Samen met collega Elise ben ik een aantal dagen in Oekraïne en zijn we getuige van het vertrek van (opnieuw) een groep jongeren die ervoor kiezen ‘naar huis’ te gaan, ‘terug’ naar het land van de Belofte, hoewel de meesten er nog nooit geweest zijn. Ze kiezen er heel bewust voor deel te nemen aan het (onderwijs)programma Na’ale van het Joods Agentschap, dat hen (na een examen) de mogelijkheid geeft vier jaar lang in Israël te studeren. De hoop (en praktijk) is dat velen daarna voorgoed in Israël blijven en hun familie zich daar bij hen voegt.

Loslaten

Het afscheid op het parkeerterrein tussen de jongeren en hun ouders is emotioneel. Ouders (die altijd beiden toestemming moeten geven) gunnen hun kinderen een nieuwe start in Israël, maar moeten ze ook op relatief jonge leeftijd loslaten, en dat met de wetenschap dat ook de oorlog in Israël nog lang niet gestreden is. Als de eerste kilometers van de 330-kilometer-lange-rit onder ons wegglijden, is het stil in de bus. Het afscheid moet nog even inzinken. De jongeren komen uit verschillende plaatsen verspreid over Oekraïne en kennen elkaar meestal niet. Ze gaan in Israël ook weer naar verschillende scholen. Veel van deze jongeren hebben overigens al wel familie in Israël: grootouders, ooms, tantes, en soms een ouder of broer of zus die ook via Na’ale naar Israël vertrokken is.

De grensovergang tussen Oekraïne en Moldavië neemt ruim vier uur in beslag. Als we de grens eenmaal zijn gepasseerd, wordt het iets levendiger in de bus.

Een mooie gelegenheid om de jongeren wat vragen te stellen. Iryna heeft al een oom en tante in Israël wonen en speelde al langer met de gedachte naar Israël te gaan.

“Mijn Joodse identiteit is belangrijk voor me en Israël is mijn thuis. Het is een land met perspectief. Ik wil er later graag naar de universiteit om scheikunde of biologie te studeren. Hopelijk komt mijn moeder na vier jaar ook.”

Joodse identiteit

Ook Nikita uit Odessa heeft zijn studiekeuze al gemaakt. “Ik wil graag ingenieur worden. Israël is het land van de vele mogelijkheden en ontwikkelt zich nog altijd door. Ik heb al Hebreeuwse les gehad en die lessen hebben me ook weer dingen over Israël geleerd. Ik ben me daardoor nog meer bewust van mijn Joodse wortels.”

Voor Zachary is Israël geen onbekend terrein. Hij is er geboren en heeft er vier jaar gewoond. Na de scheiding van zijn ouders keerde hij met zijn moeder terug naar Oekraïne. Zijn vader en broer bleven in Israël. Nu keert hij dus terug naar zijn geboorteland. Zijn Joodse identiteit is daarbij een belangrijke drijfveer. Bang voor de oorlog in Israël zijn de jongeren niet. “Israël kan ons veel beter beschermen dan Oekraïne.”

Hart al in Israël

De bijna tachtigjarige Viktor uit Zaporohze zit ook in de bus. Hij heeft eindelijk gehoor gegeven aan de herhaalde oproepen van zijn dochter ook naar Israël te komen. In de synagoge hoorde hij over de hulp die Christenen voor Israël daarbij biedt. Nu het eenmaal zover is, vindt hij het niet moeilijk Oekraïne te verlaten. “Mijn hart is al in Israël, het land waar de Joden thuishoren.”

Gods volk komt thuis, zoals eeuwen geleden al door de profeten voorzegd. Wat een voorrecht om daar getuige van te zijn!