Sluiten

Zoeken.

Artikelen

Activiteiten

Kennisbank

Podcasts

Projecten

Publicaties

Videos

Overig

Israël in oorlog

Terug naar overzicht

Israël en Iran: Stilte voor de storm?

Door Yochanan Visser - 

18 december 2024

F241217MG006 (1)

Uitzicht op de Syrische grens. | Foto: Michael Giladi, Flash90

Na ruim een jaar van oorverdovend gebulder in het luchtruim boven Noord-Israël, is de stilte nu een ware verademing.

Slechts het geluid van zingende vogels vult de lucht boven het Meer van Galilea (Kinneret) waar ik mijn woonplaats heb. Na een periode waarin de Israëlische luchtmacht dagelijks bombardementen uitvoerde in Libanon en recentelijk in Syrië, voelt deze rust – hoe tijdelijk ook – als een G’ds geschenk.

Voor het eerst sinds meer dan een jaar is het weer mogelijk geworden om uitstapjes te maken met de auto zonder dat je de radio aan moest zetten om de laatste alarm waarschuwingen te horen over naderende raketten of onbemande kamikaze vliegtuigen. Dit wil echter niet zeggen dat de oorlog nu ook voorbij is.

De kop van de slang

In de Israëlische media is veel speculatie over een nieuwe op handen zijnde aanval op “de kop van de slang”, oftewel: Iran. Het regime in Teheran beseft dat de zogenaamde ‘As van Verzet’ uit elkaar is gevallen. Binnen de Islamitische Revolutionaire Garde (IRG) is er nu een discussie gaande over wie schuldig was aan het uit elkaar vallen van deze coalitie van regimes, terreurgroepen en milities.

De enige drie leden van de coalitie die nog actief zijn in de oorlog tegen Israël zijn de Ansar Allah (Houthi) militie uit Jemen, het Islamitische Verzet in Irak, en de Palestijnse terreurgroepen in Judea en Samaria. Over die laatste vijand later meer.

Experts op het gebied van het nucleaire programma van Iran zeggen nu dat de situatie rond het illegale wapenprogramma veel nijpender is geworden na de val van het regime van de Syrische dictator Bashar al-Assad. Deze zorg werd ook geuit door Rafael Grossi, de directeur van het Internationale Atoomagentschap in Wenen.

Grossi zei op maandag dat de nucleaire overeenkomst uit 2015 (JCPOA) tussen Iran en zes wereldmachten niet langer een “relevant beginpunt” was voor nieuwe onderhandelingen met Iran.

Grossi zei dit nadat de Verenigde Naties, waar de IAEA-onderdeel van is, de wereldmachten opnieuw opriepen om Iran te engageren over zijn nucleaire programma.  De IAEA-chef voegde eraan toe dat Iran al zoveel hoog opgewerkt uranium heeft dat het praktisch gezien al bij de groep nucleaire staten hoort.

Een niet nader genoemde Amerikaanse diplomaat vertelde de nieuwssite Axios dat het bombardement dat de IAF-eind oktober had uitgevoerd in Iran had laten zien dat Israël klaarblijkelijk goed op de hoogte is van het werk dat Iran uitvoert om een nucleair wapen te ontwikkelen.

Bij dat bombardement op 26 oktober jl. werd een deel van de Parchin militaire basis ten westen van Teheran gebombardeerd.  In dat gebouw werd de IRG eerder betrapt op het nemen van proeven met ontstekers voor een kernwapen en er was volgens Israël een team wetenschappers aan het werk om een nucleair wapen te ontwikkelen.

In Israël en in de internationale media is nu een discussie gaande over een mogelijke nieuwe Israëlische aanval op Iran na de val van al-Assad in Syrië. De gedachte achter zo’n nieuwe aanval is dat het regime in Iran nu zo verzwakt is dat dit nu het moment zou moeten zijn waarop Israël de ‘kop van de slang’ moet afhakken.

Dezelfde gedachtegang werd al verwoord door Yisrael Katz, die toen nog minister van Buitenlandse Zaken was, en nu dus minister van Defensie is. Katz zei na de aanval op Iran eind oktober dat “Iran meer dan ooit geëxposeerd was voor een aanval op zijn nucleaire faciliteiten”.

Katz voegde eraan toe dat Israël nu de mogelijkheid had om zijn meest belangrijke doel te realiseren namelijk om “de existentiële dreiging tegen de staat Israël te elimineren”.

