“De steden, vanaf de uiterste grens van de stam van de nakomelingen van Juda tot aan het gebied van Edom, in het zuiden, zijn: Kabzeël, Eder en Jagur; … In het Laagland: Esthaol, Zora en Asna; Zanoah, En-Gannim, Tappuah en Enam; Jarmuth, Adullam, Socho en Azeka;”
— Jozua 15: 21, 33-35
Tel Socho is een van de vele Bijbelse steden in Israël die door archeologen zijn geïdentificeerd. Gesitueerd tussen Adullam en Azeka, kijkt de heuvel uit over de Ela vallei (Eiken dal) – een strategische plek voor de Judese koningen.
In de Bijbel lezen we dat de Filistijnen gelegerd waren tussen Socho en Azeka, bij de vallei waar Goliath en David slaags raakten. “Rehabeam woonde in Jeruzalem, en hij bouwde verschillende steden in Juda om tot versterkte steden… Beth-Zur, Socho, Adullam, … en Hebron, die in Juda en in Benjamin de versterkte steden werden … En hij versterkte deze vestingen, en stelde leiders over hen aan en sloeg er voedselvoorraden, olie en wijn op.” 2 Kronieken 11: 5, 7, 11
Tijdens de regering van koning Ahaz werd Socho door de Filistijnen bezet en later heroverde Hizkia de steden weer van de Assyriërs.
In het gebied zijn zegels gevonden uit de Judese monarchie (11e – 6e eeuw v.Chr.) Een aantal daarvan bevatten vier Hebreeuwse letters: sin-waav-kaf-he – Socho en lamed-mem-lamed-koef (LMLK) – “L’melech”- eigendom van de koning. De strata (laag) waarin zij werden gevonden komt overeen met de tijdsperiode dat koning Sennacherib dood en verderf zaaide in dit gebied.
Zoals gebruikelijk was in de oudheid, gebruikten eerst de Romeinen en later de Byzantijnen de stenen van de verwoeste stad om deze te herbouwen.
De Byzantijnse Eusebius beschrijft Socho als “een tweelingdorp – boven en beneden, dat ligt aan de negende mijlsteen tussen Beit Guvrin en Jeruzalem, van de stam van Juda.”
Op het plateau van de heuvel zijn fundamenten zichtbaar van huizen die in de rotsen werden uitgehouwen.
Grotten en spelonken liggen verspreid over het terrein waar eiken, vijgen en terebinten groeien tussen met korstmos bedekte parement blokken, overblijfselen van de vestingmuur rondom de eeuwenoude stad.
In de volksmond wordt Tel Socho ‘Givat haToermoesim’ genoemd – de lupineheuvel. In februari en maart is de heuvel bezaaid met wilde blauw/paarse berglupinen. Het is een favoriete plek voor Israëlische gezinnen en natuurliefhebbers.
Misschien dat Jesaja dit gebied in gedachten had toen hij schreef:
“Want zoals de aarde haar gewas voortbrengt, en zoals een tuin het daarin gezaaide doet opkomen, zo zal de Heere HEERE gerechtigheid doen opkomen en lof voor alle volken.”
— Jesaja 61:11