Washington en Teheran hervatten hun indirecte gesprekken over het heropstarten van de nucleaire diplomatie.

De gesprekken werden zaterdag hervat in Muscat, de hoofdstad van Oman, onder bemiddeling van het Sultanaat van Oman. Het was de eerste uitwisseling van deze aard sinds Donald Trump terugkeerde als president van de Verenigde Staten. De Iraanse staatsomroep bevestigde dat de Amerikaanse speciaal gezant voor het Midden-Oosten, Steve Witkoff, en de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, Abbas Araghchi, elkaar kort persoonlijk ontmoetten - de eerste directe interactie op dit niveau tussen Amerikaanse en Iraanse functionarissen sinds het Obama-tijdperk.

Volgens het persagentschap Associated Press begon de bijeenkomst rond 15:30 uur lokale tijd en duurde meer dan twee uur op een beveiligde locatie aan de rand van Muscat. Getuigen zagen later een konvooi dat vermoedelijk Witkoff vervoerde, terugkeren naar het Amerikaanse ambassadecomplex in de stad.

Beide partijen omschreven het overleg als “productief” en een vervolgafspraak is reeds gepland voor 19 april in Rome.

In een verklaring die later op zaterdag werd vrijgegeven, omschreef het Witte Huis de gesprekken als “zeer positief en constructief”, maar erkende dat de diplomatieke obstakels die nog voorliggen “zeer complex” zijn. De verklaring benadrukte dat Witkoffs directe betrokkenheid een belangrijke stap is richting een onderhandelde oplossing die beide partijen ten goede komt.

Trump sprak zelf ook over de onderhandelingen terwijl hij onderweg was naar een evenement in Miami aan boord van Air Force One. Tegen verslaggevers zei hij: “Het gaat wel goed. Ik wil er niet te veel over zeggen - niets telt tot het afgerond is. Maar het gaat wel goed. Ik denk dat de situatie met Iran er redelijk goed uitziet.”

Op de achtergrond speelt de snel verslechterende economische situatie in Iran. De inflatie is gestegen tot boven de 30%, de nationale munt blijft in waarde dalen en de werkloosheid blijft hoog - wat binnenlandse druk veroorzaakt om verlichting te krijgen van de door de VS geleide sancties.

Toch blijven er grote meningsverschillen bestaan. Teheran blijft vasthouden aan het recht op een civiel kernenergieprogramma en eist opheffing van de sancties. De VS daarentegen houdt vast aan controleerbare garanties dat Iran geen kernwapens zal verwerven. Recente beoordelingen van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) bevestigen dat het verrijkingsniveau van Iraans uranium dicht bij wapengeschikt niveau ligt.

Washington blijft bezorgd dat het Iraanse kernprogramma kritieke drempels zal overschrijden als het onbeheerd blijft. Trump heeft eerder gewaarschuwd dat de VS bereid is militaire aanvallen uit te voeren op Iraanse nucleaire installaties als de onderhandelingen mislukken. In reactie daarop hebben Iraanse leiders steeds vaker gedreigd dat ze openlijk nucleaire wapens zouden kunnen nastreven met hun huidige uraniumvoorraden.

Israëlische functionarissen blijven sceptisch over de bedoelingen van Iran en pleiten voor een ontwapeningsmodel zoals dat van Libië. Tegelijkertijd heeft Teheran scherpe waarschuwingen geuit aan buurlanden, waarin het hen oproept geen steun te verlenen aan een door de VS geleide militaire operatie, omdat die volgens Iran tot verdere instabiliteit in de regio zou kunnen leiden.