De aanval op Koya volgde op luchtaanvallen van de Israëlische luchtmacht (IAF) op twee voormalige bases van het Syrische leger nabij Palmyra, het Bijbelse Tadmor in centraal Syrië. Daarover later meer.

De gevechten bij Qufia vormden de eerste confrontatie tussen het Israëlische leger en Syriërs sinds het begin van de IDF-operaties in Syrië. Volgens het Libanese medium Al-Mayadeen schoten IDF-tanks op de gewapende Syriërs, nadat die op de Israëlische soldaten schoten. Daarbij zouden zeven Syriërs zijn gedood.

Waarom worden er IDF-operaties uitgevoerd in Syrië?

De IDF-operaties in Syrië worden momenteel uitgevoerd om drie redenen. Ten eerste wil Israël voorkomen dat de terreurorganisaties Hamas en Palestijnse Islamitische Jihad (PIJ), evenals de nu aan de macht gekomen terreurgroep Hayat Tahrir al-Sham (HTS), zich vestigen aan de grens met Israël op de Golanhoogvlakte.

Experts in Israël waarschuwden afgelopen weekend dat Hamas en PIJ de chaos in Syrië gebruiken om bases op te zetten in het zuiden van het land en drongen aan op onmiddellijke actie. Onder hen was professor Kobi Michael van het National Institute for Strategic Studies (INSS), die waarschuwde dat Hamas, door het onvermijdelijke verlies van Gaza, nu naar alternatieven zoekt om zich in de buurt van Israël te vestigen. Het zuiden van Syrië is volgens deze expert een ideale locatie voor de Palestijnse terreurgroepen om hun aanvallen op Israël voort te zetten.

De tweede reden voor de IDF-operaties in Syrië is dat Israël de niet-moslimminderheden in Syrië wil beschermen tegen HTS, dat eerder al een bloedbad aanrichtte onder de Alawitische minderheid in Latakia. Vooral de Druzen kunnen rekenen op bescherming van de IDF, aangezien zij voornamelijk in het grensgebied met Israël en in Sweida wonen.

De opmars van de IDF in het zuidoosten van Syrië heeft verder als doel een corridor te creëren naar het oosten van Syrië, waar Syrische Koerden hun eigen onafhankelijke gebied, Rojava, hebben gesticht. De Koerden in Syrië hebben een onofficieel bondgenootschap met Israël en kunnen dienen als buffer tegen Turkije, dat imperialistische ambities heeft in Syrië.

De invloed van Turkije

Premier Benjamin Netanyahu houdt momenteel overleg met veiligheidsexperts over zijn zorgen met betrekking tot de bewegingen van het Turkse leger in Syrië. Dit gebeurde nadat bekend werd dat HTS onderhandelt met Turkije over de overdracht van de voormalige Syrische legerbases in Palmyra aan het Turkse leger in ruil voor economische en militaire hulp.

De Turkse leider Recep Tayyip Erdogan heeft nooit onder stoelen of banken gestoken dat hij ambities heeft in Syrië en zat achter het bliksemoffensief van HTS dat leidde tot de val van dictator Bashar al-Assad. De Turkse president, die momenteel onder zware druk staat in eigen land, zou een operatie door het Turkse leger in Syrië kunnen gebruiken als afleidingsmanoeuvre voor de massale demonstraties tegen zijn regime in Ankara en Istanboel.

Erdogan ziet het bestaan van Israël op dezelfde manier als Hamas, PIJ en HTS en stuurt, volgens Netanyahu, aan op een confrontatie met Israël, nadat het Turkse leger inmiddels in zo’n vijftig plaatsen in Syrië bases heeft gebouwd. De Turkse leider gebruikt HTS momenteel om de Turkse invloed in Syrië te vergroten en heeft een belangrijke bondgenoot in de nieuwe HTS-leider, die de bijnaam Abu Mohammed al-Julani of al-Golani heeft aangenomen. Zijn echte naam is Ahmad al-Shaara. Hij koos zijn bijnaam vanwege zijn obsessie met de Golanhoogvlakte. Zijn ouders woonden daar tot de Zesdaagse Oorlog in 1967.

