Israëlupdate 6 mei 2024 • Israëlische regering presenteert toekomstplan Gaza
Door Yochanan Visser -
6 mei 2024
De Israëlische regering onthulde op vrijdag eindelijk zijn visie op de toekomst van Gaza na een lange periode van verwarring en onzekerheid. Het plan heeft de voorlopige naam “Gaza 2035 van crisis naar welvaart” gekregen en voorziet, onder andere, in de wederopbouw van de enclave die nu voor ruwweg zeventig procent in puin ligt. De documenten werden vrijgegeven door het kantoor van Premier Benjamin Netanyahu en omschrijft drie fases waarmee Gaza van “een Iraanse buitenpost” zou moeten worden veranderd in een eenvoudige versie van de Verenigde Arabische Emiraten.
Inhoud van het plan
De eerste fase zal twaalf maanden in beslag nemen waarin de IDF veilige zones zal creëren in Gaza die vrij zullen moeten zijn van iedere Hamas aanwezigheid. De nadruk in deze fase zal liggen op het optimaliseren van de humanitaire situatie en voorziet in een rol van een coalitie van progressieve Arabische landen die de verstrekking van de humanitaire hulp zouden moeten overzien. Degenen die het werk zullen uitvoeren zijn burgers in Gaza die geen banden hebben met de terreurbewegingen daar.
Israël zal gedurende de uitvoering van het hele plan, dat tot meer dan tien jaar in beslag zou kunnen nemen, de volledige controle houden over de veiligheidsituatie in Gaza. Een nieuw orgaan dat de Arabische coalitie zou moeten oprichten is de Gaza Rehabilitatie Autoriteit. (GRA). De GRA zal de wederopbouw van Gaza moeten overzien en de financiën van de Gaza Strook moeten beheren. Het geld dat nodig is voor deze wederopbouw zou via een soort Marshall plan uit het buitenland moeten komen.
Wanneer de rehabilitatie bijna voltooid zal zijn zou het bestuur van Gaza weer worden teruggegeven aan de lokale bevolking of aan een nieuwe centrale Palestijnse Autoriteit. Een ander onderdeel van het plan is een déradicalisering programma. De Israëlische regering ziet dit als een van de belangrijkste pijlers onder het plan. Het plan voorziet ook in de volledige demilitarisering van Gaza en in de creatie van tienduizenden banen voor het uitvoeren van ambitieuze projecten zoals de aanleg van havens en spoorlijnen. Uiteindelijk zou Gaza dan een belangrijke schakel kunnen zijn in de handel tussen de diverse landen in het Midden-Oosten.
De publicatie van het plan moet vooral gezien worden als een gebaar naar de Westerse landen, de Verenigde Staten voorop. Er was constant kritiek op het ontbreken van enige concreet plan voor de toekomst van Gaza na de oorlog vanuit het Westen. Het is waarschijnlijk daarom dat de regering in Jeruzalem een plan opstelde dat overeenkomsten vertoont met de visie van de Abraham Akkoorden of de Oslo Akkoorden. Het wekt daarom ook geen verbazing dat het plan een eindfase voorziet waarbij Gaza zich aansluit bij de Abraham Akkoorden.
Een andere realiteit
Voorlopig is er echter een andere realiteit in Gaza waar de IDF nu eindelijk begonnen lijkt te zijn met het eindoffensief tegen Hamas. Dit, nadat er een nieuwe poging werd ondernomen om tot een staakt-het-vuren te komen door Egypte, Qatar en de Verenigde Staten. De onderhandelingen over een nieuwe bestand en de vrijlating van gijzelaars ontploften echter op zondagmiddag, na dagenlange pogingen om tot een compromis te komen. Hamas bleef echter vasthouden aan zijn maximale eisen en wilde de terugtrekking van het Israëlische leger uit Gaza na de totale beëindiging van de oorlog.
Het nieuws over de nieuwe mislukking in de onderhandelingen over een staakt-het-vuren viel samen met een Hamas raketaanval op de grensovergang Kerem Shalom. De raketten werden gelanceerd vanuit de humanitaire zone achter de stad Rafah en doodden drie IDF soldaten. Dertien andere IDF soldaten raakten gewond in de raketaanval, die werd uitgevoerd op het moment dat er hulptransporten Gaza zouden worden binnengereden. De aanval vormde de druppel die de emmer deed overlopen voor de regering in Jeruzalem. Na bijna twee maanden van stagnatie werd nu eindelijk besloten om de finale IDF operatie in zuid Gaza in werking te zetten.
De Rafah operatie
Op maandagmorgen werden door IAF vliegtuigen pamfletten uitgestrooid boven het oosten van de stad Rafah en de tentenkampen in de westelijke zone tussen de stad en de Middellandse Zee. In die pamfletten werden de burgers in deze gebieden opgeroepen om hun biezen te pakken en naar de nieuwe veilige zone el-Mawasi te gaan die onlangs werd vergroot en werd voorzien van veertigduizend tenten, sanitaire installaties en veldhospitalen.
