Poerim in Maastricht

We hadden dus een uitstapje, want zo beleven wij het wel. Hoewel uitstapje: van mij worden wel voortdurend toespraakjes verwacht, naast de rabbinale controle op de maaltijden en daarnaast krijg ik ook nog allerlei Halagische vragen op mijn bordje. Na de Poerim-maaltijd op donderdag kreeg ik een uitgebreide dank van de cateraar voor mijn bijdrage, ik dacht dat hij mij complimenteerde voor mijn toespraak, mais non, neen dus. Het compliment betrof mijn dansen! Kennelijk maakt dus mijn danskunst meer indruk dan mijn toespraak! Ik vergelijk het maar even met een danser van het Scapino Ballet die gecomplimenteerd wordt voor een toespraak! En dus of ik dit moet opvatten als een compliment of een belediging, weet ik nog niet helemaal.

De meeste gasten komen uit Antwerpen, Israël, Londen en Manchester en zijn allen orthodox. Een geheel ander publiek dan de Joodse Nederlanders en dus heb ik er ook een andere functie. Wat dan precies het verschil is, is me niet helemaal duidelijk, maar het is wel anders.

Vrijdag was ik erg moe. Of dit te wijten was aan het vele dansen, te weinig slaap, herstel van een fikse verkoudheid, te veel wijn op Poerim of mijn zorgen over Oekraïne, is me niet duidelijk. Maar de vermoeidheid is er niet minder om.  Ik had ook vrijdag een gesprek met de voorzitter van de Joodse gemeente Limburg en vandaag, op weg naar huis, gingen we nog even naar Breda voor overleg met het nieuwe bestuur. Natuurlijk ken ik ook de nieuwe bestuursleden, maar ik ken ze niet als bestuurder. Sommige bestuurders ondergaan na aantreden een soort metamorfose. Gelukkig viel dat mee in Breda, want metamorfosen zijn meestal geen vooruitgang.

Misère is overal

Vanochtend hadden we dus Maastricht verlaten na eerst van alle gasten afscheid te hebben genomen. Het is interessant te zien hoezeer onze aanwezigheid werd gewaardeerd. Mijn toespraken, die anders zijn dan mijn speeches die ik gewoonlijk mag afsteken voor mijn gebruikelijke Nederlandse publiek. Maar los van de sjioerim en de toespraken, had ik ook een pastorale functie, want misère is helaas overal. Kennelijk trekken wij de narigheid aan of, positiever gebracht, worden mijn Blouma en ik snel tot praatpaal verheven. Ik gebruik nadrukkelijk het woord ‘verheven’ want ik ben dankbaar om als praatpaal mensen te kunnen helpen. Praktisch bezien hoeven we dus niets te doen, uitsluitend begripvol en meelevend luisteren en dan vanochtend bij het afscheid toch nog even refereren aan het gesprek en ze sterkte wensen, waarmee je toont geluisterd te hebben. Eigenlijk hebben we dus niets gedaan, maar dat niets kan zoveel betekenen! Het zou goed zijn als meer mensen zich met dit ‘niets’ zouden bezighouden.

Sjabbatmiddag heb ik trouwens ook nog een sjioer gegeven voor een paar leden van de Joodse Gemeente Limburg en natuurlijk hebben we rabbijn Awremmie Cohen en zijn echtgenote bezocht. Dat rabbijnen-echtpaar doet goed werk. Poerim, zo zagen we op foto’s en hoorden we van deelnemers, was geweldig. Het geeft me ook duidelijk een goed gevoel, dat hoewel wij in het verre Zuiden zaten bij een groep mensen die niet tot onze primaire rabbinale doelgroep horen, we via kinderen en kleinkinderen in Nederland op vele plekken Poerimfeesten hebben mogen organiseren: in Almere, sjoel Amstelveen, Zuidas en Lelystad. Maar ook de inzet van bijvoorbeeld rabbijn Cohen voel ik een beetje als een product van onze werkzaamheden ten behoeve van Joods Nederland, want via ons is rabbijn Cohen in Maastricht beland. We hoeven onszelf dus geen verraders te voelen.

Oekraïne

Sjabbat was nog niet voorbij of ik werd weer keihard geconfronteerd met Oekraïne. Een van de rabbijnen uit Oekraïne vroeg of ik een moeder met 2 kinderen kon opsporen die ergens in Nederland als vluchtelingen moesten zijn aangekomen. Na enig speurwerk hebben we ze gevonden en we gaan proberen de taak van hun Oekraïense rabbijn over te nemen. Op de vraag aan de rabbijn uit Mariupol, die nu in Israël is, hoe de situatie is, kwam er slechts één woord uit: dramatisch! Zijn huis bestaat niet meer; alle foto’s van zijn kinderen, zijn er niet meer; zijn sjoel is een ruïne; bijna al zijn gemeenteleden zijn omgekomen; alles dat hij had opgebouwd is niet meer; De Rabbijn van Mariupol is de rabbijn van een groeiende gemeente die eens was….maar niet meer is!

Gedurende de coronatijd houdt Opperrabbijn Jacobs een dagboek bij voor het Joods Cultureel Kwartier. NIW publiceert deze bijzondere stukken op haar website www.niw.nl.