Twee jaar en tien maanden oorlog - wat betekent dat voor de Joodse gemeenschappen in Oekraïne? Wat betekent het voor degenen die als kind de Holocaust hebben overleefd? En wat kunnen wij als christenen uit de natiën doen om hun lijden te verlichten? Het Oekraïense team, dat onvermoeibaar ter plaatse werkt namens Christenen voor Israël, heeft specifieke antwoorden op deze vragen. Medewerker Anemone Rüger was er in het najaar van 2024 en doet verslag.
"Ik wil gewoon naar huis", is het eerste wat Jakov Israilevitsj zegt als we door de deur stappen. ‘Thuis’ ligt in Severodonetsk, een stad in het midden van de Donbas, jarenlang het centrum van zware gevechten in het oosten van Oekraïne. Jakov heeft er zestig jaar van zijn leven doorgebracht met zijn vrouw. Ze vluchtten in 2022, "toen een granaat in de buurt insloeg en al onze ramen eruit sloeg".
Er is nauwelijks communicatie met de bezette stad. Af en toe durft iemand terug te gaan en maakt foto's voor alle buren. Het huis van Yakov staat nog overeind, maar het appartement is geruïneerd - alle waterleidingen barstten van de vorst; Het prachtige berkenbos achter het huis brandde af. "Ik droom elke nacht van mijn geboortestad", zegt Jakov, die met zijn vrouw een toevluchtsoord heeft gevonden in een van de talloze woonsilo's aan de rand van Kiev.
Hulp voor mensen die alles kwijt zijn
Ik bezoek mensen die vanuit Oost-Oekraïne naar de wijde omgeving van Kiev zijn gevlucht. Ik word vergezeld door Ludmila uit Marioepol, die alle behoeftigen persoonlijk kent. Ze ontdekte haar Joodse afkomst terwijl ze twee decennia lang als assistent van rabbijn Cohen werkte.
Na het verwoestende bombardement en de belegering van de stad in 2022 konden veel leden van de gemeenschap naar Israël vluchten. Anderen bleven in de half verwoeste stad en legden zich neer bij de Russische bezetting. Weer anderen vluchtten binnen Oekraïne.
Voor alle drie de groepen werkt Christenen voor Israël samen met de Joodse gemeenschap om onschatbare troost te bieden door praktische hulp. Ludmila, die zelf ternauwernood aan de dood ontsnapte, ontfermt zich over de ontheemden en probeert hen hoop te geven.
Klara, de mijnwerker
"Nee dank je, ik doe het zelf wel!", zegt Klara als we haar bij de trap een helpende hand bieden. Klara vluchtte uit Lisichansk. Het is mijn eerste bezoek met haar. "Ik ben een 'Shakhtyor' - ik heb 52 jaar ondergronds in de kolenmijn gewerkt", legt ze trots uit. "Ik heb het de mijnwerkers laten zien! Ik als vrouw daar beneden, omringd door mannen die bijna alleen maar tegen elkaar vloekten! Ik sprak hun taal.
Ze moesten me respecteren. 'Wie heeft mij deze Joodse hoofdpijn bezorgd?' zei de directeur altijd. 'Shidovka, shidovka' (denigrerend voor 'Joodse vrouw') ... hoe vaak heb ik dat niet gehoord. Maar wat moest ik doen na de oorlog, toen we terugkwamen van evacuatie? Er was niets anders beschikbaar en we moesten leven!"
Tekst gaat door onder de foto's.
Drie kilometer om het uit te schreeuwen
Klara overleefde als jong meisje de oorlog met haar moeder in Siberië. Haar vader, Lew Blekhman, ging naar het front en werd gedood. "Mama kwam uit een groot gezin. Ze waren dertien broers en zussen. Drie overleefden. De rest ligt in Babi Yar," legt Klara uit, zonder emoties op haar gezicht te laten zien. "Papa's familie werd levend begraven."
En dan ‘Shidovka’ - haar hele leven
"Ik moest drie kilometer lopen om thuis te komen uit de mijn", voegt Klara eraan toe. "Soms moesten we ons een weg banen door de sneeuw. Elke dag had ik die drie kilometer om te huilen, zodat mijn moeder mijn tranen niet zou zien."
Getroost
Klara's ogen – en de mijne – tranen, het ijs breekt. Ik ren snel naar de auto en zoek de zachtste sjaal uit die ik bij me heb - van Lisbeth, die in Augsburg haar liefde voor de overlevenden tot wol breit. Klara glimlacht als ik het om haar schouders leg.
Ons team werkt nog steeds onvermoeibaar tijdens de wintermaanden, het uitdelen van voedselpakketten, het bezorgen van warme maaltijden, het bezoeken van de eenzamen en het evacueren van mensen uit de zwaar getroffen steden. Elk gebed is nodig! Met uw donatie kunt u de bediening helpen voortzetten.