De Hagia Sophia en Al-Aqsa

Deze stap is het gevolg van een toenemende religieuze autoritaire agenda van Ankara die Turkije tot de grootste vast-zetter van journalisten wereldwijd heeft gemaakt. Ook zet de Turkse regering zogenaamde dissidenten gevangen om terroristische redenen en laat de wereld getuige zijn van toenemende militaire invasies van buurlanden.

“De wederopstanding van Hagia Sophia luidt de bevrijding van de Al-Aqsa-moskee in,“ zo is te lezen op de website van het presidentieel bureau in Ankara. “De wederopstanding van de Hagia Sophia geeft de wil van moslims weer van een wereld die komt. De herleving van de Hagia Sophia is het opnieuw ontsteken van het vuur van hoop voor moslims en allen die onderdrukt, slechtgemaakt, vertrapt en uitgebuit zijn.”

De toespraak die in het Turks uitgesproken werd, was een beetje anders vertaald in het Arabisch en Engels. Dit blijkbaar als een manier om een deel van de volledige visie van de Turkse regering achter te houden hoe het de Hagia Sophia verbonden ziet in een wijdere agenda. In Arabisch zegt de toespraak dat het veranderen van de Hagia Sophia in een moskee onderdeel is van de terugkeer naar vrijheid van Al-Aqsa. Wezenlijk betekent dit dat Israël het beheer over de Oude Stad van Jeruzalem - waar de Al-Aqsa moskee staat - moet worden ontnomen.

De islamitische agenda van Turkije

De Turkse president verbond het besluit over de Hagia Sophia met de herleving van de islam van Buchara in Oezbekistan tot Andalusië in Spanje. Deze terminologie om de Al-Aqsa in Jeruzalem in verband te brengen met de Hagia Sophia en Spanje, is een soort gecodeerd woordgebruik om een wijdere agenda aan te duiden. De huidige president van Turkije heeft zich lang warm gemaakt voor de Palestijnse zaak en is een uiterst felle criticus van Israël. Bekend is zijn weglopen uit een discussie met voormalige president Shimon Peres in 2009 te Davos. Later stuurde hij de Gaza-flottielje om Israëls zeeblokkade van Gaza te doorbreken. Hierbij vielen tien Turkse doden toen Israëlische strijdkrachten het schip de Mavi Marmara bestormden.

In de afgelopen jaren hebben de religieuze en politieke leiders van Turkije in toenemende mate tegenstrijdige verklaringen over Israël afgegeven. Afgelopen maand juni zwoeren ze de ‘islamitische ummah’ (het geheel van alle moslims) te mobiliseren tegen Israëls annexatieplannen (toepassen van soevereiniteit).

Volgens een stappenplan

De verbinding van verandering in de status van de Hagia Sophia met Jeruzalem illustreert dat Ankara’s ambities verder reiken dan alleen maar het in ere herstellen van islamitische gebeden in de historische moskee en kerk in Istanboel. Het is onderdeel van een grotere islamitische agenda voor de regio. De overheersende AK-regeringspartij in Turkije is geworteld in de Moslim Broederschap. Daarnaast is Turkije een nauwe bondgenoot van Hamas in de Gazastrook. Hamas is ook geworteld in de Moslim Broederschap. Deze Turkse strategie zoekt meer invloed in de hele regio met gelijkgezinde groepen en landen zoals Qatar en de regering in Libië.

Turkije als een land dat bepaalt wat ‘islamitisch’ is, probeert Saoedi Arabië en andere landen in de regio zoals Egypte en Jordanië, te verdringen. De verandering van de Hagia Sophia is slechts de uitvoering van een stap volgens de uitgebreidere religieuze militaristische agenda in het Midden-Oosten.

In oktober 2019 viel Turkije een deel van Oost-Syrië binnen nadat het in januari 2018 al het Koerdische gebied van Afrin in Syrië ontvolkt had. Vervolgens rekruteerde Turkije Syrische vluchtelingen om in de burgeroorlog van Libië mee te vechten, als onderdeel van een energie- en militaire overeenkomst met Tripoli. Afgelopen juni 2020 begon Turkije met luchtaanvallen tegen Koerdische groepen in Irak, onder de claim ‘terroristen te bestrijden.’

Op een dag zou Turkije zelfs zijn begerige blikken op Jeruzalem kunnen richten. De toespraak over de Hagia Sophia geeft aan dat dit deel is van de agenda voor de toekomst.

‘Rondom Jeruzalem zijn bergen, zo is de HEERE rondom Zijn volk, van nu aan tot in eeuwigheid.’ (Ps. 125:2)

Dit artikel is geschreven door Lonnie C. Mings en stond 20 juli op de website van Christian Friends of Israel. Vertaling: Evelien van Dis