Toespraak

Dinsdag jl., de dag van de herdenking van de Kristallnacht, stond ik in de hel van Auschwitz waar op industriële systematische wijze Joden werden vermoord met doel de uitroeiing van het gehele Joodse volk.  En nu sta ik hier, 5 dagen later, met een bezwaard gevoel. Ik voel me bijna een verrader. Een verrader van mijn eigen volk, van verzetsstrijders, van onschuldigen die die afschuwelijke donkere periode ’40- ‘45 niet overleefden.

Een verrader, want op deze begraafplaats liggen ook gruwelijke moordenaars die er debet aan zijn dat 80% van mijn familie ‘niet terugkeerde’ zoals we dat zo steriel benoemen.  Ze liggen hier, bewust vermijd ik het woord rusten, omdat ik weet dat ze Boven, waar de leugen geen voet aan de grond krijgt, hun verdiende straf niet zijn ontlopen en geen moment rust hadden, hebben en zullen krijgen.

Maar tegelijkertijd ben ik dankbaar. Naast mij staan hier vrienden, ook Duitse, die begrijpen dat het verleden niet vergeten en niet vergeven kan en mag worden. Samen willen we het verleden niet wegpoetsen, maar keihard zichtbaar maken om te voorkomen dat…We willen tonen dat het onderscheid tussen Menschen en Übermenschen niet en nooit gemaakt mag worden en we willen waarschuwen, waarschuwen, waarschuwen.

Het antisemitisme is helaas weer Salonfähig, het door de eeuwen heen muterende virus is weer uiterst actief!

We mogen niet achteroverleunen, we moeten waakzaam zijn en bijeenkomen om met name onze jeugd te tonen hoe fout het kan gaan als mensen bereid zijn te veranderen van mensen in moordende schurken. De historicus prof. Presser schrijft in “Ondergang” dat van de Nederlanders slechts 5% echt fout was, slechts 5% pleegde verzet tegen het Nazi schrikbewind en de resterende 90% zag en liet het gebeuren. En daarom is het goed dat we hier bijeen zijn, ben ik dankbaar met de educatieve tentoonstelling, hoop ik dat Nederlandse en Duitse jeugd hier zal samenkomen om te voorkomen dat de kudde de 90%, weer de verkeerde richting zal kiezen.

Van mening veranderd?

Ben ik van mening veranderd? Ja en nee. Na mijn protest tegen de jaarlijkse herdenking ben ik prompt door de Oorlogsgraven Stichting en uitgenodigd om naar Ysselsteyn te komen en wilde de ambassadeur van Duitsland een gesprek. We zijn naar elkaar toe gegroeid, hebben goed naar elkaar geluisterd. Er zijn borden aangebracht op de begraafplaats die duidelijk aangeven dat er hier SS’ers van het slechtste soort liggen, Nederlandse collaborateurs die vele doden op hun geweten hebben, ook gewone burgers en Duitse soldaten waarvan velen geen keus hadden en het leger werden in gedwongen. De steen met de tekst dat er 31585 Duitse soldaten liggen, de steen des aanstoots, is verwijderd en een plaquette is in de maak met het opschrift:

Nie wieder! 102.000 Jüdinnen und Juden, Zehntausende Zivilistinnen und Zivilisten, Menschen die Widerstand geleistet haben, Sinti und Roma, Kriegsgefangene, Zwangsarbeiterinnen und Zwangsarbeiter wurden in den Niederlanden Opfer von Krieg und nationalsozialistischer Gewalt, Verfolgung und Ermordung. Den meisten wurde ein eigenes Grab verwehrt. Viele bleiben bis heute unbekannt Ihrem Schicksal gilt unsere Trauer an diesem Ort

Juist nu antisemitisme komt opzetten, ook in Duitsland, is educatie en confrontatie essentieel.  Mijn toespraak werd gehoord, kwam over, juist op de plaats waar het summum van kwaad, onschuldige burgers en dienstplichtige soldaten samenkomen. De Duitse ambassadeur is niet van mening veranderd en ook ik heb mijn visie niet bijgesteld, want inhoudelijk stonden we op een lijn. Wel hebben we beiden erg goed naar elkaar geluisterd en gekeken hoe we elkaar het best kunnen begrijpen en hoe we onze gezamenlijke boodschap moeten uitdragen. Een boodschap van “Nie wieder! Nooit weer”.