Hoe vieren we Poerim te midden van de aanhoudende gijzelingscrisis in Israël?
Door Rabbijn mr. drs. R. Evers -
13 maart 2025
Dat is een moeilijke en pijnlijke vraag. Poerim is normaal gesproken een feest van verkleedpartijen, drank, vreugde en ongelimiteerde blijdschap.
Met Poerim herdenken we de redding van het Joodse volk. Het staat beschreven in het Bijbelboek Ester. We vieren Poerim op de 14e dag van de Joodse maand Adar (en in Jeruzalem op de 15e Adar).
Dit betekent, dat wij donderdag 13 maart de vastendag van Ester houden en donderdagavond de Esterrol lezen. Het verhaal draait om koningin Ester en haar oom Mordechai, die het Joodse volk redden uit de klauwen van de kwaadaardige Haman, de hoogste minister van koning Ahasveros van de Meden en Perzen. Haman wilde alle Joden op een dag uitroeien. Hij wierp het ‘poer’ (lot) om de datum van de vernietiging te bepalen. Vandaar de naam Poerim of Lotenfeest. Door Esters moed en Mordechai’s wijsheid werd het plan verijdeld. De Joden kregen toestemming om zich te verdedigen.
Ratels en luidruchtige vreugde
Poerim is het vrolijkste feest in het Joodse jaar, waarbij wij met ratels luidruchtig de naam van Haman overstemmen tijdens het voorlezen van de Esterrol en geschenken aan vrienden en armen sturen. Wij houden een uitbundig feestmaal met veel zang en drank, totdat we het verschil niet meer weten tussen ‘gezegend zij Mordechai’ en ‘vervloekt zij Haman’.
Maar met de huidige situatie in Israël, waar veel gijzelaars nog steeds vastzitten en zoveel families lijden, voelt het heel anders. Toch is Poerim ook een bron van kracht en hoop zijn, juist in donkere tijden.
Hoe kunnen we Poerim vieren met bewustzijn van de situatie:
1. Herinner de diepere betekenis van Poeriem
Poeriem gaat niet alleen over vreugde, maar ook over overleving. Poeriem is een ommekeer van verdriet naar vreugde. Het verhaal van Ester leert ons dat er zelfs in de donkerste tijden hoop is. Dit jaar kunnen we de boodschap van Poerim lezen met extra intentie en bidden voor de veiligheid van de gijzelaars en alle slachtoffers.
2. Giften aan de armen met extra impact
Een van de geboden van Poerim is het geven van giften aan mensen in nood. Dit jaar kunnen we dat veel bewuster doen door steun te geven aan alle directe betrokkenen bij de gijzelingscrisis, families van slachtoffers, of aan soldaten die hun leven riskeren om anderen te beschermen.
3. Vier Poeriem met een mix van vreugde en solidariteit
- De feestmaaltijd moet zich focussen op eenheid en gebed.
- Geschenken en giften geven we nu met een boodschap van hoop, bijvoorbeeld met brieven voor soldaten of families van gijzelaars.
- Verkleedpartijen kunnen we speciale betekenis geven – bijvoorbeeld door het dragen van geel als symbool voor de gijzelaars.
4. Gebed en Psalmen
Veel sjoelgemeenschappen organiseren speciale gebedsmomenten op Poerim voor de terugkeer van de gijzelaars en de bescherming van Israël. Het reciteren van de Psalmen 121 en 130, kan extra kracht geven.
5. Vreugde is ook een vorm van weerstand
Poerim benadrukt het belang van moed, geloof en saamhorigheid. Het is niet verkeerd om vreugde te voelen, zelfs in deze moeilijke tijden. Vreugde is een kracht die ons helpt vol te houden. Door Poerim te vieren, hoe moeilijk ook, tonen we dat we ons niet laten breken door terreur en verdriet.