Of deze hooggespannen verwachtingen reëel zijn moet echter nog blijken. Donald Trump koestert voor zijn tweede (en laatste) ambtstermijn grote ambities over de toekomst van het gehele Midden-Oosten.

Ambities die op gespannen voet lijken te staan met het geven van carte blanche aan de voorstanders van annexatie van de Bijbelse kern van de Joodse beschaving door de Joodse staat.

Zo wil Trump de door hem in zijn eerste ambtstermijn tot stand gebrachte Abraham-akkoorden tussen Israël en gematigde Arabische staten uitbreiden met Saoedi-Arabië. En het Saoedische regime heeft al laten weten daaraan niet te zullen meewerken als Israël tot annexatie overgaat.

Trump ziet ‘zijn’ Abraham-akkoorden als de belangrijkste bouwsteen voor het door hem beoogde ‘Nieuwe’ Midden-Oosten, en het lijkt vooralsnog ondenkbaar dat hij Israël toestaat om op dat punt een spaak in het wiel te steken.

Jeruzalem en de Golanhoogvlakte

Tegelijkertijd lijdt het geen twijfel dat de voormalige supermakelaar Trump Israël zeer goed gezind is en dat hij ook geen moeite heeft met het doordrukken van politiek gevoelige onroerendgoedtransacties in de omstreden gebieden ten behoeve van de Joodse staat.

In juni 2019 had de eerste regering-Trump al laten doorschemeren geen formele bezwaren te hebben tegen het uiteindelijk annexeren van de Joodse stadjes en dorpen in Judea en Samaria door Israël.

Een halfjaar eerder, in december 2018, hadden de Amerikanen Jeruzalem als Israëls hoofdstad erkend, en in het voorjaar van 2019 Israëls annexatie van de in 1967 op Syrië veroverde strategische Golanhoogvlakte.

In november 2019 verklaarde de regering-Trump andermaal dat Washington de Joodse ‘nederzettingen’ in Judea en Samaria niet als illegaal beschouwt.

Tegelijkertijd werd Israël verzocht om daadwerkelijke annexatie van de gebieden in kwestie aan te houden tot het - toen nog in de maak zijnde - Trump-vredesplan voor het Midden-Oosten zou zijn gelanceerd.

In dat verband was inmiddels een Israëlisch-Amerikaanse landkaartencommissie ingesteld die zich ging bezighouden met het vaststellen welke gebieden dan door Israël zouden kunnen worden geannexeerd.

Tweestaten-‘oplossing’

Een halfjaar later, in april 2020, werd evenwel duidelijk dat Washington ook onder Trump niet was losgekomen van de dogmatische tweestaten-‘oplossing’, die al sinds 1947 onhaalbaar was gebleken.

De Palestijnse Arabieren en hun bondgenoten hebben namelijk systematisch laten zien niet de stichting van een Palestijnse staat na te streven maar de vernietiging van de Joodse staat.

De Amerikanen lieten echter doorschemeren Israëlische annexaties in Judea en Samaria alleen te zullen erkennen “in de context” van een Israëlisch aanbod om met de Palestijnen te onderhandelen over een Palestijnse staat. “De Verenigde Staten willen een vredesplan implementeren, niet een annexatieplan”, aldus de toenmalige Amerikaanse ambassadeur naar Israël, David Friedman.

Premier Netanyahu had op 1 juli 2020 met de (unilaterale) implementatie van het annexatieplan willen beginnen, maar het verdween bijna geruisloos naar de achtergrond, vanwege de Amerikaanse afwijzing van Netanyahu’s timing. Onenigheid ter zake in de Israëlische regeringscoalitie; de escalerende coronacrisis; en de aankomende Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Ook speelden de hoog opgespeelde bezwaren tegen de annexatieplannen van Israëls nieuwe vredespartners onder de Abraham-akkoorden (de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein) een rol. En ook voor de in 2021 aangetreden regering-Biden was het annexatieplan onaanvaardbaar.

