Israëls meervoudige frontenoorlog • Deel 2: Hezbollah in het noorden
Door Yochanan Visser -
10 september 2024
In deel 2 van deze analyse over Israëls huidige oorlog, bespreekt Yochanan Visser de dreiging in het noorden van Israël door terreurorganisatie Hezbollah.
Afgelopen donderdag was er een regeringsbijeenkomst met het veiligheidsestablishment in het hoofdkwartier van het Israëlische leger (IDF) in Tel Aviv. Een van de belangrijke kwesties die werd besproken, was de groeiende behoefte om de circa 80.000 geëvacueerde bewoners uit Noord-Israël weer terug te laten keren naar huis.
Tevens stond op de agenda wat er gedaan zou moeten worden om hen een gevoel van veiligheid en fysieke zekerheid te garanderen. Dit is iets dat ze vóór en direct na 7 oktober 2023 niet hadden. Bijna alle geëvacueerde bewoners van de grensdorpen en steden verblijven nog steeds in hotels en vakantiewoningen in het noorden van Israël.
Staakt-het-vuren?
Ideaal gesproken zou er een staakt-het-vuren moeten komen met Hezbollah, dat dagelijks het noorden van Israël bestookt met raketten en onbemande kamikazevliegtuigen. Hezbollah leider Hassan Nasrallah had eerder aangegeven dat hij bereid was tot een staakt-het-vuren als Israël en Hamas ook tot een bestandsovereenkomst zouden komen in Gaza. De kansen daarop zijn echter minimaal geworden en in Israël wordt daarom hardop gesproken over oorlog tegen Hezbollah om zo de huidige situatie van dagelijkse aanvallen tot een einde te brengen.
De Amerikaanse hoofdonderhandelaar Amos Hochstein probeert ondertussen nog steeds koortsachtig om een akkoord tot stand te brengen tussen Israël en Hezbollah, dat gebaseerd zou moeten worden op VN Veiligheidsresolutie 1701 uit het najaar van 2006. Onder deze resolutie zou Hezbollah geen aanwezigheid mogen hebben beneden de Litani rivier in het zuiden van Libanon, ongeveer veertig kilometer van de grens met Israël. De Iraanse bondgenoot heeft zich echter nooit aan deze resolutie gehouden en de Radwan elite-eenheid van Hezbollah zat letterlijk op de grens met Israël tot het begin van de huidige oorlog. Hochsteins kansen op een akkoord zijn echter minimaal, zoals eerder al is gebleken.
Toegenomen dreiging
De afgelopen maand is de crisis steeds verder geëscaleerd en namen de Hezbollah aanvallen op het noorden van Israël in aantal en hevigheid toe. In augustus alleen werden meer dan 1.300 aanvallen met raketten, antitankraketten en onbemande kamikaze vliegtuigen geregistreerd. Als gevolg van deze aanvallen ligt nu een aanzienlijk deel van de dorpen en steden langs de grens met Libanon in puin, terwijl tenminste 5.000 hectare bosgrond en landbouwgebied is verbrand.
In Israël wordt nu ingeschat dat de dag waarop de IDF een uitgebreide aanval in Libanon zal moeten uitvoeren – in de lucht, ter zee en ter land – heel dichtbij is. In feite is de IDF al begonnen met de voorbereidende fase van een grote lucht- en grondcampagne in Zuid-Libanon.
Deze voorbereidingen vinden plaats na het succes van de Israëlische aanval op 25 augustus jl. op Hezbollah. Deze aanval werd uitgevoerd voordat Hezbollah zijn eigen plan voor een aanval op Israël uitvoerde. Deze verijdelde aanval voorzag in het vernietigen van twee hoogwaardige militaire doelen in het centrum van Israël. Bij de IAF aanval op 25 augustus jl. werden honderden lanceerinrichtingen van raketten en onbemande vliegtuigen vernietigd en duizenden raketten buiten werking gesteld.
