Voor de vijftiende keer organiseerde The Parents Circle dit jaar hun jaarlijkse Jom Hazikaron herdenking. Gewoonlijk in een park in Tel Aviv, maar vanwege de coronacrisis, deze keer, via een Zoom-verbinding.
The Parents Circle werd meer dan twintig jaar geleden opgericht door Joodse, Arabische en Palestijnse families, die vaders, moeders, kinderen, broers of zussen hebben verloren bij oorlogen of aanslagen. Behalve dat ze regelmatig gemeenschappelijke bijeenkomsten hebben, reizen veel van de leden de wereld rond om te vertellen over hun verdriet en over de moed die nodig is om deze pijn te delen.
Voordat de live-uitzending begint, leg ik een blocnote klaar om aantekeningen te maken voor mijn blog.
Samen, Israëliërs, Palestijnen.
Het delen van pijn en hoop
We zijn allen slachtoffers
Samen, voor een betere toekomst
Bruggenbouwers
Elkaar gaan begrijpen, er is geen andere weg
Verder kom ik niet met mijn notities. De verhalen zijn zo indringend, de muziek zo ontroerend, dat ik vergeet te schrijven. Een Joodse vrouw vertelt over haar zusje die omkwam bij een Palestijnse aanslag. Ik voel haar verdriet, haar pijn en huil met haar mee.
Een Palestijnse man vertelt over zijn vrouw die het leven verloor bij een aanslag door Joodse kolonisten. Ik voel zijn verdriet, zijn pijn, maar ik voel ook weerzin. Ik kan zijn verhaal bijna niet horen, mijn oren sluiten zich.
Al jaren schrijf ik over projecten als The Parents Circle, volgens mij de enige manier om het conflict te overwinnen. Toch gebeurt er iets warrigs in mijn hoofd. Worstelend met gedachten en gevoelens blijf ik kijken. Intens verdrietige verhalen, van beide kanten. Bij niemand is er ook maar een woord van haat, wraak of een ander negatief gevoel. Politiek wordt er niet bijgehaald. En heel langzaam voel ik het veranderen van binnen.
Na een uur is de herdenking voorbij. Mijn gedachten blijven met elkaar stoeien. Door jarenlange agressie, door aanslagen en oorlogsgeweld, vallen er, zowel aan Israëlische als aan Palestijnse kant, nog steeds heel veel slachtoffers. Veel gezinnen zijn getekend door het verlies van een dierbare.
Hoe waanzinnig dat er juist op dit niveau een samenwerkingsverband is. Dat juist zij, geraakt door het ergste wat een mens kan overkomen, anderen vertellen dat haat en revanche niet het antwoord zijn.
Hun intense verdriet over wat er ook is gebeurd en door wie het ook is aangericht, blijft en wordt gedeeld. The Parents Circle geeft hen en ons een platform om gezien en gehoord te worden en om samen nooit te vergeten.
Wat hen bindt, het gezamenlijke verdriet, zorgt voor stralen van optimistische zon. Het geeft hoop. Mijn gedachten worden langzaam rustiger.
Ps. Na afloop laat de organisatie weten dat meer dan tweehonderdduizend mensen aan de uitzending mee hebben gedaan.