Een van die vaak rondgestuurde video’s was een opname van een lied genaamd Vehi Sheamda dat op de Seideravond (eerste avond van Pesach) wordt gezongen en dat ook in de Hagada, de vertelling over de uittocht uit Egypte, staat en onlangs is voorzien van een nieuwe melodie. De meest populaire versie die de ronde deed, was die van de bekende zangers Yaacov Swekey en Shlomi Shabbat. U kunt de video hier bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=qnnKFpiP1hs

Het lied Vehi Sheamda gaat over de onderdrukking van het Joodse volk door de eeuwen heen. Het centrale thema is dat in iedere generatie ‘ze op ons staan’ (Vehi Sheamda). Toch is het refrein echter bemoedigend en hoopgevend: De Heilige Gezegende (G’d) red ons uit hun handen. Dit jaar was het lied actueler dan ooit, met de oorlog die in oktober 2023 begon en nog altijd het leven in Israël bepaalt.

Er was echter nóg een muzikaal gebed dat tijdens een concert van de populairste zanger in Israël, Omer Adam, werd gezongen eind vorig jaar. Dit bijna tweeduizend jaar oude gebed Ana B’Koach werd geschreven door rabbijn Nehonia en bestaat uit zeven zinnen van elk zes woorden. Iedere begin letter (in totaal 42) vormt een van de namen van G’d die in de Thora worden genoemd.

Ana B’Koach werd ook populair onder het seculiere publiek in Israël na het uitbreken van de oorlog. Omer Adam nam het gebed op in zijn concert, waar hij het samen met zijn publiek zong. Bij de ingang van het theater werd de tekst van het gebed uitgedeeld, zodat iedereen kon meezingen. Voordat hij begon met zingen, vroeg hij het publiek om te gaan staan en de armen op elkaars schouders te leggen.

Ik heb de tekst van Ana B’Koach voor u vertaald in het Nederlands:

Alstublieft (Ana) - door de grote kracht van Uw rechterhand, bevrijd de gijzelaar.

Eerwaarde G'd, accepteer het gebed van uw volk, versterk ons en reinig ons.

Almachtige G’d, waak over ons als de appel van Uw oog, en over degenen die u zoeken.

Zegen hen, reinig hen, heb mededogen met hen en schenk hen Uw waarheid.

Machtige heilige G’d, in uw overvloedige genade leid Uw volk.

Accepteer ons gebed, en hoor onze uitroepen, U die de diepste gedachten kent.

Gezegend zij de Naam van Zijn glorieuze majesteit, voor altijd en eeuwig.

(Gebaseerd op de originele vertaling door Philip Paltiel Birnbaum in Ha Shalem siddoer in 1949).

U kunt de video met de opname van dit gebed dat Omer Adam opdroeg aan de gewonde en gesneuvelde IDF-soldaten en de gijzelaars die Hamas nog altijd vasthoudt in Gaza hier bekijken: https://youtu.be/q2TsE6myK-w?si=ncEF5hpBnuQ0CVr7

Sinds het begin van de oorlog is er een opmerkelijke verandering zichtbaar onder het Israëlische publiek. Er lijkt sprake van een terugkeer naar de wortels van het Jodendom en een toenadering tot de Joodse religie - zelfs bij enkele van de inmiddels vrijgelaten, voorheen seculiere gijzelaars. Sommigen van hen vertelden dat zij tijdens Pesach, ondanks hun gevangenschap in de tunnels van Hamas, toch in staat waren om een Seider te houden – zij het zonder de traditionele maaltijd en zonder matses, die verplicht zijn tijdens deze feestdagen.

Ook valt op dat seculiere Israëli’s uitdrukkingen zijn gaan gebruiken die voorheen alleen in religieuze kringen voorkwamen. Een voorbeeld hiervan is B’Ezrat HaShem (met G’ds hulp), een uitdrukking die gebruikt wordt wanneer men iets wil ondernemen of bereiken. Zelfs premier Benjamin Netanyahu is deze uitdrukking gaan gebruiken in zijn toespraken.

Daarnaast lijkt het erop dat de vijanden van Israël zich ook bewust waren van het begin van Pesach. Vanuit Gaza werden raketten afgevuurd en Hamas publiceerde een manipulatieve en provocerende video van Edan Alexander, een Amerikaans-Israëlische staatsburger, als drukmiddel richting de Verenigde Staten om Israël te dwingen de oorlog in Gaza te beëindigen.

Er zijn aanwijzingen dat er nu kans is op een nieuw bestand en de vrijlating van gijzelaars. Israël wil dat Hamas aan het begin van een nieuw, 45 dagen durend bestand tien levende gijzelaars vrijlaat. Volgens Ron Dermer, de Israëlische minister van Strategische Zaken en hoofdonderhandelaar, is een akkoord dichtbij. Toch heeft het Israëlische publiek geleerd deze berichten pas te geloven vanuit het ‘eerst zien en dan geloven’ principe.

Ook in Jemen lijkt het erop dat men wist dat Pesach begonnen was. Op zondagmiddag vuurde de Houthi’s twee hypersonische raketten en een kamikaze-drone af op Israël. De raketten werden met het THAAD-luchtafweersysteem van het Amerikaanse leger neergeschoten, terwijl honderdduizenden Israëli’s opnieuw naar de schuilkelders moesten rennen.

Dit laat zien dat Pesach dit jaar zijn bijnaam Chag HaCheroet (het feest van de vrijheid) geen eer aan doet. Volgens de Hagada waren de Israëlieten na de uittocht uit Egypte Bnei Choerin, vrije mensen. In Israël anno 2025 voelen velen zich allesbehalve vrij. De belofte van HaTikva, het Israëlische volkslied, waarin staat dat we ‘een vrij volk zullen zijn in ons eigen land’ (lehiot am chofshi b'artzeinu) lijkt tot nu toe nog niet vervuld. Het is daarom begrijpelijk dat velen, net als Omer Adam, geloven dat gebed de enige weg is naar vrijheid.