Sluiten

Zoeken.

Artikelen

Activiteiten

Kennisbank

Podcasts

Projecten

Publicaties

Videos

Overig

Israël in oorlog

Terug naar overzicht

Israëlupdate 4 juni • Controversieel voorstel Biden zorgt voor spanning in het Midden-Oosten

Door Yochanan Visser - 

4 juni 2024

F231018MA24

De Amerikaanse president Joe Biden tijdens een bezoek aan Israël, in oktober 2023. Foto: Miriam Alster/Flash90

De Amerikaanse president Joe Biden blijft zich intensief bemoeien met de oorlog in Gaza en hield afgelopen vrijdag een persconferentie waarin hij controversiële opmerkingen maakte over een nieuw voorstel voor een staakt-het-vuren.

Volgens Biden was Israël in principe akkoord gegaan met een definitief einde aan de gevechten in Gaza na onderhandelingen over de vrijlating van gijzelaars. De eerste fase van dit bestand zou zes weken moeten duren en zou Palestijnse burgers in Gaza in staat moeten stellen terug te keren naar hun huizen in alle delen van de Gazastrook. 

Gedurende de eerste fase zouden verder 600 vrachtwagens met primaire levensbehoeften Gaza kunnen binnenrijden en zouden er duizenden prefab huizen worden geleverd aan Gaza. Pas in de tweede fase zouden er onderhandelingen plaatsvinden over de vrijlating van de overgebleven levende gijzelaars en dan zou de IDF zich moeten terugtrekken uit Gaza, tenminste zolang Hamas zijn verplichtingen naleeft. Volgens Biden zou Israël dit voorstel gemakkelijk kunnen accepteren omdat de IDF de militaire capaciteiten van Hamas al gedecimeerd heeft. 

Integratie in de regio

Hamas zou volgens de president niet langer een kopie van de pogrom op 7/10 kunnen uitvoeren en dus zouden de Israëlische burgers geen risico lopen wat betreft hun veiligheid wanneer ze het bestandsvoorstel accepteren. Biden beweerde ook dat een dergelijke deal Israël meer geïntegreerd zou maken in de regio en dat een normalisatieovereenkomst van de betrekkingen met Saoedi-Arabië deel zou gaan uitmaken van de wapenstilstandovereenkomst.

In Israël werd met afkeuring gereageerd op Bidens speech en werd de president verweten dat hij details van een tot nu toe geheim onderhandelingsvoorstel had prijsgegeven. Rechtse politici in de coalitie van premier Benjamin Netanyahu dreigden verder uit de regering te stappen als de Israëlische leider akkoord zou gaan met dit voorstel. Het linkse oppositiekamp liet daarop weten dat men de regering een ‘paraplu’ zou bieden als zij akkoord zou gaan met dit voorstel. Het kantoor van Netanyahu gaf daarop een verklaring uit waarin stond dat de oorlog niet zou eindigen totdat alle doelen bereikt zijn. 

Dit omvat het elimineren van het Hamas-regime in Gaza. Hamas zelf wijkt geen millimeter van de maximale eisen voor een wapenstilstand en wil dat de IDF zich volledig terugtrekt uit Gaza. Het enige lid van het oorlogskabinet in Israël dat zich positief uitliet over Bidens voorstel was Gadi Eisenkot, een voormalige stafchef van de IDF. Eisenkot is ook tegen Israëlisch civiel bestuur over Gaza na de oorlog en vindt dat de IDF zich een nieuwe gevechtspauze kan veroorloven.

Naïeve Biden

De felste critici van Bidens plan zeggen dat het in feite een overgave betekent aan Hamas en dat Israël het voorstel niet heeft gedaan zoals Biden beweerde. Men viel vooral over Bidens verzekering dat de Israëli’s gerust konden zijn dat zich geen nieuw bloedbad zoals op 7/10 zou kunnen voordoen. ‘Biden helpt Hamas’ was de teneur van vele commentaren op het bestandsvoorstel. Ook Bidens naïviteit werd aan de kaak gesteld, vooral over zijn verzekering dat Egypte en Qatar garant zouden staan voor het uitvoeren van enige verplichting die Hamas heeft in fase 1, namelijk de vrijlating van vrouwelijke en zieke gijzelaars evenals de lichamen van overleden gijzelaars. 

Zowel Qatar als de rol van Egypte zijn uiterst omstreden in Israël nadat was komen vast te staan dat beide landen een dubbelrol spelen in het huidige conflict. Egypte heeft bijvoorbeeld oogluikend toegestaan dat er duizenden wapens Gaza werden binnengesmokkeld via tunnels en is nu tegen Israëlische controle over de zogenaamde Philadelphi-corridor, de grens tussen Gaza en Egypte.

President onder vuur

Ondertussen ligt de Amerikaanse president ook onder vuur vanwege zijn politiek ten opzichte van Iran, dat in feite de oorlog tegen Israël overziet en nu gevaarlijk dicht bij een nucleair wapen is gekomen. Nadat het Internationaal Atoomagentschap vorige week opnieuw de alarmbel luidde over de voortgang in het nucleaire programma van Iran, verschenen er bijtende commentaren in de Amerikaanse media over Bidens politiek ten opzichte van Iran. Vooral de redactie van The Wall Street Journal trok fel van leer tegen de president en noemde Bidens Iran-politiek een “complete mislukking”. Inspecteurs van het Internationale Atoomagentschap in Wenen (IAEA) hebben recentelijk vastgesteld dat Iran uranium had opgewerkt tot een niveau van 84 procent op sommige locaties. Negentig procent is nodig voor de productie van een nucleair wapen. 

