De Joodse Tempelberg: heilige graal en ideologisch brandpunt
Door Wim Kortenoeven -
18 maart 2025
Het in het hart van Jeruzalem gelegen Tempelplein wordt door de naties als een heilige graal begeerd, zoals de profeten al voorspelden. Maar het wordt uitsluitend door het Joodse volk daadwerkelijk als heilig vereerd. Het momenteel nog door de moslims bezette plein, met daarop de Rotskoepel en de Al Aqsamoskee, is al bijna een eeuw ook het ideologische en propagandistische brandpunt van de islamitische oorlog tegen de Joodse terugkeer naar het land van Israël.
De verwijzingen naar de Al Aqsamoskee zie je op diverse manieren terug. Toen Hamas en Islamitische Jihad op 7 oktober 2023 met zesduizend terroristen Zuid-Israël binnenvielen en daar een massaslachting aanrichtten, gaven zij dat de naam ‘Al Aqsa Vloedgolf’.
En de tot de Palestijnse Bevrijdingsbeweging (PLO) behorende Fatahbeweging formeerde tijdens de Tweede Intifada (september 2000-februari 2005) een speciale terreureenheid die de naam ‘Al Aksa Martelarenbrigade’ kreeg.
Yasser Arafats PLO was in 1993 met de ondertekening van de Oslo-Akkoorden weliswaar Israëls ‘vredespartner’ geworden, maar het islamitische leerstuk over de noodzakelijke en onvermijdelijke vernietiging van de Joodse staat bleef men in woord en daad uitdragen. Tijdens die Tweede Intifada pleegden Arafats Al Aqsaterroristen talloze (zelfmoord)bomaanslagen op Joodse doelen.
‘Joodse bestorming’ Al Aqsa
Beide operationele verwijzingen naar de Al Aqsamoskee maken duidelijk dat Fatah, Hamas en hun bondgenoten, waaronder Iran, niet slechts de bedoeling hebben het Joodse volk met genocidaal geweld uit het land van Israël te verdrijven. Hun centrale doel is het de Joden onmogelijk te maken soevereiniteit terug te krijgen over de berg die het zionisme legitimeert en die in het Jodendom centraal staat: de Tempelberg.
Het door de ‘onreine Joden’ alleen al betreden van hun Tempelberg wordt door de meeste moslims als een aanslag op de islam beschouwd. In 2015 bekrachtigde PA/PLO-leider Mahmoud Abbas opnieuw het uitgangspunt dat alles moet worden gedaan om te voorkomen dat de Joden “de Al Aqsa met hun smerige voeten verontreinigen”.
Deze ophitsing ‘legitimeerde’ niet alleen talloze, vaak individueel geïnspireerde terreuraanslagen, maar ook het met andere middelen intimideren en terroriseren van vreedzame Joden die de Tempelberg bezoeken.
Geregeld worden die er op hysterische wijze van beschuldigd de Al Aqsa te “bestormen” en de moskee te willen vernietigen. Jarenlang waren er op het Tempelplein zelfs speciale islamitische vrouwengroepen actief die bezoekende Joden bespuwden, fysiek belaagden en verwensingen toeschreeuwden.
Anker van Joodse aanspraken
Zoals ik in het eerste artikel van dit tweeluik aangaf, is de Tempelberg helemaal niet heilig voor de islam. De plek is echter wel het onvervangbare religieuze en historische anker van de Joodse aanspraken op Jeruzalem en geheel Israël.
En het hoogtepunt van de Joodse terugkeer is het herbouwen van de tempel op de plaats die nu door de islam wordt bezet. Ironisch genoeg lijken de meeste moslims zich daarvan meer bewust dan de meeste Joden. De anti-Joodse verdrijvingsijver van bijvoorbeeld Hamas en Fatah, die vanuit de islamitische wereld routinematig bijval ontvangt, maar in de westerse wereld geen noemenswaardige afkeuring oproept, geldt trouwens ook voor de Westelijk Muur (Klaagmuur, red.).
Het is in de afgelopen decennia meerdere malen voorgekomen, dat Joodse gelovigen bij de muur vanaf het Tempelplein door moslims werden bestookt met stenen en andere projectielen. Dat daarbij geen grote aantallen slachtoffers zijn gevallen, is een wonder.
Hoeksteen derde tempel
Tijdens Soekot (Loofhuttenfeest) in oktober 1990 leidde een massale stenigingsactie tot een bloedbad op het Tempelplein, waar duizenden opgehitste Arabische jongeren zich niet alleen tegen de Joodse gelovigen beneden bij de Westelijke Muur keerden, maar ook tegen de Israëlische politie op de Tempelberg.
Daarbij werden negentien Arabische relschoppers doodgeschoten. De directe aanleiding voor het drama was de Joodse actiegroep ‘Getrouwen van de Tempelberg’, die op een ceremoniële manier een hoeksteen richting de ingang van het Tempelplein vervoerde. Deze hoeksteen was bedoeld voor de uiteindelijk te bouwen derde tempel.
Amin al-Hoesseini
De ‘moderne’ islamitische traditie om, met regelmaat, Joden bij de Westelijke Muur met geweld te dwarsbomen bij het vervullen van hun religieuze verplichtingen, is niet nieuw. Zo escaleerde het al in augustus 1929, toen de landstreek Palestina onder Brits mandaatbestuur stond. Het door Joden bidden bij de Westmuur was de moslims ook toen al veel langer een doorn in het oog, en had geleid tot allerlei pesterijen en ordeverstoringen.
Zo werden er geregeld ezels en kamelen door (toen nog) het steegje bij de muur gedreven, die de Joden opzij dwongen en het plaveisel vervuilden. In 1925 werden de Britse autoriteiten door de moslimleiders aangezet tot het met geweld verwijderen van stoeltjes en bankjes. En op Jom Kippoer 1928 verwijderden de Britten met geweld een stoffen afscheiding tussen het mannen- en vrouwengedeelte.
Op 20 oktober 1928 werden biddende Joden bij de muur door een Arabische menigte aangevallen, waarbij de Britten niet ingrepen. Hetzelfde gebeurde op 14 augustus 1929, en toen werden ook de door de Joden meegebrachte Thorarollen in brand gestoken. De geweldsexplosie was een gevolg van de ophitsing door de beruchte anti-Joodse agitator Amin al-Hoesseini (een oom van de latere PLO-leider Yasser Arafat).
Hij had het gerucht de wereld in geholpen dat de Joden de Al Aqsamoskee wilden verwoesten, en dat de Westelijke Muur onderdeel was van de moskee. De ongeregeldheden breidden zich uit over het gehele land en kostten aan 133 Joden het leven. Het door Al-Hoesseini geïntroduceerde thema wordt tot op de dag van vandaag door moslims gebruikt om anti-Joods geweld te legitimeren.
Moge het Uw wil zijn Eeuwige onze God en God van onze voorouders, dat de heilige tempel spoedig in onze dagen herbouwd zal worden en geef ons deel aan Uw Thora. Daar willen wij U met ontzag dienen zoals in lang vervlogen dagen en in vroegere jaren. Laat dan het offer van Jehoeda en Jeroesjalajim u aangenaam zijn zoals in lang vervlogen dagen en in vroegere jaren.
— Uit het Achttiengebed, het vaste onderdeel van de dagelijkse Joodse gebedscyclus.
Deel één van dit tweeluik, over de vroege geschiedenis van de Tempelberg, werd gepubliceerd in het vorige nummer van Israël Aktueel.