Inhoud van het rapport

Het 213-pagina’s tellende document van Human Rights Watch (HRW) stelt dat Israël "de intentie heeft getoond om de overheersing van Joodse Israëli's over Palestijnen te handhaven" in Israël, de Westelijke Jordaanoever en Gaza, gekoppeld aan "systematische onderdrukking" en "onmenselijke daden". "Wanneer deze drie elementen samen voorkomen, gaat het om de misdaad van apartheid," stelt het rapport. Wat de beschuldiging van vervolging betreft, vermeldt Human Rights Watch "ernstige misstanden" in de gebieden, waaronder landconfiscatie, het systematisch ontzeggen van bouwvergunningen, het slopen van huizen en "ingrijpende, decennialange beperkingen van de bewegingsvrijheid en de fundamentele mensenrechten."

In het rapport wordt een reeks beleidsmaatregelen genoemd die volgens het rapport gericht zijn op het garanderen van een Joodse meerderheid in Israël en gebieden die het land wil behouden. Palestijnen zouden grotendeels worden opgesloten in verspreide enclaves onder overkoepelende Israëlische controle, met beleidsmaatregelen die de Palestijnen aanmoedigen om te vertrekken. Human Rights Watch stelt dat dit met name gebeurt in Gaza en de betwiste gebieden, maar dat ze het ook aantreffen in Israël zelf, waar Arabische burgers van Israël, die ongeveer 20% van de bevolking uitmaken, te maken zouden hebben met wijdverspreide discriminatie als het gaat om huisvesting, toegang tot het land en basisvoorzieningen.

Het rapport valt Israël in het bijzonder aan op de 'Wet op de Terugkeer', die Joden van over de hele wereld toestaat onmiddellijk het Israëlische staatsburgerschap aan te vragen en zich te vestigen in het land. Deze wet is specifiek bedoeld om alle Joden een toevluchtsoord te bieden.

De publicatie ontkent ook Israëls legitieme veiligheidsoverwegingen met betrekking tot Palestijnen van de Westelijke Jordaanoever en Gaza die zich in Israël zelf vestigen. Volgens HRW misbruikt Israël “veiligheid als een rechtvaardiging om demografische doelstellingen te bevorderen”. Zij betoogt dat "veel van deze misbruiken [...] geen legitieme veiligheidsredenen hebben". De eigenlijke reden van Israëls veiligheidsbeleid is dat Palestijnen in het verleden vaak Israëlische identificatiedocumenten hebben gebruikt om terroristische aanslagen te plegen.

HRW adviseert de internationale gemeenschap sancties te nemen tegen Israël en Israëlische burgers en voorwaarden te stellen aan wapenverkoop. Het dringt aan op "gepast onderzoek" met betrekking tot handel met Israël en zegt dat "bedrijven die actief zijn in Israël [...] rechtstreeks bijdragen aan de misdaden van apartheid en vervolging." Het Internationale Strafhof wordt opgeroepen individuele verantwoordelijken in Israël te berechten.

Reacties

Vanuit de Israëlische regering komen verschillende reacties op deze aanklacht: "Het is bekend dat Human Rights Watch een langdurige anti-Israëlische agenda heeft, en al jaren actief probeert boycots tegen Israël te bevorderen. Hun beslissing om dit rapport niet ter beoordeling of commentaar met enige Israëlische autoriteit te delen, is een duidelijke aanwijzing dat het een propagandapamflet is, dat alle geloofwaardigheid ontbeert”.

De oprichter van Human Rights Watch, Robert Bernstein, heeft nota bene zijn eigen organisatie in 2009 bekritiseerd voor het "uitgeven van rapporten over het Israëlisch-Arabische conflict die degenen helpen die Israël in een pariastaat willen veranderen. Dit rapport is het zoveelste onderdeel van de lopende campagne van de organisatie, geleid door een bekende BDS-aanhanger, zonder enig verband met feiten of realiteit op het terrein. De fictieve beweringen die HRW heeft verzonnen zijn zowel ongerijmd als vals."

