geplaatst. Een team van vier motoren, twee sluipschutters en een busje met vier andere sluipschutters wachtte op het konvooi van Fakhrizadeh dat uit drie kogelvrije auto's bestond.

Toen het konvooi arriveerde liet het team de Nissan ontploffen. Dit beweert de door de staat gecontroleerde televisie in Iran. Volgens het rapport slingerde de bom metalen delen tot op een afstand van 300 meter. Daarna openden sluipschutters het vuur op Fakhrizadeh en zijn lijfwachten die uit de auto’s kwamen en volgens de Iraniërs volgde er daarop een hevig vuurgevecht.

Dit slaat echter nergens op, aangezien inmiddels bekend is dat geen van de aanvallers door kogels werd geraakt en elk lid van het team ongedeerd wegkwam. Ook foto’s die werden gepubliceerd kort na de aanslag lieten zien dat de auto van Fakhrizadeh slechts lichte schade had opgelopen en een paar kogelinslagen in de voorruit had.

Een ander door het door de staat Iran gecontroleerd mediakanaal Fars News meldde dat Fakhrizadeh en zijn lijfwachten werden neergeschoten door een op afstand bestuurd machinegeweer. Dat machine geweer was afkomstig uit Israёl, meldde Fars News.

Fars News beweerde ook dat het op afstand bestuurbare machinegeweer op de Nissan-bestelwagen was geplaatst en dat deze na de liquidatie op afstand was vernietigd. Fars News staat bekend om zijn onbetrouwbare berichtgeving, ook als het gaat om gebeurtenissen in Israël. Dat heb ik uit eerste hand geleerd van mijn contacten met één van hun verslaggevers in het Druzen-dorp Magdal Shams op de Golan Hoogvlakte.

De eigenaar van het busje had volgens de Iraanse media onlangs Iran verlaten.

Het enige dat we tot nu toe zeker weten is dat de operatie zeer goed gepland was en dat het een zeer geavanceerde liquidatie was. Nadat de Mossad ongeveer tien jaar geleden vier van Irans beste nucleaire wetenschappers had geliquideerd, begon de IRG Iraanse nucleaire wetenschappers maximale bescherming te bieden. Auto’s vol met veiligheidspersoneel werden bij hun huizen geplaatst. Deze auto’s begeleidden hen waar ze ook heen gingen.

Daad van Israël?

De liquidatie van Fakhrizadeh zou de toekomst van de verdere uitvoering van de zogenaamde JCPOA verder uit kunnen hollen. De JCPOA is de nucleaire overeenkomst tussen Iran en zes wereldmachten uit 2015. De Verenigde Staten besloten in 2018 uit de overeenkomst te stappen, nadat Israёl het bewijs had geleverd dat Iran had gelogen over haar nucleaire activiteiten.

De liquidatie zou heel goed iets te maken kunnen hebben met het aantreden van de nieuwe Amerikaanse regering van Joe Biden en Kamala Harris. Zij hadden zich voorgenomen om opnieuw met Iran te gaan onderhandelen over het nucleaire akkoord. Israёl is daar faliekant op tegen, maar dat wil niet zeggen dat de Joodse staat achter deze nieuwe actie tegen Iran zat.

Iran weet echter nu al dat Israël achter de moord op het hoofd van het nucleaire programma zat en heeft gezworen wraak te nemen. "Opnieuw werden de kwade handen van mondiale arrogantie besmeurd met het bloed van het huurling kolonialiserende zionistische regime", zei de zogenaamde gematigde president Hassan Rouhani van Iran. "Iran zal zeker te zijner tijd reageren op het martelaarschap van onze wetenschapper," voegde hij eraan toe.

Iraanse leiders hebben echter soortgelijke dreigementen geuit nadat het Amerikaanse leger op 3 januari van dit jaar Qassem Soleimani, de commandant van de Quds brigade, had geliquideerd. De beloofde verwoestende reactie bleef echter beperkt tot een raketaanval op een Amerikaanse legerbasis in Irak. Sindsdien hebben de Iraanse leiders herhaaldelijk gezworen dat de dood van Soleimani nog gewroken moest worden.

De reden dat dit niet is gebeurd - en hetzelfde geldt voor de reactie van Iran op Israëls acties tegen de Quds Brigade in Syrië - is dat Iran weet dat het zich geen totale oorlog met de VS of Israël kan veroorloven omdat haar leger veel zwakker is dan dat van Israël en dat van de Verenigde Staten.

De verwachte reactie op de moord op Fakhrizadeh zou daarom kunnen zijn dat Iran Hezbollah activeert oféén van haar andere bondgenoten die deel uitmaken van de zogenaamde verzetsas tegen Israël. Om deze reden heeft Israël al de veiligheidsmaatregelen verhoogd rond haar ambassades over de hele wereld, terwijl het Joodse gemeenschappen in de diaspora heeft gevraagd waakzamer te zijn.