Israël-update 6 november • De overwinning van Donald Trump vanuit Israëlisch en Iraans perspectief
Door Yochanan Visser -
6 november 2024
Voor het eerst sinds de oorlog in Israël begon, op zeven oktober vorig jaar, hadden de Israëlische media geen aandacht voor de ontwikkelingen in het meervoudige fronten conflict. Alle aandacht ging naar de presidentverkiezing in de Verenigde Staten.
In Israël was ongeveer zeventig procent van de Joodse bevolking voor een overwinning van Donald Trump, die wordt beschouwd als een echte vriend van de Joodse staat. Dit nadat Trump in zijn vorige termijn de Amerikaanse ambassade verplaatste naar Jeruzalem en Israëlische soevereiniteit erkende over de Golan Hoogvlakte.
Daarnaast nam Trump maatregelen tegen de Palestijnse Autoriteit en tegen VN-organisaties die een anti-Israëlische politiek voerden. Onder het bewind van Trump werden verder de zogenaamde Abraham-akkoorden gesloten met vijf Arabische landen. De overwinning van Trump zal waarschijnlijk ook gevolgen gaan hebben voor de huidige oorlog die Israël op zeven fronten voert en dan met name voor de politiek die de VS voeren in het conflict met Iran.
Zal de overwinning van Trump gevolgen hebben voor de verwachte aanval van Iran?
Op de korte termijn is het interessant om te zien of de overwinning van Trump gevolgen zal hebben voor de verwachte Iraanse aanval op Israël. Wat nu al opvalt is dat er tot nu toe niets is gebeurd nadat Iran op zondag jl. een zogenaamd NOTAM-vliegverbod uitvaardigde voor het Iraanse luchtruim.
Dit verbod op vliegverkeer is weliswaar van kracht tot aan woensdagavond 18.30 uur, maar het valt niet te verwachten dat Iran Israël in het volle daglicht zal aanvallen.
Het regime van Ayatollah Ali Khamenei kreeg op dinsdag een laatste waarschuwing van de Amerikaanse regering van president Joe Biden. De boodschap had maar twee woorden: don’t (do not of doe het niet in het Nederlands). Een dergelijke waarschuwing had Biden ook gegeven aan Iran kort na het bloedbad in het zuiden van Israël op zeven oktober 2023.
Iran maakte toen ook aanstalten om van de chaos in Israël te profiteren en trof voorbereidingen op een aanval. De waarschuwing werkte toen goed en dat zou ook nu het geval kunnen zijn denken waarnemers in Israël. Het regime in Iran heeft gezien dat de VS zwaar geschut hebben overgebracht naar het Midden-Oosten en weet dat de VS zullen ingrijpen wanneer Israël in de problemen zal komen te verkeren.
De oorverdovende stilte van Iran
De oorverdovende stilte waarmee het Iraanse regime reageerde op de overwinning van Trump spreekt ook boekdelen. Terwijl op de sociale media in Iran burgers feest vierden, leek het regime onthutst en zweeg tegen zijn gewoonte in alle talen.
Het verschil in de reactie op de overwinning van Trump tussen het regime en de burgers van Iran wekt echter geen verbazing. De burgers van Iran zien nu een nieuwe mogelijkheid op het omverwerpen van het regime van Khamenei. De nieuwe Amerikaanse president hanteerde tijdens zijn eerste regeringsperiode al een politiek die het regime in Iran isoleerde van de rest van de vrije wereld maar de situatie is sindsdien sterk veranderd, ook binnen Iran.
Door het beleid van het regime is nu veertig procent van de werkende bevolking in Iran werkloos en de armoede en ellende onder de populatie is enorm toegenomen de laatste jaren. Neem bijvoorbeeld de situatie in de stad Chovar in het Ilam district, die voorheen bekend stond als een van de meeste welvarende steden in Iran.
Nu heerst er grote armoede en werkloosheid in Chovar en dit heeft geleid tot een groot aantal zelfmoord gevallen. Op zeven oktober jl. hielden werknemers van de Gostar petrochemische fabriek in Ilam een demonstratie in Chovar waarbij twee demonstranten zichzelf in brand staken uit protest tegen de ontslaggolf die de fabriek teistert.
Ondanks deze protesten is er niets veranderd in de omstandigheden in Chovar en Ilam, integendeel de burgers daar hebben zelfs geen drinkwater en drinken in sommige gevallen verontreinigd water waardoor ze ziektes oplopen. Deze ellende lijkt het regime van Khamenei nauwelijks te interesseren en men blijft doorgaan met prestigieuze militaire projecten die honderden miljoenen euro’s kosten.
