Qatar wordt beschuldigd van het onbenut laten van zijn positie als gastland van de Hamas top die ondanks zijn rol in 7/10 nog steeds een luxe leven leidt in de Golfstaat. Die positie had moeten leiden tot enorme druk op Hamas om akkoord te gaan met een nieuwe deal over de vrijlating van gijzelaars zeggen regeringsvertegenwoordigers in Jeruzalem.

Qatar reageerde op deze kritiek door te zeggen dat het zijn rol in de bemiddeling aan het heroverwegen was. De zaken werden pas echt op scherp gezet toen bekend werd dat de afgevaardigde van Qatar bij de Arabische Liga werd betrapt op het goedpraten van de Hamas pogrom op zeven oktober vorig jaar en op ronduit antisemitische retoriek die men kent van Hamas en ISIS. Qatar’s rol als bemiddelaar lijkt hiermee te zijn uitgespeeld.

Egypte als hoofdbemiddelaar in gijzelaarscrisis

Egypte heeft zich nu opgeworpen als hoofdbemiddelaar, en stuurde vandaag een delegatie naar Israël om een volgende ronde onderhandelingen met Hamas voor te bereiden. Dit gebeurde nadat IDF stafchef Herzi Helevi en Shin Bet directeur Ronen Bar in Cairo waren op woensdag. Egypte heeft een speciale interesse in een nieuwe overeenkomst tussen Israël en Hamas omdat het geen IDF operatie in Rafah wil.

De langverwachte IDF operatie in het zuiden van Gaza is in principe goedgekeurd door het Israëlische kabinet, maar voortdurende buitenlandse druk heeft keer op keer tot uitstel geleid. Die druk om een nieuw onderhandelingsproces te beginnen over de vrijlating van gijzelaars ten koste van het begin van de Rafah operatie, werd verder opgevoerd door een actie van de leiders van achttien landen die burgers hebben onder de ontvoerden.

De achttien leiders, waaronder president Joe Biden van de Verenigde Staten en premier Rishi Sunak van het Verenigd Koninkrijk, gaven een gezamenlijke verklaring uit op donderdag waarin Hamas werd opgeroepen tot de onmiddellijke vrijlating van de overgebleven gijzelaars, waarvan overigens vermoed wordt dat de overgrote meerderheid al dood is.

De 18 leiders verklaarden ook dat een deal zou leiden tot een staakt-het-vuren dat de humanitaire hulp zou verbeteren en de terugkeer van de vluchtelingen naar hun huizen in andere delen van Gaza mogelijk zou maken. Regeringsfunctionarissen in de VS beweren dat Hamas leider Yahya Sinwar het belangrijkste obstakel is voor een nieuwe overeenkomst en dat er “gerechtigheid” zou komen voor de Sinwar.

Druk op nieuwe overeenkomst gijzelaars

Het Israëlische kabinet zat nu klem tussen de noodzaak om vooruitgang te bereiken in de oorlog tegen Hamas en de publieke druk om een nieuwe overeenkomst over de gijzelaars te bereiken. Die druk komt niet alleen vanuit het buitenland maar zeker ook van binnenuit.

Nadat Hamas eerder deze week een video publiceerde van de 23-jarige gijzelaar Hersch Goldberg-Polin, en die grote beroering veroorzaakte in Israël, namen de demonstraties tegen het regeringsbeleid in omvang toe. Familieleden van de gijzelaars vertelden de media dat zij niet langer konden wachten omdat hun geliefden werden gebruikt in een “Russisch roulette spel”. De groep familieleden zegt dat een nieuwe IDF actie in Rafah de levens van de gijzelaars opnieuw in gevaar zal brengen.

Het is echter vrijwel zeker dat de meesten van de 133 overgebleven gijzelaars zijn vermoord door Hamas. Het bewijs hiervoor lijkt dat Hamas eerder niet in staat bleek om een lijst van veertig levende gijzelaars te overhandigen aan de bemiddelaars.

Naar verluidt zou de jihadistische terreurorganisatie nu niet verder willen gaan dan de vrijlating van twintig gijzelaars onder een nieuwe overeenkomst. Israël’s compromisvoorstel zou nu gaan over het vrijlaten van 33 gijzelaars, allen in de categorie vrouwen, zieken, gewonden en soldaten die leidden aan een ziekte. De regering in Jeruzalem heeft wel duidelijk gemaakt dat er geen sprake kan zijn van het beëindigen van de IDF operaties in Gaza. Verdere details over het concept van het nieuwe Israëlische compromisvoorstel werden niet vrijgegeven voor publicatie vanwege de militaire censuur.

Leden van de regering zijn echter zeer pessimistisch over de nieuwe pogingen om tot een overeenkomst te komen met Hamas en dringen aan op het voortzetten van de IDF operaties in Gaza. Dit, omdat zij denken dat slechts de dreiging van een totale nederlaag Hamas ertoe zal bewegen om concessies te doen.

Hamas leider Khalil al-Haya leek hen gelijk te geven toen hij Al-Jazeera op donderdag vertelde dat zijn organisatie blijft vasthouden aan een volledige terugtrekking van de IDF uit Gaza, en de vrijlating van vijftig terroristen in Israëlische gevangenissen voor iedere vrouwelijke IDF gijzelaar. Al-Haya zei verder dat Amerikaanse druk geen effect zal hebben op Hamas en dat de gijzelaars alleen zullen worden vrijgelaten wanneer de oorlog wordt beëindigd. Tot zover de ontwikkelingen rond de gijzelaarscrisis.

