Survival of the fittest

We zijn in de Synagogen weer begonnen met het lezen van Genesis en het Scheppingsverhaal. Wanneer we geloven in een oermaterie, heeft het leven uiteindelijk geen doel. Plaats, tijd en materie zijn toevallig ontstaan. Daarmee vervallen ook absolute morele criteria.

Het was de survival of the fittest (de sterkste dieren overleefden) die het recht van de sterksten bevestigde. Deze wereld is gebaseerd op macht en kracht. Deze atheïstische Weltanschauung is bijzonder ‘prettig’ omdat er geen hogere autoriteit bestaat dan de mens zelf.

Ontstaan door het woord van God

Volgens de Tora ontstond de wereld op het woord van God en is de wereld gebaseerd op liefde en rechtvaardigheid. God gaf ons een verheven ziel, die nodig is om een rechtvaardige, sociale, goede en menselijke maatschappij op te bouwen onder een absolute morele wet.

God leerde ons deugden en naastenliefde. We leren het goede na te jagen. We proberen God te imiteren door het goede te kiezen en het slechte na te laten. Tsedaka, liefdadigheid, barmhartigheid en goed doen zijn verplicht. Zo creëer je een wereld waar liefde, goedheid, deugdzaamheid en rechtvaardigheid nagejaagd wordt in plaats van macht, kracht, rijkdom en schoonheid.

De keuze

Het blijft een keuze. Een collega uit Londen had eens een discussie met fervente evolutionisten die bij hoog en laag beweerden dat ze van apen afstamden. De Rabbijn zei dat hij door G’d gecreëerd was. Maar hij gaf toe dat zijn discussiegenoten wellicht van apen zouden kunnen afstammen. Het was onaangenaam maar het maakt duidelijk, dat geloof uiteindelijk een emotionele en intellectuele keuze is. Waar wil je bij horen? Dat is de vraag.

Is alles ontstaan uit chaos? Er is nog nooit orde uit chaos ontstaan, tenzij door een dirigerende hand van buiten. Kan een omgevallen inktpot een gedicht schrijven? Juist wetenschappers zouden versteld moeten staan van de complexiteit, systematiek, wetmatigheid en onderlinge verwevenheid van de natuur. Het Intelligente natuurDesign frappeert iedereen. Dat kan geen toeval zijn.

We gingen nadenken over mogelijke keuzes. Waarom nemen zovelen Darwins theorie klakkeloos over? Darwin plaatst de Genesis enkele miljarden jaren terug. Maar ook hij lost de vraag naar het ontstaan van tijd, ruimte en materie niet op. Darwins winst is overzichtelijkheid. Een geleidelijk proces van eencelligen naar dier en mens is nog te bevatten. En bovendien waardevrij.

Nu slaat de zinloosheid toe. Wat is het nut van alles? Wat is die drive van de `fittest’ (besten) om te overleven? Darwins aantrekkingskracht ligt in het gebrek aan waarden en normen. Zin en betekenis van het leven vervagen.

Wanneer wij van eencelligen stammen, vervalt elke morele of religieuze eis. Maar geschapen door een normerende G’d, moeten wij voldoen aan allerlei hoogstaande opdrachten. Ik kies voor het laatste. En met veel genoegen!