Zo werden er op dinsdag twee satellieten de ruimte ingeschoten met de hulp van Russische ingenieurs en werkt Iran gestadig door aan het moderniseren van zijn wapenarsenaal. Door deze schrijnende situatie werd de Israëlische aanval op het militaire apparaat van het regime op 26 oktober jl. door de burgers van Iran verwelkomt.
De oppositie zag opeens nieuwe mogelijkheden om de situatie uit te buiten en hoopt op meer van deze aanvallen. Nu Donald Trump terugkeert naar het Witte Huis valt te verwachten dat de VS de duinschroeven op het regime van Khamenei weer zullen aandraaien, en dat Amerikaans militair ingrijpen tegen het nucleaire wapenprogramma van het regime tot een reële mogelijkheid zal gaan behoren. Dat dit programma militaire aspecten heeft is nu voor iedereen duidelijk en het zou goed kunnen dat Iran al bezig is met de ontwikkeling van een kernwapen.
Israëlische minister van defensie Yoav Galant ontslagen
Israël werd op dinsdagavond opgeschrikt door een bekendmaking door premier Benjamin Netanyahu over het ontslag van defensie minister Yoav Galant. De premier beweerde dat hij de beslissing nam om Galant te ontslaan na maandenlange meningsverschillen over de wijze waarop Israël de huidige oorlog moet voeren.
Politieke analisten denken echter dat interne coalitieproblemen met de ultraorthodoxe partijen achter het plotselinge ontslag van Galant zaten. Het zou daarbij gaan om een nieuwe wet die ultraorthodoxe yeshiva studenten niet langer vrijstelt van dienstplicht.
Galant was een sterke voorstander van deze wet terwijl Netanyahu, met het oog op zijn coalitie, niet van plan leek om de wet uit te voeren. Anderen zeggen dat het lekken van geheime documenten over de strategie in de oorlog tot het ontslag van Galant leidden.
Hoe dan ook een gedeelte van het Israëlische publiek ontstak in woede en ging spontaan de straat op voor nieuwe demonstraties tegen Netanyahu en zijn regering. Het beeld riep herinneringen op aan de situatie van voor 7/10 met dit verschil dat de politie de zaken vrij snel onder controle kreeg.
Het Hooggerechtshof in Israël heeft de regering nu tot morgen de tijd gegeven om uit te leggen waarom het ontslag van Galant, juist op het moment dat er een aanval door Iran wordt verwacht, moest plaatsvinden. Wanneer de beslissing wordt uitgevoerd zal Yisrael Katz, een door de wol geverfde diplomaat, de opvolger van Galant, die plaatsvervangende stafchef van de IDF was, worden.
Lange afstandsraketten op het centrum van Israël
Vroeg in de middag werden er vandaag elf lange afstandsraketten afgevuurd op het centrum van Israël. De meeste raketten werden uit de lucht geschoten maar beelden die werden gemaakt in de stad Ra’anana en op de luchthaven Ben Goerion suggereerden dat tenminste twee van deze raketten hun doel bijna bereikten. Een video die op een parkeerplaats naast een winkelcentrum in de stad Ra’anana werd gemaakt liet een grotendeels in tact zijnde raket zien die door het dak van een geparkeerde auto was gegaan zonder tot ontploffing te komen.
In een andere video opname werd de aanval op de Ben Goerion internationale luchthaven geregistreerd. Men kan zien dat er ontploffing plaatsvond niet ver van Terminal 3 waar nu alle passagiers worden afgehandeld. Het vliegverkeer van en naar de luchthaven werd na de ontploffing voor een half uur gestaakt.
Libanon
LNBI in Libanon rapporteerde op dinsdagavond dat nu 37 dorpen in het grensgebied met Israël volledig zijn verwoest. Ongeveer veertigduizend huizen werden met de grond gelijk gemaakt in een poging om het zuiden van Libanon onbewoonbaar te maken opdat Hezbollah zich daar niet meer kan verschansen.
Door deze ontwikkeling is het voor Hezbollah vrijwel onmogelijk geworden om de beruchte antitankraketten te gebruiken tegen Israëlische dorpen en steden in het grensgebied. We zien nu ook een gestadige daling van de aanvallen met kamikaze drones en korte afstandraketten. Voor de IDF-grondoorlog in Zuid Libanon werden er per dag gemiddeld 200 van deze aanvallen geregistreerd, dat getal is nu minder dan tachtig.