Israël volgt de ontwikkelingen in Syrië met argusogen en heeft daarom als voorzorgsmaatregel een bufferzone langs de grens gecreëerd en het leger dieper Syrië in gestuurd.

Het is in ieder geval duidelijk dat Israël naast Gaza, Libanon, Judea en Samaria, en Jemen, het front met Syrië nu als een van de grootste bedreigingen ziet.

De actuele situatie in Jemen

Het is nu duidelijk dat het Amerikaanse leger de Ansar Allah (Houthi-militie) in Jemen zelfstandig bestrijdt en een voortdurende militaire campagne voert tegen deze Iraanse bondgenoot. Dit gebeurt ondanks de bijna dagelijkse raketaanvallen op Israël door Ansar Allah.

De meest recente aanval met een ballistische raket uit Jemen vond plaats op maandagavond. Miljoenen Israëli’s moesten naar schuilkelders rennen toen de raket boven Jordanië werd neergeschoten. Brokstukken van de raket vielen echter in een groot gebied, van Bet Shemesh tot aan Holon, nabij Tel Aviv. Er vielen geen gewonden.

Ansar Allah bevestigde dinsdagochtend dat zeven topcommandanten van de militie de afgelopen dagen zijn gedood bij Amerikaanse luchtaanvallen. Onder de doden bevond zich een Iraanse generaal die in Jemen actief was als adviseur van Ansar Allah. De Islamitische Revolutionaire Garde in Iran beweerde dat de generaal stierf aan een hartstilstand, maar een Russische functionaris en Israëlische media weerlegden deze bewering en stelden dat hij omkwam bij een Amerikaanse luchtaanval.

De stand van zaken aan het Gaza-front

Uit documenten die de IDF vond in een Hamas-faciliteit in Gaza blijkt dat Iran, ondanks hardnekkige ontkenningen, nauw betrokken was bij de planning van de bloedige aanval op Zuid-Israël op 7 oktober 2023. Iedere twee weken vond in de Libanese hoofdstad Beiroet een vergadering plaats, waarbij naast Hezbollah-leider Hassan Nasrallah en Hamas-leider Ismail Haniyeh ook de commandant van de Quds-brigade van de Islamitische Revolutionaire Garde, Ismail Ghani, aanwezig was. Al eerder stelden experts vast dat het operationele plan van Hamas moest zijn opgesteld door een staat (Iran).

Hamas vuurde op maandag verschillende raketten af op Zuid-Israël, zelfs vanuit gebieden waar de IDF nu weer aanwezig is. Er raakte niemand gewond.

De IDF boekt ondertussen gestaag vooruitgang bij de verovering van gebieden in Gaza, maar heeft zich tot nu toe onthouden van de grootschalige aanval die werd aangekondigd. Dit heeft voornamelijk te maken met de meer dan vijftig gijzelaars die Hamas nog steeds vasthoudt.

De IAF en IDF voeren inmiddels een gerichte campagne uit tegen de leiding van Hamas in Gaza. Onder de uitgeschakelde Hamas-commandanten en -leiders was de Hamas-premier Ismail Barhoum, die onder andere verantwoordelijk was voor de financiën van Hamas.

Op maandag vernietigde de IDF ook ongeveer honderd terreinwagens die Hamas gebruikte tijdens de aanval op 7 oktober.

Het belangrijkste nieuws kwam echter uit de Libanese krant Al-Akhbar, die meldde dat Egypte zou zijn gezwicht voor een ultimatum van de Amerikaanse president Donald Trump. Trump dreigde de hulp aan Egypte stop te zetten als het land niet zou meewerken aan het plan om ongeveer een half miljoen burgers uit Gaza tijdelijk op te vangen. Het is momenteel niet duidelijk of het al-Akhbar rapport correct is. De krant rapporteerde verder dat Somalië ook bereid zou zijn om vluchtelingen uit Gaza op te vangen in ruil voor erkenning door de VS.

In Israël plaatsen commentatoren vraagtekens bij de evacuatie van burgers uit Gaza naar een stad in Noord-Egypte, omdat het terreurprobleem zich daarmee mogelijk naar het buurland zou verplaatsen.