Vrienden in de regering-Trump

Nu, vier jaar later, hopen de Israëli’s de draad weer op te pakken. Maar de situatie is inmiddels aangrijpend veranderd, vooral als gevolg van de in oktober 2023 door Hamas, Hezbollah en Iran tegen Israël begonnen oorlog.

Een oorlog die Israël van ‘de wereld’ niet doorslaggevend mag winnen. Als gevolg van dat laatste is de Joodse staat nog afhankelijker geworden van goede relaties met de Verenigde Staten.

Die afhankelijkheid lijkt evenwel niet desastreus te zijn als we naar de samenstelling van de nieuwe regering-Trump kijken. Daarin, en in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, zitten op cruciale posities uitgesproken en zelfs onvoorwaardelijke vrienden van de Joodse staat en het Joodse volk, veelal diepgelovige christenen, zelfverklaarde christenzionisten zelfs, die de situatie ter plekke uitstekend kennen en die geen illusies hebben over de ‘buurt’ waarin Israël woont.

Marco Rubio, beoogd minister van Buitenlandse Zaken

Op 15 januari, tijdens de hoorzitting bij de Senaat voor zijn benoeming zei beoogd minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio het volgende:

“Israël is een klein land, dat op zijn smalste punt veertien kilometer breed is. Het wordt van oudsher omringd door vijanden die zijn vernietiging zoeken. […] Je kunt het [Judea, Samaria en de Gazastrook, WK] niet overdragen aan iemand die jouw vernietiging zoekt. Vanuit Israëlisch perspectief, hetgeen ik helemaal begrijp, begint het met hun overleven”.

“Ik heb er vertrouwen in te zeggen dat de regering van president Trump misschien wel de meest pro-Israëlische regering in de Amerikaanse geschiedenis zal blijven”, aldus Rubio.

Pete Hegseth, aankomend minister van Defensie

Een dag eerder kreeg aankomend minister van Defensie Pete Hegseth in zijn benoemingshoorzitting de volgende vraag van de Republikeinse senator Tom Cotton:

"Ik ben een christen, ik ben een zionist. Zionisme is dat het Joodse volk een thuisland verdient in het oude Heilige Land, waar het sinds het begin van de geschiedenis woont. Beschouwt u uzelf als een christenzionist?"

Hegseth antwoordde: “Ik ben een christen en ik steun de staat Israël uit alle macht in zijn existentiële strijd […] Ik steun Israël bij het vernietigen en doden van elk laatste lid van Hamas.”

Zes jaar geleden was Hegseth op een conferentie van de religieuze tv-zender Arutz-7 (Israel National News) en sprak hij zich zelfs uit voor de herbouw van de tempel en in harde woorden tegen een tweestatenoplossing.

Mike Huckabee, aantredend ambassadeur in Jeruzalem

Een andere toegewijde steunpilaar van Israël en compromisloze christenzionist is de aantredend ambassadeur in Jeruzalem, Mike Huckabee, oud-gouverneur van Arkansas.

Huckabee was honderden keren in Israël, onder andere als reisleider voor Amerikaanse Congres- en regeringsdelegaties en kerkgemeenschappen. Veel van zijn reisgenoten bekleden nu topposities in de Amerikaanse regering, Senaat en Congres.

Vorige week sprak hij in New York zijn goede vriend Yossi Dagan, de gouverneur van Samaria. Voor de tv-camera’s spraken zij de volgende veelzeggende woorden.

Dagan: "We wachten op u in Judea en Samaria, in de staat Israël. U bent een echte vriend van Israël, en in het bijzonder van de Joodse pioniers die Judea en Samaria hebben opgebouwd. We waarderen u enorm en ik kijk er persoonlijk naar uit om met u samen te werken in Israël."

Huckabee: “En ik kijk ernaar uit om weer naar Judea en Samaria te komen, de mensen daar opnieuw te bezoeken en het opmerkelijke land opnieuw te bezoeken, het land dat God heeft gegeven en het land waarvan het elk moment een zegen is om er deel van uit te maken."