Heilige boekrollen

De Thora is datgene wat Israël onderscheidt van de volken. De Thora is heilig en wordt met de grootst mogelijke eerbied behandeld. In de synagoge wordt de Thora dan ook niet zomaar uit een gedrukt boek voorgelezen. Daarvoor wordt een speciale boekrol uit de kast gehaald. Soms zijn er in een dienst meerdere Thoralezingen aan de orde. Als het even kan wordt voor elke lezing een afzonderlijke rol gebruikt. In elke synagoge zijn er daarom meerdere aanwezig. Na de lezing wordt de rol weer opgerold, omhangen met een Thoramantel en in de “Heilige Arke”, de Thorakast, achter een dubbel voorhangsel geplaatst.

Bijzonder nauwkeurig

De Thorarol is van perkament en wordt met de hand beschreven door een speciaal opgeleide schrijver, de sofeer. Voor hij zich aan het schrijven zet, dompelt hij zich onder in het mikwe, het rituele bad, om zich toe te wijden aan dit bijzondere werk. Het schrijven is een uiterst nauwkeurig werk, omdat er geen letter te weinig of te veel in mag staan. Alleen de medeklinkertekst wordt geschreven. De klinker- en zangtekens, die later aan de oorspronkelijke medeklinkertekst zijn toegevoegd, vinden we wel in de gedrukte Choemasj (Pentateuch), maar niet op de boekrol. De Baäl koree, de voorlezer in de synagoge, moet dan ook goed voorbereid zijn. Bovendien is er een speciale schrijfwijze van de letters, die soms iets afwijkt van de bekende vorm van de drukletters.

Geheimen van de soferiem

Het perkament is uiteraard van de huid van een koosjer dier. De vellen perkament worden aan elkaar genaaid met een draad die vervaardigd is van de pezen van een koosjer dier. De rol wordt op twee houten stokken gedraaid, die atsee chajjiem, (meervoud van Ets Chajjiem, Levensboom) genoemd worden. De inkt waarmee geschreven wordt, is ook weer van een speciale samenstelling, die het geheim is van de soferiem (meervoud van sofeer).

Kostbaar

Het schrijven van een volledige Thora neemt zo’n anderhalf jaar in beslag. Een Thorarol is daarom een kostbare aangelegenheid. Het is een gebruik om ter gelegenheid van een bijzondere gebeurtenis of een jubileum een Thorarol te laten schrijven. Degene die de opdracht gegeven heeft, mag dan zelf de laatste woorden op de rol schrijven. De overhandiging en ingebruikname is een feestelijke gebeurtenis.

Dit is deel 5 van de reeks 'Tekens van geloof'. Meer lezen? Het vorige artikel ging over de kippa en vindt u hier.