De Israëlische aanval had als doel om Hezbollah’s vermogen om Israël dieper te raken, buiten werking te stellen. De vraag blijft echter bestaan of de aanval Hezbollah’s vermogen om met lange afstandsraketten doelen in Israël te raken heeft beschadigd. Het antwoord op die vraag lijkt negatief, omdat Hezbollah de lange afstandsraketten verborgen heeft in ondergrondse opslagplaatsen.
Vernietiging van wapenarsenalen
Wat de aanval wel bereikte, was de vernietiging van een groot aantal draagbare raketten, zoals de Kornet antitankraket. Sinds 25 augustus heeft het noordelijke commando van de IDF een methode ontwikkeld waarbij er op de lanceerinrichtingen wordt ‘gejaagd’. Dit wil zeggen dat iedere keer dat Hezbollah raketten lanceert, er binnen enkele minuten een tegenaanval wordt uitgevoerd waarbij de bron van de raketaanval wordt vernietigd. Tegelijkertijd is de IAF erin geslaagd om de meeste onbemande kamikazevliegtuigen uit te schakelen voordat ze hun doelen in Israël bereiken.
De campagne heeft echter weinig effect gehad op het vermogen van Hezbollah om raketaanvallen en aanvallen met onbemande kamikazevliegtuigen uit te voeren. Het afgelopen weekend, bijvoorbeeld, werden er in enkele uren tijd verschillende salvo’s van raketten op Israël afgeschoten. Zelfs ’s nachts werden tientallen raketten afgeschoten, die grote schade aanrichtten in vooral de steden Kiryat Shmoneh en Metulla, op de grens met Zuid-Libanon.
Grondactie onvermijdelijk
Binnen het Israëlische militaire establishment bestaat nu dan ook de overtuiging dat een grondactie die tot doel zal hebben om een einde te maken aan de aanwezigheid van Hezbollah in het grensgebied met Israël onvermijdelijk is geworden. De IDF zegt klaar te zijn voor deze grondoorlog en heeft al maanden lang getraind voor deze operatie. De verwachting is dat deze operatie zal worden ingeluid met uitgebreide bombardementen op Hezbollah doelen in geheel Libanon.
Het beslissingspunt om deze campagne te beginnen nu dichterbij is dan ooit en het Noordelijk Commando van de IDF bereidt zich daar koortsachtig op voor. De campagne heeft echter als risico dat Iran zal gaan ingrijpen en dat er dan een regionale oorlog zal uitbreken. De Verenigde Staten proberen nu uit alle macht om een dergelijke regionale oorlog te voorkomen en hebben naast een diplomatiek offensief een aantal oorlogsschepen gestationeerd in de wateren rond Iran en de Middellandse Zee. Dat laatste is bedoeld als afschrikkingswapen tegen Iran, dat al heeft aangekondigd dat het zich zal mengen in deze regionale oorlog.
Langdurige operatie
Als er inderdaad op alle fronten een massale operatie begint, en het zal een langdurige operatie zijn, dan zal het grootste probleem van de IDF de noodzaak zijn om de mankracht tot het uiterste te drijven, inclusief de reserves – en het is niet duidelijk hoe lang de IDF dat kan volhouden. Israël zal naar verwachting hulp krijgen van het Amerikaanse leger, maar niet wanneer het de operatie uitbreid naar Iran zelf. Dit laatste heeft de Amerikaanse regering al laten weten.
Iran en Hezbollah proberen ondertussen om de handen van de IDF te binden door een terreurcampagne in Judea en Samaria, het hartland van Israël, op touw te zetten en te financieren. De afgelopen weken zijn er steeds meer aanwijzingen gekomen dat Iran en Hezbollah achter de golf van terreur die deze gebieden teistert zitten. De Shin Bet, Israëls binnenlandse veiligheidsdienst, maakte op zondag bekend dat er momenteel veertig concrete plotten zijn voor terreuraanslagen in Judea en Samaria die door Iran en Hezbollah zijn georganiseerd.
De aanvallen op het noorden van Israël gaan ondertussen onverminderd door. De IAF voerde ondertussen een ongekende serie aanvallen op Iraanse doelen in Syrië uit waarbij vijftien strijders werden gedood.