Het was een geweldige belevenis. We waren zeer onder de indruk van het verhaal over het Leidse studentenverzet bij het begin van de Tweede Wereldoorlog. De musical is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Erik Hazelhoff Roelfzema.

Gewoon is niet meer

Erik en zijn vrienden leiden een onbezorgd studentenleven, totdat in 1940 de Duitsers Nederland binnenvallen. Niets is dan meer hetzelfde. De oorlog zet alles op zijn kop. Er moeten keuzes gemaakt worden, want gewoon verder studeren, alsof er niets aan de hand is, is niet meer mogelijk.

De Duitse bezetter geeft in 1940 het bevel om alle Joodse medewerkers van de universiteit in Leiden te ontslaan. Professor Cleveringa spreekt zich in een vlammend betoog uit tegen het ontslag van zijn Joodse collega’s. Studenten gaan staken. De universiteit wordt door de Duitsers gesloten.

Studeren of verzetten

Erik en zijn vrienden komen hierna bij elkaar en vragen zich af wat ze nu moeten doen. Een van hen is van Joodse afkomst. ‘Is jouw vader niet hoofd van de synagoge?’ Sommigen willen gewoon verder studeren, maar dan illegaal. Anderen zien wel wat in de nazi ideologie en kiezen voor de vijand. Maar veruit de meesten willen vechten voor de vrijheid. Samen met hun Joodse vriend gaan ze daadwerkelijk in verzet tegen de vijand. Want: ‘als wij niets doen, wie dan?’

De een gaat zich bezig houden met militaire spionage. Een ander verstuurt via morseseinen berichten over de toestand in Nederland naar de regering in ballingschap in Londen. Vrouwelijke studenten worden vaak koerierster. Enkelen weten te ontsnappen naar Engeland, om van daaruit het verzet in Nederland te helpen. Op allerlei manieren wordt er verzet gepleegd. Soms raken ze er zomaar vanzelf bij betrokken. Maar velen van hen hebben helaas hun verzet met de dood moeten bekopen.

Zwijg niet

Dit prachtige lied ‘Als wij niets doen, wie dan?’ wordt gezongen in fel protest tegen de bezetter. Als wij niet in verzet gaan tegen de vijand, wie dan wel? Het ligt nu bij ons, wij kunnen het verschil maken. Wij mogen niet zwijgen en het kwaad zijn gang laten gaan. Het lied maakte zo’n indruk, dat ik moest denken aan de tijd waarin we leven. Er staat ons nu geen oorlog te wachten, zoals meer dan tachtig jaar geleden. Maar we zien dat het kwaad verder oprukt. De haat tegen het Joodse volk verspreidt zich steeds meer. Antisemitisme lijkt steeds gewoner te worden.

De wereld staat op dit moment op zijn achterste benen over wat er in Israël gebeurt nu er een nieuwe regering is gekozen. Er is veel kritiek op één Jood, minister Ben Gvi, die in zijn eigen land, op het Tempelplein gaat bidden om de God van Israël te aanbidden.

Op de bres staan voor het Joodse volk

Roger van Oordt schrijft in zijn column: ‘De God van Israël is opgestaan om zich over Zijn volk te ontfermen…. Het is niet voor niets dat Israëls (en Gods) vijanden zich opmaken voor een strijd als één Jood 13 minuten bidt op het tempelplein. Daar onderwees de Heiland het volk. Daar woonde de Heere God in de tempel. Daar wordt weer gebeden om de verlossing. Er is echt wat aan de hand in de geestelijke wereld. De God van Israël ontfermt zich over zijn volk, en Zijn tegenstanders maken zich op voor de strijd.’

Het is niet aan ons om kritiek te hebben, maar om op de bres te staan voor het Joodse volk. Als wij het niet doen, wie dan wel? Mijn man Willem schreef op de internationale app van Christenen voor Israël aan christenen wereldwijd: ‘Het is niet onze taak om Israël te bekritiseren, maar om Israël te zegenen en voor Israël te bidden’.

Laten we samen Israël zegenen, voor hen bidden en voor hen op de bres staan. Daar is moed voor nodig, maar: ‘als wij niets doen, wie dan?’