Met de oprichting van de staat Israël enkele tientallen jaren later, zou dit Joods-Russische onderwijssysteem de basis worden voor de populaire ORT-scholen in Israël. Het woord ORT is een Israëlisch acroniem voor de Russische Vereniging voor Beroepsambachten. De eerste school werd ingehuldigd in Jaffa-Tel Aviv. De school bood cursussen in timmerwerk, lassen, weven, naaien, elektriciteit en het repareren van schrijfmachines. Honderden ontslagen soldaten en nieuwe immigranten doorliepen het schoolsysteem en studeerden voornamelijk ‘s avonds.

Tegenwoordig zijn de ORT-scholen het grootste onderwijsnetwerk in het land en staan zij bekend om hun onderwijs in wetenschap en technologie. Het netwerk telt 8.500 personeelsleden, meer dan 600.000 afgestudeerden en elk jaar studeren meer dan 100.000 zowel jonge als volwassen studenten aan de door het land verspreidde scholen.

Salman Kablan

Een van die afgestudeerden is de 16-jarige Salman Kablan. Salman woont in Arad, een woestijnstad die bekend staat om zijn multiculturele samenleving. Hoewel er seculiere Joden, religieuze Joden, Arabische bedoeïenen en Russische immigranten wonen, zijn Salman en zijn familie de enige etnische Druzen in de stad. De Druzen hebben zich meer dan duizend jaar geleden van de Islam afgescheiden en hebben tegenwoordig hun eigen geheime godsdienst. De meeste Druzen-gemeenschappen leven in Galilea en de Golan, maar sommigen, zoals Salman’s familie, zijn door de rest van het land verspreid.

Het was bij het ORT in Arad dat de Druzen-tiener en zijn Joodse vrienden besloten een initiatief te starten om Holocaustoverlevenden met computers te leren omgaan. De kinderen bezochten de bejaarden vaak na schooltijd, gewoon om te kijken hoe het met hen ging. Salman besefte dat ze een wereld van relaties misliepen omdat ze geen basiskennis van computers hadden. Hij en zijn vrienden beloofden om elke week een paar overlevenden te bezoeken en hen computervaardigheden bij te brengen. De jongens leerden de overlevenden hoe ze een Facebook-account konden opzetten, wat hen op hun beurt hielp om met anderen in de buurt in contact te komen. Terwijl hij hen op weg hielp in de sociale media, luisterde Salman naar hun persoonlijke verhalen over de Holocaust.

De kracht van verbinding

Hij wist dat hij meer moest doen dan hen alleen computervaardigheden bijbrengen. Hij moest hen op een zinvolle manier met elkaar in contact brengen. Salman leerde hen een programma gebruiken dat hen helpt hun stamboom op te sporen. Voor sommige van deze ouderen was het een levensveranderende les. De 89-jarige Michael Rubinczek overleefde de Tweede Wereldoorlog in de bevroren toendra van Siberië. Met de hulp van Salman heeft Michael het lot van zijn familieleden kunnen achterhalen en is hij zelfs in contact gekomen met nakomelingen van zijn familie die werd vermoord. Salman heeft niet alleen de overlevenden op het digitale net gezet, hij heeft ook een echte verbinding mogelijk gemaakt tussen jong en oud, Jood en Arabier, en het beste van alles is dat het een verbinding van hart tot hart is.