Katz zal niet aarzelen om deze woorden nu in daden om te zetten in zijn huidige functie. Dit bleek al uit de vlotte aanvallen op Syrië nadat duidelijk werd dat het Assad regime vertrokken was. Iran is echter een ander verhaal omdat er geen gewapende georganiseerde oppositie is in de Islamitische Republiek.

Wanneer de regering in Jeruzalem echter zou besluiten om, in samenwerking met de inkomende nieuwe regering in Washington, een tweede massieve aanval op Iran's nucleaire faciliteiten uitvoeren zou dat reden kunnen zijn voor een definitieve volksopstand tegen het regime van Ayatollah Ali Khamenei.

In ieder geval lijkt het zo te zijn dat Irans nucleaire wapenprogramma de enige troefkaart is die het regime in Teheran nu nog heeft tegen Israël. Iran heeft nu volgens experts voldoende tot zestig procent verrijkt uranium voor de productie van twaalf atoombommen. Het verder verrijken tot de benodigde 91 procent is een proces dat binnen enkele weken kan worden voltooid.

De andere Iraanse vazallen

Van de overgebleven leden van de Iraanse as van het kwaad, zoals de door Iran geleide coalitie werd aangeduid in Israël, is IRI de minst gevaarlijke. Dit vanwege de samenstelling van de groep, die voorheen werd aangeduid als al-Hashd al-Sha’abi, en die bestaat uit een verzameling voornamelijk sjiitische milities.

De groep wordt aangestuurd vanuit Iran maar heeft te maken met de oppositie van de Iraakse regering die zijn grondgebied niet opnieuw wil zien veranderen in een oorlogszone. Zolang Assad nog aan de macht was, hadden IRI leden vrije toegang tot Syrië maar dat is nu afgelopen.

IRI kan net zoals Ansar Allah in Jemen Israël het leven zuur maken door zo nu en dan aanvallen te plegen met raketten of onbemande kamikaze vliegtuigen, maar vormt geen existentiële bedreiging voor de Joodse staat.

Palestijnse terreurgroepen

Nu Hamas in Gaza vrijwel is uitgeschakeld probeert het zijn activiteiten in Judea en Samaria op te voeren en dreigt zelfs om het regime van PA-voorzitter Mahmoed Abbas omver te werpen. Op dinsdag gaf de terreurbeweging een oproep aan de andere Palestijnse terreurgroepen uit waarin werd gezegd dat alle groepen zich moesten verenigen om het bewind van Abbas te beëindigen. De oproep kwam nadat de PA veiligheidstroepen eindelijk optraden tegen de terreur bendes in de stad Jenin, dat fungeert als een vooruitgeschoven basis van de IRG in Samaria.

Hamas en Palestinian Islamic Jihad (PIJ) zijn duidelijk geïnspireerd door het succes van hun mede-Jihadisten van HTS in Syrië en hebben de laatste twee weken hun activiteiten opgevoerd. Naast bijna dagelijkse terreur aanslagen op Israëlische doelen is er nu ook sprake van onderlinge gevechten in steden zoals Jenin, Nabloes (Shechem) en Tulkarm.

Op zaterdag jl. escaleerde de situatie toen PA troepen Yazid Jaisa de plaatselijke PIJ commandant doodden in Jenin. Daarna was er dagelijks sprake van gewapend conflict in diverse door de PA bestuurde steden en dorpen. De IDF gaat ondertussen door met zijn operaties in Judea en Samaria en raakte betrokken bij een schietpartij in de oude stad van Shechem.

IDF troepen opereerden de afgelopen nacht ook in Balata ten oosten van Shechem en in al-Bira nabij Ramallah. Verder werd een autobus vol met pelgrims die op weg waren naar de tombe van de Joodse aartsvader Joseph herhaaldelijk beschoten. De religieuze Joden hadden geen toestemming gevraagd voor hun reis naar de tombe van Joseph en moesten worden gered door IDF-soldaten nadat ook de PA politie op de bus schoot

visser-2

De auteur

Yochanan Visser

Yochanan Visser maakte vanuit Nederland alija naar Israël waar hij Missing Peace oprichtte, een onderzoeksjournalistiekbureau om de werkelijkheid achter de eenzijdige berichtgeving over Israël bloot te leggen. Zijn grondige research...

Doneren
Abonneren
Agenda