Terugkerende vluchtelingen en een overvloed aan levensmiddelen in Gaza

In ander nieuws over Gaza werd bekend dat er al meer dan 150.000 vluchtelingen zijn teruggekeerd uit het zuiden naar andere delen van Gaza, de meesten van hen naar de stad Khan Younis die eerder werd verlaten door de IDF. De PA ambassadeur in Egypte meldde verder op donderdag dat aan het einde van maart 85.000 burgers Gaza hadden verlaten via de grensovergang met Egypte nabij Rafah. Deze burgers hebben ieder 5.000 dollar betaald aan Hamas voor een uitreisvisum. Daarmee verwierf de terreurgroep de som van vierhonderd miljoen dollar.

Er was ook nieuws over de humanitaire situatie in Gaza. The Middle East Media Research Institute (MEMRI) publiceerde deze week een videoreportage van het Libanese tv station Al-Manar die gemaakt was op een markt in Jabalya in het noorden van de Gaza strook. In de reportage was te zien dat er een overvloed aan levensmiddelen was op de markt. Burgers vertelden dat er nog niet zo lang geleden bijna niets te krijgen was maar dat dit nu voorbij is. De reportage is te zien via de onderstaande link:

TV Report from Abundant Food Market in Gaza | MEMRI

Op de sociale media circuleren verder video’s waarin te zien is dat burgers voedselpakketten die via droppings werden verkregen in containers gooien. Ondanks deze sterke verbetering in de humanitaire situatie zijn duizend Amerikaanse ingenieurs en troepen van CENTCOM, het door de VS geleide geallieerde opperbevel voor het Midden-Oosten, nu begonnen met de aanleg van een drijvende havan voor de kust van Gaza. De aanleg van deze drijvende haven zal de afhankelijkheid van Gaza van de aanvoer van goederen uit Israël sterk verminderen, verwacht wordt dat per dag uiteindelijk 150 trucks humanitaire hulp via de tijdelijke haven in Gaza zullen arriveren.

Tijdens het begin van de werkzaamheden van de Amerikanen schoot Hamas een mortiergranaat af op VN medewerkers die de werkzaamheden gade sloegen die vervolgens door de IDF werden afgevoerd. CENTCOM wilde daarop veiligheidgaranties van de IDF en kreeg die na overleg met officieren van het Israëlische leger. De IDF zal verder logistieke steun geven aan de Amerikanen, die overigens geen voet op de bodem van Gaza zullen zetten.

Ander nieuws

Duitsland hervat donaties UNWRA

Duitsland zal zijn donaties aan de VN hulporganisatie UNWRA hervatten. De Duitse bijdrages werden stopgezet nadat Israël het bewijs leverde dat UNWRA medewerkers op grote schaal betrokken waren bij de activiteiten van Hamas en zelfs op de loonlijst van de terreurorganisatie stonden. De VN stelde vervolgens een onderzoek in naar de betrokkenheid van 12 UNWRA medewerkers bij de gruwelijke misdaden op 7/10 maar kwam deze week tot de conclusie dat er Israël geen overtuigend bewijs had aangeleverd voor die betrokkenheid. Eerder had een reeks andere landen het bewijs van de betrokkenheid van UNWRA bij de Hamas terreur wel geaccepteerd en de financiering van de VN organisatie gestaakt. De Duitse beslissing werd met afkeuring ontvangen in Israël, dat de banden met UNWRA heeft verbroken.

Houthi's

De Ansar Allah (Houthi) militie in Jemen meldde op vrijdagochtend dat het in de Golf van Aden opnieuw een Israëlisch schip had bestookt met een aantal antischip raketten. Woordvoerder Yahya Saree zei dat het om de MSC Darwin ging en dat er ook met raketten was geschoten op de badplaats Eilat in het zuiden van Israël. Het laatste leek propaganda te zijn. De MSC Darwin is een schip dat onder de vlag van Liberia vaart en deel uit maakt van de vloot van het Zwitserse bedrijf MSC, een van de grootste containermaatschappijen ter wereld. Sinds november heeft Ansar Allah bijna vijftig aanvallen uitgevoerd op het civiele scheepvaartverkeer in de wateren voor de kust van Jemen. Eerder deze week voorkwam de Britse marine een raketaanval op een vrachtschip in de Rode Zee. De HMS Diamond schoot een ballistische raket uit de lucht voordat die zijn doel kon bereiken.

Israëlische burger geraakt door raket

Een Israëlische burger werd vannacht gedood door een antitankraket die Hezbollah afschoot op het Har Dov gebied ten oosten van de stad Metulla. Het betrof een Arabische vrachtwagenchauffeur die materialen aanvoerde voor de constructie van een nieuw grenshek dat de IDF aanlegt in het gebied. Gedurende de hele nacht waren daarna oorlogsvliegtuigen van de IAF actief in het zuiden van Libanon en vernietigden militaire infrastructuur van Hezbollah in het Ain El Tineh en Kfar Chouba district. Ook werden wapenopslagplaatsen in het Cheeba district aangevallen.