Rafael Grossi, de directeur-generaal van de IAEA, zei tijdens een bestuursvergadering van de IAEA dat Iran “agressiever is geworden in zijn benadering van het nucleaire wapenthema”. Grossi zei verder dat IAEA-inspecteurs al drie jaar lang toegang tot bepaalde nucleaire faciliteiten wordt ontzegd in Iran. De IAEA-directeur zei verder dat Iran zijn bureau geen geloofwaardige uitleg had gegeven over de aanwezigheid van urani-deeltjes in de Varamin- en Turquzabad-faciliteiten. In Israël worden de ontwikkelingen rond het nucleaire programma van Iran met zorg gevolgd, vooral de passiviteit van de Amerikaanse regering in het licht van deze zorgwekkende situatie. Iran bedreigt nu de IAEA met niet-gespecificeerde maatregelen wanneer het zou besluiten om sancties in te voeren tegen de Islamitische Republiek.

Oorlogsnieuws

Op maandag voerde het Israëlische leger de grootste oefening sinds het begin van de oorlog aan het noordelijke front uit. Bijna de volledige generale staf woonde de oefening bij, die was gericht op een grondoffensief tegen Hezbollah in Libanon. De oefening omvatte ook een generale repetitie voor een meervoudige frontenoorlog in het noorden en werd tevens bijgewoond door Herzi Halevi, de stafchef van de IDF. Terwijl de oefening plaatsvond, werden er tientallen raketten en onbemande kamikaze vliegtuigen afgeschoten op het noorden van Israël, inclusief de Golanhoogvlakte en de stad Akko, even ten noorden van Haifa. 

De laatste dagen is de stad Katzrin op de Golanhoogvlakte een favoriet doelwit geworden voor Hezbollah. Na de raketbeschieting op Katzrin op maandag brak er een grote brand uit die met moeite werd geblust door de brandweer die vanuit allerlei andere plaatsen in het land naar de Golan was gekomen. Er raakten zestien burgers gewond en blusvliegtuigen konden in vele gevallen niet meehelpen met het bluswerk vanwege het gevaar van Hezbollah-aanvallen.

Nadat de IAF reageerde en een deel van Zuid-Libanon bombardeerde, brak daar ook een grote brand uit. Eerder hadden burgers in Zuid-Libanon de opdracht gekregen om een noodpakket samen te stellen om op een “ernstige escalatie” voorbereid te zijn.

Situatie noordgrens escaleert

De situatie aan het noordelijke front is de laatste tijd ernstig geëscaleerd en heeft nu het punt bereikt dat een totale oorlog onvermijdelijk lijkt te zijn geworden. De druk op de regering in Jeruzalem is sterk gegroeid en de inwoners van het noorden van Israël eisen dat er een grondoperatie wordt uitgevoerd die Hezbollah terug zal drijven tot boven de Litani-rivier, zo’n veertig kilometer verwijderd van de grens met Israël. 

Er zijn nog altijd zo’n 90.000 inwoners van het noorden van Israël die al sinds het begin van de oorlog in hotels en vakantiehuizen wonen elders in Galilea. Oorspronkelijk werd hen verteld dat zij na de grote vakantie zouden terugkeren naar hun huizen, nu wordt er gesproken over het einde van 2024. De IDF lijkt nu klaar te zijn voor een grondoperatie tegen Hezbollah, het wachten is nu op het groene licht van de regering van premier Benjamin Netanyahu.

Hezbollah lijkt nu een strategische wijziging te hebben aangebracht in zijn strijdwijze en gebruikt meer kamikazedrones tegen Israël. De reden hiervoor is dat deze onbemande vliegtuigen (UAV) slecht zichtbaar zijn voor de radar en dus effectiever zijn. Dit bleek ook op maandag toen een aantal gebouwen in de stad Kiryat Shemoneh werd geraakt door deze UAV’s.

De IAF reageerde op de serie raket- en UAV-aanvallen met bombardementen op doelen in het zuiden en midden van Libanon, toen doelen in Baalbek werden geraakt. Verder werd op maandag een luchtaanval uitgevoerd op een basis van de Quds-brigade van de Islamitische Revolutionaire Garde in de stad Aleppo (Halab) in Syrië. Twaalf leden van de Quds-brigade, inclusief generaal Saeed Abyar, werden gedood bij deze IAF-aanval. Het doel zou een rakettenfabriek van de Quds-brigade zijn geweest.

Twee gewapende terroristen uit de Palestijnse stad Tulkarm in Samaria probeerden het dorp Bat Hefer te infiltreren op maandag. Dit was de derde infiltratiepoging in één week tijd vanuit Tulkarm. De twee terroristen werden tijdig ontdekt en geëlimineerd. Even later werd een IDF-wachtpost in de buurt van Nitzani Oz in dezelfde omgeving aangevallen door gewapende terroristen. De aanwezige militairen wisten de aanvallers uit te schakelen.

visser-2

De auteur

Yochanan Visser

Yochanan Visser maakte vanuit Nederland alija naar Israël waar hij Missing Peace oprichtte, een onderzoeksjournalistiekbureau om de werkelijkheid achter de eenzijdige berichtgeving over Israël bloot te leggen. Zijn grondige research...

Doneren
Abonneren
Agenda