Tegelijkertijd werd de Egyptische regering geïnformeerd over het begin van de IDF operatie in Rafah, alsmede die van de Verenigde Staten. Yoav Galant, de Israëlische Minister van Defensie, belde zijn Amerikaanse collega Loydd Austin en vertelde hem dat “nadat Hamas een nieuw bestand weigerde en Israëlische soldaten in Kerem Shalom doodde, Israël geen andere keuze heeft. De betekenis hiervan is het begin van de Israëlische operatie in Rafah”. De IDF zal de operatie vanaf de Israëlische grens ten oosten van Rafah beginnen. Daar zijn honderden tanks in stelling gebracht en hebben zich twee IDF divisies samengetrokken.
De Rafah operatie gaat naar verwachting meer dan drie maanden duren inclusief de ontruiming van de tentenkampen en het overbrengen van de vluchtelingen naar el-Mawasi. In de eerste fase van het werkelijke offensief zal de IDF de grens met Egypte vrij maken van de aanwezigheid van Hamas en de zogenaamde Philadelphi corridor herbezetten.
Ontwikkelingen aan het noordelijke front
Nadat Franse bemiddelaars een drie punten tellend bestandsplan hadden gepresenteerd aan zowel Israël als Hezbollah voerde de Iraanse vazal zijn aanvallen op het noorden van Israël weer op. Eerst werd de berg Meron beschoten met een barrage van raketten. Dit werd waarschijnlijk gedaan om de voorbereidingen op de festiviteiten rond het Lag B’Omer feest dat over bijna drie weken wordt gevierd onmogelijk te maken. Daarna werd op zondag een barrage van maar liefst 68 raketten afgevuurd op dorpen en steden in het uiterste noorden van Israël.
De stad Kiryat Shmoneh werd het zwaarst getroffen maar er vielen geen slachtoffers. Op maandagmorgen zette de escalatie zich voort met raketaanvallen op de Golan Hoogvlakte en pogingen om met onbemande kamikaze vliegtuigen dorpen en steden in noord Israël aan te vallen. Het Israëlische leger reageerde opnieuw met een reeks luchtaanvallen en artilleriebeschietingen op de plaatsen waarvandaan de aanvallen werden gelanceerd.
Hezbollah heeft het Franse voorstel voor een vreedzame regeling van het conflict niet direct afgewezen maar heeft een lijst met voorwaarden gestuurd naar de bemiddelaars uit Frankrijk. De verwachtingen zijn uitermate laag gespannen nadat Hezbollah leider Naim Qassem de spot had gedreven met de Franse bemiddelaars. Qassem vroeg zichzelf af waarom zij keer op keer naar Libanon komen om een bestand te bewerkstelligen en vermoedde dat zij verslaafd waren aan Baklawa, een zoete spijs die zeer populair is in Libanon en elders in het Midden-Oosten.
Hezbollah terroristen zijn ondertussen gesignaleerd in het gebied rond de Iraanse stad Qom waar zij worden getraind in het besturen van de laatste types onbemande vliegtuigen die Iran heeft ontwikkeld. De training wordt gegeven door officieren van de Islamitische Revolutionaire Garde volgens de Britse krant Telegraph.
Het Hartland front
De situatie aan het zogenaamde hartland front heeft de laatste tijd zorgwekkende vormen aangenomen doordat Iran erin is geslaagd om de steden Tulkarm en Jenin in Samaria om te vormen in vooruitgeschoven IRGC bases. Islamitische Jihad, dat volledig wordt gefinancierd en bewapend door Iran heeft Jenin tot zijn hoofdkwartier gemaakt en heeft volledige controle over wat er in de stad gebeurd. Over de laatste week heeft de IDF bijna iedere nacht invallen uitgevoerd in Tulkarm dat slechts een paar honderd meter verwijderd is van de zogenaamde veiligheidsbarrière en op achttien kilometer van de Israëlische badplaats Netanya ligt.
De afgelopen nacht werden tientallen IDF voertuigen gesignaleerd die Tulkarm binnenreden voor een nieuwe operatie. Dit volgde op een een eerdere inval waarbij een terreurcel van Islamitische Jihad werd geëlimineerd. Bij een urendurend vuurgevecht werden vijf leden van deze cel gedood en werd een officier van de YAMAM eenheid van de Israëlische politie zwaar verwond. De agent overleed later aan zijn verwondingen.
Andere fronten
De afgelopen nacht werd ook een kamikaze drone, die waarschijnlijk uit Irak kwam, neergeschoten op het moment dat het toestel het Israëlische luchtruim binnenvloog. De door Iran opgezette koepelorganisatie van sjiietische milities het Islamitische Verzet van Irak (IRI) geeft bijna dagelijks verklaringen af waarin wordt beweerd dat strategische doelen in Israël werden aangevallen. In bijna alle gevallen kwamen de onbemande kamikaze vliegtuigen niet aan in Israël en werden waarschijnlijk boven Syrië neergeschoten.
De Ansar Allah (Houthi) militie in Jemen maakte afgelopen weekend bij monde van zijn leider Abdul-Malik al-Houthi bekend dat zijn militie nu ook Israëlisch scheepvaartverkeer in de Middellandse Zee zou gaan aanvallen. Vooralsnog is het echter onduidelijk hoe Ansar Allah dat zou willen doen, gezien de afstand van Jemen naar de Middellandse Zee. Vorige week werd een inkomend projectiel vanuit Jemen in het luchtruim nabij de badplaats Eilat in Israël uit de lucht geschoten door het Arrow antiraket systeem. Het ging waarschijnlijk om een ballistische raket van Ansar Allah.