NGO Monitor (een instituut dat de betrouwbaarheid en transparantie onderzoekt van NGO's en  mensenrechtenorganisaties die zich bezighouden met het Israëlisch-Arabisch conflict) stelt dat de publicatie een onderdeel is van een veel bredere aanval op Israël en zijn identiteit als Joodse staat. "Dit rapport van HRW maakt deel uit van een hernieuwde NGO-push in de afgelopen 18 maanden, waarbij de term 'apartheid' wordt verbonden aan het verhaal over Israël. Dit NGO-netwerk probeert politieke verhalen te versterken in plaats van geloofwaardige, feitelijke voorstellingen te geven en die juridisch te analyseren."

Prof.dr. Gerald Steinberg, voorzitter van NGO-monitor, reageert: “De demonisering van Israël door vergelijkingen met de gruwelijke erfenis van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime heeft diepe wortels, die teruggaan tot de Sovjet- en Arabische campagnes en het beruchte Durban NGO Forum." "HRW's laatste bijdrage bestaat uit de standaardmix van schrille propaganda, valse beschuldigingen, en juridische fictie. Het uitbuiten van het 'apartheid'-beeld voor propaganda is een cynische toe-eigening van het lijden van de slachtoffers van het feitelijke apartheidsregime."

Welhaast omgekeerd

De beschuldiging van apartheid door Israël is een omkering van de werkelijkheid. Israël is een democratische rechtstaat, waarin alle bevolkingsgroepen gelijke rechten hebben. Je ziet dat terug in het dagelijks leven, waar Arabieren en Joden gezamenlijk in de bus zitten, waar alle publieke voorzieningen voor ieder toegankelijk zijn, en waar in parlement, leger, wetenschap en rechtbank Arabieren (20% van de bevolking) en andere minderheden op alle posities terug te vinden zijn.

Met het uitroepen van Israël's onafhankelijkheid verklaarden de Arabische buurstaten in 1948 meteen de oorlog aan Israël. Na die strijd konden de Joden, die soms al tientallen jaren in Judea en Samaria woonden, daar niet blijven. Ook uit het door Jordanië bezette Jeruzalem werden alle Joden verdreven, de synagoges werden verwoest en de huizen werden bezet door ‘nieuwe bewoners’. Tijdens de zesdaagse oorlog (1967) veroverde Israël dit gebied en annexeerde Jeruzalem. Sinds die tijd is er vrijheid van godsdienst in de stad en wonen er zowel Joden als Arabieren.

Verkeerde uitgangspunten

Niemand in Israël is tevreden met de situatie zoals die nu is in Judea en Samaria (de zogenoemde Westbank) en Gaza. De situatie is sinds de Oslo-akkoorden van 1993 niet verbeterd. Het Palestijnse bestuur blijkt niet in staat om een democratische rechtstaat vorm te geven. Sinds 17 jaar zijn er geen verkiezingen meer geweest. Na de Palestijnse opstanden (intifada) heeft Israël een veiligheidshek gebouwd om de eigen inwoners te beschermen tegen de vele terroristische aanslagen. Sinds Hamas in Gaza de macht heeft gegrepen, moet het zuiden van Israël zich opnieuw beschermen, nu tegen raketaanslagen.

De Palestijnse autoriteit verbiedt zijn bevolking te werken aan verzoening en integratie. Samenwerking tussen Joden en Palestijnen wordt tegengewerkt, de Palestijnse media zetten Israël neer als onderdrukker. In schoolboeken van de Palestijnse Autoriteit wordt haat geleerd tegen Joden en tegen Israël. Palestijnse terroristen die Joden hebben vermoord (of hun nabestaanden) krijgen van de Palestijnse Autoriteit een maandelijkse financiële compensatie. Maar ook eenvoudige zaken als uitwisseling tussen scholen, sportclubs en dergelijke zijn van Palestijnse zijde verboden.

De adviezen die het rapport van Human Rights Watch geeft, zullen niet leiden tot een leven in vrede voor de Palestijnen: integendeel. Ze zullen leiden tot opnieuw een bedreiging van het bestaan van het enige Joodse thuisland. Als je vanuit verkeerde uitgangspunten iets eenzijdig onderzoekt, kom je tot dwaze oplossingen. Jammer dat dit rapport de aandacht van de pers gekregen heeft. Het draagt niet bij aan de vrede in deze regio waar iedereen zo naar verlangt.

Frank van Oordt was op 28 april te gast bij Family7 om te spreken over dit onderwerp.
Kijk hier de uitzending terug.