Het is ruim zeven maanden na de slachtpartij die Hamas en de Palestijnse Islamitische Jihad aanrichtten in het zuiden van Israël, en velen zijn nog niet in staat geweest om de wonden van deze verschrikkelijke dag op zeven oktober 2023 te laten helen. Sinds de laatste herdenkingsdag in 2023 hebben 1.600 Israëli's hun leven verloren, waaronder 766 soldaten en 834 burgers. Het overgrote deel van de gevallenen (1.509) stierf sinds zeven oktober 2023, toen de meervoudige frontenoorlog tegen Israël begon. Het was het dodelijkste jaar in het bestaan van de staat Israël, waarbij in totaal 30.140 burgers en soldaten het leven verloren als gevolg van terreur en oorlog sinds 1948. Aan de kant van de IDF liep het dodental dit weekend verder op toen vijf soldaten sneuvelden in Gaza, vier van hen door een valstrik van Hamas die een gebouw in het noorden van Gaza had voorzien van boobytraps.

De stemming in Israël was uitermate somber toen om acht uur zondagavond de diverse herdenkingsplechtigheden begonnen met een minuut stilte en de sirenes die overal in Israël te horen waren. De plechtigheid bij de zogenaamde klaagmuur in de Oude Stad van Jeruzalem werd bijgewoond door president Herzog en Herzi Halevi, de stafchef van de IDF, alsmede door een groot aantal nabestaanden van de slachtoffers van de huidige oorlog. Rabbijn Smuel Brodski, die op 7 oktober twee zonen verloor die in de IDF dienden, reciteerde het Kaddish-gebed onder doodse stilte. Naast rouw was er ook woede over het feit dat de oorlog voorkomen had kunnen worden wanneer het totale veiligheidsapparaat beter had gefunctioneerd in de aanloop naar zeven oktober.

De herdenkingsdag zal vanavond worden gevolgd door Onafhankelijkheidsdag, die meestal de meest vreugdevolle dag op de kalender is in Israël. Echter, vanwege de uitermate moeilijke en gespannen situatie waarin Israël verkeert, zullen de festiviteiten dit jaar worden beperkt en overschaduwd door de oorlog. De verwachting is dat velen thuis zullen blijven en niet, zoals gebruikelijk, in grote getale naar de parken zullen gaan om de traditionele barbecue te houden.

Ander nieuws

De Verenigde Naties hebben de gegevens over het aantal burgerdoden in Gaza bijgesteld afgelopen weekend, met name wat betreft de slachtoffers onder vrouwen en kinderen. Terwijl de VN op 6 mei gegevens publiceerden waaruit zou moeten blijken dat 9.500 vrouwen en 14.500 kinderen waren gestorven sinds het begin van de oorlog, werden deze aantallen op 8 mei bijna gehalveerd. In het laatste rapport over de burgerslachtoffers sprak de VN over 4.959 dode vrouwen en 7.797 kinderen. Eerder hadden experts al aangetoond dat de cijfers die de media gebruikten en die waren overgenomen van het Hamas Ministerie van Gezondheid waren gemanipuleerd door de terreurorganisatie. Een van die experts is professor Abraham Wyner van de Universiteit van Pennsylvania, die op 7 maart een gedetailleerde analyse publiceerde waaruit bleek dat Hamas het dodenaantal had gefabriceerd en/of gemanipuleerd. Nu de VN, niet bepaald een Israël-vriendelijke organisatie, in feite de officiële Hamas-gegevens hebben losgelaten, zouden de media dit ook moeten doen volgens Israëlische commentatoren.

De VN kwamen op vrijdag ook weer negatief in het nieuws toen de Algemene Vergadering van de volkenorganisatie een stemming hield over het erkennen van een Palestijnse Staat. Een motie waarin de VN Veiligheidsraad werd opgeroepen om het bestaan van een Palestijnse staat te erkennen werd met 143 tegen 9 stemmen aangenomen. Vijfentwintig landen onthielden zich van stemming. Terwijl de PA-ambassadeur bij de VN, Riyad Mansour, de aanname van de motie een "investering in vrede" noemde, deed Gilad Erdan, de Israëlische VN-ambassadeur, de motie af als een beloning voor de Hamas-terreur. Erdan had een documentenvernietiger meegenomen waarmee hij een kopie van het VN-handvest vernietigde. Volgens het handvest van de VN kunnen alleen vredelievende staten lid worden van de volkenorganisatie. De Verenigde Staten waren een van de landen die tegen de motie stemden en zullen hun veto gebruiken wanneer de Veiligheidsraad over de kwestie zal stemmen.

