Nationaal oorlogstrauma

Rabbijn Leo Dee sprak in Boston over zijn brede ervaring met Israëls nationaal oorlogstrauma. De Israëlische bevolking vertoont er inderdaad opvallend veel symptomen van. Rabbijn Leo Dee vertelde mij dat veel vrienden en bekenden van hem last hebben van een zogenaamd posttraumatisch stresssyndroom (PTSS), dat zich kan ontwikkelen na oorlog, verkrachting, ernstige ongelukken of geweldsmisdrijven, raketaanvallen, grondgevechten, verlies van geliefden en het zien van ernstig letsel of dood.

Deze ervaringen kunnen leiden tot een breed scala aan psychologische symptomen. We hebben inmiddels alles meegemaakt en zitten midden in een ongewoon wrede oorlog. Onder dergelijke omstandigheden kunnen soldaten, maar ook gewone burgers die indirect betrokken zijn bij de oorlog, PTSS ontwikkelen.

PTSS-symptomen

Symptomen van PTSS zijn flashbacks (herbelevingen van traumatische gebeurtenissen), nachtmerries, vermijding van situaties die herinneringen aan het trauma oproepen, hypervigilantie (overmatige alertheid), prikkelbaarheid, slaapproblemen en gevoelens van angst en depressie.

Ik moet eerlijk zeggen dat ook ik, ondanks mijn optimisme en positief ingestelde persoonlijkheid, toch last heb van alle symptomen, hoewel ik geen gevechtshandeling heb meegemaakt.

Ik wens geen slachtoffer te worden van de wreedheid van onze aartsvijanden. Ik wil geen patiënt worden met PTSS-therapieën, zoals cognitieve gedragstherapie, EMDR, medicatie of ondersteunende groepstherapie. Ik wil mijzelf onder geen enkele voorwaarde tot slachtoffer maken van de wreedheid waarmee Hamas ons land overvallen heeft, zoals ook mijn ouders – ondanks alles wat zijn in de Holocaust hebben meegemaakt – als fiere Joden door het leven gingen en alle problemen zelf verwerkt hebben.

Voorbeeldfunctie van de Bijbelse Jozef

We leren dit van Jozef, de zoon van Jakob. Jozef werd door zijn broers als slaaf verkocht naar Egypte. Uiteindelijk werd Jozef beschuldigd van overspel met Soelaika, de vrouw van Potifar, en belandde hij twaalf jaar lang in de gevangenis. Later werd hij onderkoning.

Toen zijn broers graan kwamen kopen en Jozef zich bekendmaakte, vertelde hij hen knip en klaar dat hij zich niet hun slachtoffer voelde. G’d had hem een missie gegeven om Egypte – maar ook veel andere mensen, waaronder zijn familie - te redden van de hongersnood gedurende de zeven magere jaren.

Geweldige opdracht

Ook wij hebben een grootse missie gekregen in Israël. We waren vaak het slachtoffer gedurende onze reis van bijna 2000 jaar langs vele volkeren in alle werelddelen. Overal werden we verspreid en vervolgd.

Jeremia (23:1-6) spreekt hier al over: "Wee de herders die de schapen van Mijn weide ombrengen en overal verspreiden, spreekt G’d. Daarom, zo zegt G’d, de G‘d van Israël, van de herders die Mijn volk weiden: Ú hebt Mijn schapen overal verspreid en verdreven, en u hebt niet naar ze omgezien. Zie, Ik ga u uw slechte daden vergelden, spreekt G’d“.

Niettemin hebben we hier een geweldige opdracht: “Ik echter, Ik zal het overblijfsel van Mijn schapen bijeenbrengen uit al de landen waarheen Ik hen verdreven heb. Ik zal hen terugbrengen naar hun schaapskooien, en zij zullen vruchtbaar zijn en talrijk worden. Ik zal over hen herders doen opstaan die hen weiden zullen. Zij zullen niet meer bevreesd zijn, ontsteld zijn of gemist worden, spreekt G’d. Zie, er komen dagen, spreekt G’d, dat Ik voor David een rechtvaardige spruit zal doen opstaan. Hij zal als koning regeren en verstandig handelen, Hij zal recht en gerechtigheid doen op de aarde. In zijn dagen zal Juda verlost worden en Israël onbezorgd wonen”.

De teksten spreken voor zichzelf.

Continue oorlogsdreiging

Sinds ongeveer 150 jaar bevindt Israël zich in een soort permanente oorlogssituatie. Als gevolg van de intense en langdurige stressvolle situaties die zich hier voordoen, heeft rabbijn Dee gelijk, realiseer ik me nu. Gelukkig zijn er hier in Israël veel programma's en organisaties die zich richten op het bieden van ondersteuning en behandeling van mensen die lijden aan PTSS. Therapiecentra, hulplijnen en veteranenorganisaties zijn gespecialiseerd zijn in omgang met aan oorlog gerelateerde trauma's.

Maar uiteindelijk gaat het erom, dat in Messiaanse tijden het G’ddelijk licht zich vanuit Israël over de hele wereld zal verspreiden. Dat is ons motto, dat is onze missie.