Sommige mensen komen uit nieuwsgierigheid een kijkje nemen in de grote verlichte tent in een park in Utrecht. De tent is opgesteld voor de viering van Chanoeka, het Joodse lichtfeest, met als thema voor de bijeenkomst: 'Wij kiezen voor licht'. Een 3 meter hoge kandelaar staat voor de tent. Het was de vijfde dag van de viering, dus er werden vijf kaarsen aangestoken. Een programma met prominente sprekers, muziek, en traditionele lekkernijen toont ontspanning en gezelligheid, ondanks de zichtbare en onzichtbare beveiliging. Er komen zelfs veel meer mensen dan verwacht.
Rabbijn Shmulik Amar stak de vijfde - van de acht kaarsen - aan. Hij sprak de Hebreeuwse zegeningen uit op een traditonele melodie. Daarna werd het Chanoekalied Maoz Tzur (Rots der eeuwen) gezongen, een nog steeds actueel lied over onderdrukking en bevrijding.
Wat betekent Chanoeka persoonlijk voor hem?
“Voor mij is dat licht brengen en verspreiden! Maar niet: breng hét licht, maar breng jóuw licht. Het gaat erom wat jij persoonlijk doet om het licht beter te laten schijnen. G'd heeft zoveel mensen geschapen met talloze mogelijkheden, maar iedereen moet zijn eigen licht laten schijnen én verspreiden om de duisternis in deze wereld te verdrijven”.
Het Joodse licht moet brandend gehouden worden
Veel bezoekers ontmoeten bekenden en praten bij onder het genot van een drankje met een soefganiot (oliebol met jam), latkes, of een andere lekkernij.
Een bezoeker vertelt dat hij zijn steun aan de Joodse gemeenschap juist nu van het grootste belang vindt, vanwege het toenemende antisemitisme. Hij heeft al eens vrijwilligerswerk in Israël gedaan en hij heeft ook deelgenomen aan een 'Handen uit de mouwen reis' van Christenen voor Israël. “Ik ervaarde dat als een bijzondere zegen. In maart ga ik opnieuw”, laat hij enthousiast weten.
Op een groot scherm spreekt Smadar Morag, opgegroeid in Nederland, uit Ashdod ons toe. “Het licht overwint het donker. Maar op 7 oktober werd het licht gedoofd, daarom was het vorig jaar moeilijk voor mij om Chanoeka te vieren, ik zat in een zwart gat vanwege het grote verdriet en de voortdurende spanning in ons mooie land. Ik hoop dat de wereld eens onderscheid gaat maken tussen licht en duisternis, want het Joodse licht moet brandend gehouden worden!”
Film en muziek
Een film over de geschiedenis van Israël volgt daarna op het scherm. Ondanks honderden aanwezige mensen is het muisstil. Voor de kinderen is een aparte speel- en opvangruimte.
Op het podium spelen de musici het lied 'Matzilenu', waarin gezongen wordt 'Dat het niet één alleen is die tegen ons opstaat, maar dat er in elke generatie mensen zijn die tegen ons opstaan.
Maar de Heilige redt ons uit hun hand', zo klinkt het lied. Daarna worden er nog andere bekende Hebreeuwse liederen gezongen zoals 'Hine Ma Tov Umah Naim' (het is goed als vrienden samenkomen). waarbij iedereen uit volle borst meezingt.
Boodschap voor de wereld
De burgemeester van Utrecht Sharon Dijksma, zou spreken, maar moest haar taak delegeren aan de loco-burgemeester vanwege ziekte. Zij benadrukte dat Chanoeka al 2.200 jaar wordt gevierd en dat dit zo moet blijven in vrijheid en respect. Ook leden van de Eerste en Tweede Kamer waren aanwezig en spraken over 'Het licht doorgeven ondanks moeilijke omstandigheden', en ' 'Chanoeka als boodschap voor de hele wereld'. Er werd een Joodse uitspraak geciteerd: 'Het is beter een kaars aan te steken dan de duisternis te vervloeken', en 'Het licht groeit bij elke aangestoken kaars, zodat we samen het licht groter maken'.
Rabbijn Amar brengt nog twee belangrijke onderwerpen onder de aandacht en spreekt dit uit in een Hebreeuws gebed. Een gebed voor de gegijzelden en voor de soldaten in Israël en hij beëindigt dit met een lied en een zegen.
Utrechtse student
Als een Utrechtse student op de universiteit het woord krijgt vertelt hij dat het op dit moment moeilijk is om daar Joods te zijn “Ik ervaar haat en onbegrip, dat voert de boventoon. Maar juist Chanoeka betekent dat het aan onszelf is om een licht te zijn en dat uit te stralen om ons heen.
Ik nam deel aan de organisatie 'Stand with us' die naar verbinding zoekt, maar ook trots is op wie we zijn, ondanks alle tegenstand waarmee we geconfronteerd worden”.
Rabbijn Heintz van Utrecht sprak overtuigend al 37 jaar in Utrecht met hart en ziel te werken. 'Mijn huis staat altijd open voor iedereen, en als het donker is steken wij de kaarsen aan'.
Na de sprekers en muziek wordt iedereen naar buiten gevraagd om het aansteken van het vijfde licht mee te maken. Rabbijn Amar spreekt een paar zegeningen uit, waaronder: 'Gezegend bent U Hashem, onze G'd, Koning van de wereld, Die voor onze voorouders wonderen heeft verricht in die dagen, op deze datum'. Het licht wordt aangestoken en de rabbijn zingt het Chanoekalied, waarna iedereen weer naar binnen kan gaan om feest te vieren met dans en muziek.
Een zeer geslaagde viering!