Turkije heeft gedeeltelijk het exportverbod tegen Israël opgeheven na protesten van de plaatselijke Kamer van Koophandel. Het Turkse ministerie van Handel maakte op zaterdagochtend bekend dat bedrijven die vóór het verbod al handel dreven met Israël hun activiteiten konden voortzetten. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan had eerder het verbod op exporten naar Israël ingesteld om druk uit te oefenen op de regering in Jeruzalem om een staakt-het-vuren in Gaza te accepteren. Erdogan ging op zondag door met zijn tirades tegen Israël en zei dat premier Benjamin Netanyahu te vergelijken is met Hitler. De Turkse president zei tijdens een interview met de Griekse media dat "Netanyahu een niveau had bereikt met zijn genocidale methodes dat Hitler jaloers zou maken". Erdogan had eerder alle diplomatieke banden met Israël verbroken en maakt regelmatig opmerkingen waarin hij Israël vergelijkt met nazi-Duitsland.

Het exportverbod was een extra klap voor Israël omdat veel goederen die in de Joodse staat worden geconsumeerd of gebruikt, uit Turkije kwamen. Het Ministerie van Economische Zaken in Israël is nu in gesprek met Cyprus en Griekenland over een flinke toename van de export naar Israël om zo de afhankelijkheid van Turkse goederen te verminderen.

Oorlogsnieuws

Op vrijdagmiddag werden voor het eerst in vijf maanden veertien raketten vanuit Gaza gelanceerd op de stad Beer Sheva. Vier daarvan bereikten de stad en vielen voornamelijk in open gebieden. Een van de raketten verwoestte een deel van een kinderspeelplaats. Een 37-jarige vrouw liep lichte verwondingen op door scherven.

In Gaza zelf laaiden de gevechten dit weekend aanzienlijk op met een nieuwe IDF-inval in de stad Jabalya en bombardementen op Gaza-stad en het oosten van het Rafah-gebied. Binnen de IDF is er nu kritiek op het beleid van de regering, die tot nu toe de handen van het leger heeft gebonden vanwege de internationale druk op Israël. Het verlaten van veroverde gebieden brengt de levens van IDF-soldaten in gevaar, vindt Herzi Halevi, de stafchef van de IDF. Israël lijkt nu de internationale druk, met name die van de Amerikaanse regering, te negeren en heeft de IDF opdracht gegeven om het offensief tegen Hamas te intensiveren. De IDF heeft twee divisies naar Gaza overgebracht om het offensief kracht bij te zetten. De evacuatie van ongeveer een miljoen vluchtelingen in het Rafah-gebied gaat inmiddels door. Tot maandag hadden al 400.000 burgers het Rafah-gebied verlaten en zich begeven naar de nieuwe veilige zone in Al-Mawasi naast de Middellandse Zee.

De relaties tussen Egypte en Israël zijn verder verslechterd als gevolg van het offensief tegen Hamas in Rafah. Egypte weigert om trucks door te laten die via de Israëlische grensovergangen naar Gaza zouden rijden. Dit komt nadat de IDF de grensovergang bij Rafah heeft veroverd aan het begin van het huidige offensief. Egypte sloot zich verder het afgelopen weekend aan bij de aanklacht van Zuid-Afrika tegen Israël wegens vermeende volkerenmoord, bij het Internationale Gerechtshof in Den Haag. Het Egyptische Ministerie van Buitenlandse Zaken beweert dat Israël zich schuldig maakt aan "systematische praktijken tegen het Palestijnse volk, en burgers dwingt om te vluchten". Hierbij dient te worden aangetekend dat Egypte zijn grenzen hermetisch gesloten houdt voor vluchtelingen uit Gaza.

De Amerikaanse regering blijft zich ondertussen mengen in de manier waarop de IDF opereert tegen Hamas in Gaza. President Joe Biden had eerder een ban ingesteld op de levering van bepaalde munitie aan de IDF vanwege de grondoperatie in Gaza. Antony Blinken, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, zei op zondag dat hij vindt dat Israël zijn doelen van de oorlog in Gaza moet veranderen. Blinken vertelde CBS News dat Israël een exitstrategie moet ontwikkelen voor Gaza en dat de IDF niet in staat is om Hamas volledig te elimineren in Gaza. Israël zou opnieuw moeten leren om met Hamas in Gaza te leven volgens de Amerikaanse topdiplomaat. Zijn opvattingen over de doelen van de oorlog werden herhaald door de Amerikaanse ambassadeur in Israël, Jack Lew. De Amerikaanse ambassadeur vertelde Arutz 12 in Israël dat het elimineren van Hamas iets anders is dan het uitschakelen van de bedreiging door de jihadistische terreurbeweging. Lew ontkende overigens dat er sprake is van een crisis in de relaties met de Israëlische regering.

Aan het noordelijke front was dit weekend sprake van het gebruikelijke patroon van over en weer aanvallen tussen de IDF en Hezbollah. Op maandagmorgen raakten vier IDF-soldaten gewond door een antitankraket die Hezbollah afvuurde op hun positie in de buurt van het dorp Zarit. De vier werden opgenomen in het Ziv Ziekenhuis in Tzefat.

In de update van dinsdag leest u meer over de andere fronten in Israël.