Geboren in het voormalige Britse Mandaat Palestina, kwam Gouri uit een trots zionistische familie. Zijn ouders waren een jaar na de Eerste Wereldoorlog vanuit Odessa naar het land Israël gevaren. Het was tijdens de Tweede Wereldoorlog dat de slechts twintig jaar oude Haim dienst nam bij de Palmach, de elitecommando’s van de Joodse militaire ondergrondse.

In de daaropvolgende bloederige Onafhankelijkheidsoorlog schreef Gouri tijdens zijn legerdienst in de Negev-woestijn over de verschrikkelijke offers van de oorlog. Zijn schrijfsels brachten gezamenlijk het verdriet van zijn volk tot uitdrukking. Veel van zijn stukken werden op muziek gezet en werden volksliederen in het nationale geheugen en in de Israëlische poplijsten.

Getraumatiseerd

Nadat de Tweede Wereldoorlog was afgelopen, was er heel weinig bekend over de omvang en de geschiedschrijving van de Holocaust. Van velen die in die tijd in Israël woonden, was de familie in Europa vermoord. Deze mensen konden de overlevenden van de Holocaust die naar Israël waren gekomen niet begrijpen. Zij vroegen hen met een flinke dosis oordeel en achterdocht hoe het kwam dat zij in leven waren gebleven, terwijl hun familie was vermoord. Deze uiting van verdriet en verwarring zorgde voor een grote verdeeldheid. De overlevenden van de Holocaust voelden zich beschuldigd, onwelkom en bang voor afwijzing, en kozen ervoor te zwijgen over hun gruwelijke ervaringen uit angst veroordeeld te worden.

Haim Gouri wist niet dat binnen enkele jaren zijn verslaggeving over het proces tegen Eichmann deze houding zou veranderen en een zekere mate van genezing zou brengen aan een getraumatiseerde staat.

Voor de Israëli's die tijdens de oorlog niet in Europa hadden geleefd, was het Eichmann-proces de eerste keer dat zij de gruwelijke verhalen van de overlevenden hoorden. Dagelijks publiceerde Gouri artikelen en getuigenissen die in kranten op ontbijttafels in heel Israël terechtkwamen. Volgens Gouri zelf begon ook hij pas tijdens het proces langzaam de geografische omvang en het wijdverbreide kwaad dat tegen de Joden werd gepleegd te begrijpen.

De 81ste slag

Gouri was vooral getroffen door Mickey Goldman, een politieman tijdens het proces die deel had uitgemaakt van een team dat bewijsmateriaal samenstelde voor de rechtszaak. Hoewel Gouri en Goldman verschillende ontmoetingen en gesprekken hadden gehad, besefte Gouri pas bij Goldmans getuigenis over de wreedheden die hij had meegemaakt, wat hij mogelijk aan het licht bracht. Hij had er geen idee van dat de jonge politieman 80 keer was geslagen met een ijzeren staaf.

Na de hoorzittingen van die dag benaderde de geschokte journalist Goldman en vroeg hem waarom hij nooit had gesproken over zijn vreselijke ervaring in het jaar daarvoor, terwijl ze af en toe samen hadden gewerkt. Goldman antwoordde dat de laatste keer dat hij zijn verhaal aan iemand had verteld, ze hem niet geloofden. Niemand kon dat meemaken en overleven, zeiden ze hem. De jongeman klapte dicht. Hij zwoer dat hij zijn verhaal nooit meer zou vertellen: dat was tot aan de rechtszaak.

Diep geraakt door het verhaal van Goldman, begon Gouri een film te maken genaamd "De 81ste Slag". De film werd een van de meest iconische in de Israëlische geschiedenis; de 81e slag was het feit dat Goldman niet werd geloofd. Met het maken van de film bracht Gouri het lijden van de overlevenden in de openbaarheid. Hij deed dat op een manier die medeleven opriep. Gouri's werk werd de aanzet tot een zekere mate van genezing tussen de geïmmigreerde overlevenden van de Holocaust en hun Joodse medemensen die de oorlogsjaren buiten de verschrikkingen hadden doorgebracht, in relatieve veiligheid in het Land Israël.