Sluiten

Zoeken.

Artikelen

Activiteiten

Kennisbank

Podcasts

Projecten

Publicaties

Videos

Overig

Samenleving

Terug naar overzicht

Hongertocht

Door Marianne Glashouwer - 

6 juni 2024

2021 CVI website (32)

Foto ter illustratie. | Foto: unsplash

Eens waren we met twee kleinzoons van toen zeven en acht jaar in het Oude Ambachten & Speelgoedmuseum in Terschuur. Leuk om daar een oude ‘kapperszaak’ te zien, en een ‘ziekenkamer’ van vroeger. En nog zoveel meer!

We stonden stil bij een ‘fietsenwinkel’. Mijn oog viel op een fiets met houten banden. Onmiddellijk gingen mijn gedachten naar mijn moeder, die in de oorlog op een fiets met houten banden op hongertocht ging, samen met haar vriendin. Mijn moeder Lien en haar vriendin Eep beleefden verschrikkelijke avonturen en kwamen met lege handen thuis. Ik ben het verhaal over het avontuur van Eep en Lien nooit meer vergeten! Twee jonge vrouwen die moedig op weg gingen om wat eten voor hun geliefden te vinden. En dat op een fiets met houten banden! Ze vertelden ons kinderen vaak over wat zij in die tijd beleefd hebben. Dit is hun verhaal:

Daar gaan ze op weg. Twee jonge vrouwen: de vriendinnen Eep en Lien. Ze kennen elkaar al jaren. Eep is getrouwd met Dick, Lien verloofd met Jan. Het is oorlog, winter 1944.

Tijdens die barre winter van 1944 hebben velen in het Westen van ons land de vreselijke gevolgen van de oorlog ervaren. Vanuit Londen werd door de Nederlandse regering een oproep gedaan tot een algehele spoorwegstaking, zodat het voor de Duitsers moeilijker werd om troepen en wapens te vervoeren. Aan deze oproep werd massaal gevolg gegeven. Maar het bijkomende resultaat was dat er toen ook geen voedsel meer kon worden vervoerd vanuit het Oosten en Noorden van het land.

Veel mensen zijn toen noodgedwongen op ‘hongertocht’ gegaan.

Ook Eep en Lien hebben vreselijke honger. Ze wonen in het midden van het land en er zijn niet veel boeren in de buurt die voedsel over hebben. Eens kreeg Lien een pakje roomboter. Daar deed ze uit zuinigheid zo lang mee, dat de boter ranzig werd. Dat weet ze zich vele jaren later nog precies te herinneren.

De twee hartsvriendinnen nemen een moedig besluit. De nood is zo hoog dat ook zij op hongertocht gaan. Ze stappen op hun fietsen met houten banden richting het Oosten van ons land.

In hun hart zijn ze doodsbang en ze beleven onderweg verschrikkelijke avonturen. Een bombardement bij de brug van Deventer. Ze weten zich geen raad en ze klampen zich aan elkaar vast. Waar kunnen ze zich verbergen?

Samen wachten ze totdat de ergste hel voorbij is. Lien is zo geschrokken dat ze verlamd raakt en niet meer verder kan. Na verloop van tijd kan ze zich weer bewegen. Ze fietsten weer verder. Ongemakkelijk op de houten banden.

Eindelijk vinden ze een boerderij. Gelukkig, de boer en boerin hebben medelijden met hen. Ze mogen binnen komen. In de keuken is het warm. Ze kijken hun ogen uit. Aan de muur zien ze grote zijden spek hangen. Ze ruiken de warme melk. De boerin ziet wel hoe ze eraan toe zijn. Doodmoe, geschrokken en vermagerd. Ze geeft hen brood, dik belegd met echte boter en een beker melk.

Als ze een beetje bijgekomen zijn, aanvaarden ze de terugtocht weer. De boer heeft hun een voorraad eten meegegeven voor thuis. Aardappels worden in een kussensloop gestopt, dat ze van huis hadden mee genomen. Maar nu wordt het nog spannender. Zouden ze met hun rijke buit veilig thuis kunnen komen?

Als ze weer bij de brug van Deventer komen, zien ze in de verte de politieagenten al staan. Angstig komen ze dichterbij. Ja hoor, ze moeten laten zien wat ze bij zich hebben. Alles wordt afgepakt. Niet door de Duitsers, maar door foute Nederlandse politieagenten.

Eep doet nog een moedige poging om haar sloop terug te krijgen. Een kostbaar bezit! Maar ook die wordt in beslag genomen. Als Eep protesteert, krijgt ze te horen: ‘Maak dat je wegkomt, want anders schiet ik jullie nog dood’.

Moedeloos fietsen de vriendinnen verder. Ze hebben niets meer. Alles is voor niets geweest. Het is al laat geworden. Ze kunnen niet meer op tijd thuis zijn. Daarom overnachten ze  - zittend op een stoel - bij het Leger des Heils in Amersfoort. Ze doen de hele nacht geen oog dicht. Het krioelt er van de mensen, die, net als zij, ook wanhopig op zoek zijn geweest naar eten.

De volgende ochtend fietsen ze op hun schamele fietsen naar huis. Bij het bombardement in Deventer hebben ze elkaar eeuwig trouw gezworen. Die belofte hebben ze gehouden. Meer dan 60 jaar zijn ze bevriend geweest!

Marianne Glashouwer

De auteur

Marianne Glashouwer

Marianne Glashouwer is spreekster van Christenen voor Israël. Ze is bekend van de Evangelische Omroep en schreef diverse boeken.

Doneren
Abonneren
Agenda