Kishorit: een kibboets voor mensen met een beperking
Door Joanne Nihom -
22 november 2022
Als er een paradijs op aarde bestaat, dan is dat Kishorit. Kishorit is een kibboets in het noorden van Israël, waar mensen met een beperking wonen. De sfeer is vredig, de tuinen zijn prachtig aangelegd en zien er goed verzorgd uit. Overal zijn mensen aan het werk en de voorbijganger krijgt een vriendelijke groet.
Kishorit heeft honderdvijftig inwoners, in leeftijd variërend tussen twintig en zestig jaar. Er zijn evenveel begeleiders en vrijwilligers. Kishorit biedt een thuis voor de hele cirkel van het leven. De leiding richt zich op de kwaliteiten van de bewoners en niet op hun gebreken, of dat autisme is, het syndroom van Asperger of schizofrenie. Iedereen die hier komt, heeft een doel in zijn leven. In de kibboets wordt iedereen geholpen dat te bereiken.
Van elkaar leren
Shuki, een van de oprichters en directeur van Kishorit: “Iedere minuut van de dag biedt mij weer een nieuwe les. We hebben allemaal een opdracht op aarde. Mensen met een beperking laten ons zien hoe we zouden moeten leven. Een voorbeeld: wij hollen de hele dag, zijn druk, te druk, gaan laat naar bed en kunnen dan niet slapen, want ons hoofd is te vol. Hier in Kishorit leeft men volgens de biologische klok. Als het licht wordt, ontwaakt het dorp en staat iedereen op. Valt de nacht, dan gaat iedereen slapen. Er bestaat hier een innerlijke rust, een balans.”
Kishorit is in 1997 opgericht door Shuki Levinger, sociaal werker, en Yael Shiloh, textielkunstenaar. De wens ontstond in 1994 toen een aantal Israëlische families, gesteund door therapeuten, een alternatief zocht voor hun geliefden; iets beters dan een levenslange afhankelijkheid in een instituut of van familie. Zij gingen op zoek naar een plek om een gemeenschap op te zetten. Oorspronkelijk was Kishor een kleine kibboets in de heuvels van Galilea. Toen die failliet ging, kwamen de huizen leeg te staan. Het idee om er een thuis van te maken voor mensen met een beperking viel bij de kibboetsbeweging en het Joods Agentschap, eigenaar van de grond, niet in goede aarde. “We kregen te horen dat een dergelijk concept niet paste in de kibboetsgedachte. Terwijl het principe dat wij hier handhaven juist dat oude ideaal is, namelijk dat een ieder bijdraagt naar eigen kunnen en krijgt naar behoefte”, vertelt Shuki. Uiteindelijk overwon hun enthousiasme en groeide Kishorit uit tot een groot succes met een wachtlijst die zo lang is dat er niet meer wordt geteld. Ook over de grenzen is het unieke van deze plek doorgedrongen. Acht procent van het totale bewonersaantal komt oorspronkelijk uit landen als Zuid-Afrika, USA, Engeland, België en Frankrijk en heeft daar nog hun familie wonen.
Toewijding en aandacht
De ruimtes waarin de bewoners hun vrije uren doorbrengen, de kantoren en het huis voor de ouderen, zijn allemaal ingericht met veel toewijding en aandacht. Pastelachtige kleuren, smaakvolle meubelen, prachtige wandkleden (door de bewoners zelf gemaakt), ruime gangen, alles geeft het gevoel dat je continu door een met liefde ingericht thuis loopt. “Thuis betekent warmte en gezelligheid. Bij iedere maaltijd in de eetzaal dekken we de tafel met een mooi servies en een bloemetje”, licht Shuki toe. “Ook aan hygiëne en gezondheid wordt veel aandacht besteed. Vaak is men helaas genoodzaakt veel medicijnen te gebruiken. Het is belangrijk dat de kwaliteit van leven zo hoog mogelijk is. Dé reden dat we begonnen zijn met onze biologische tuinbouw”.
De bewoners van Kishorit worden aangemoedigd zo zelfstandig mogelijk te leven en verantwoordelijkheden op zich te nemen. Dat betekent ook dat de eigen inspraak groot is. Zo wordt bijvoorbeeld in overleg bepaald hoe iemand wil wonen. De een geeft de voorkeur aan een eigen kamer en zoekt privacy, een ander trekt het groepsverband meer aan. Shuki: “Nieuwe bewoners zeggen vaak dat ze niet weten hoe ze moeten kiezen. Mijn reactie is dan altijd: ’dat weet je wel, je kunt veel meer dan je denkt.’ En dan leg ik uit, dat we allemaal het recht hebben om goede en niet goede beslissingen te nemen! ‘Dat hoort bij het leven, dus maak een keuze en dan zie je wel hoe het uitpakt. Je kunt altijd weer veranderen.’ Dat is een ander uitgangspunt dan dat men gewend is. Ook bij het beleid van Kishorit betrekken we de bewoners en onlangs is besloten om twee of drie bewoners deel uit te laten maken van het bestuur”.
Genoeg te doen!
Voor niets gaat alleen de zon op en dat geldt ook in Kishorit. Verschillende ministeries subsidiëren, er komen donaties uit binnen- en buitenland, en een deel van de activiteiten is kostendekkend of levert zelfs een kleine winst op. Zevenennegentig procent van de bewoners werkt in de verschillende afdelingen van de kibboets en met veel succes. De grootste biologische geitenboerderij van Israël is in Kishorit. Een biologische kwekerij zorgt het hele jaar door voor groenten, fruit en kruiden voor zowel de bewoners als de omgeving. Er is een biologische pluimveehouderij met een jaarlijkse productie van 250.000 eieren. Er is een manege voor zowel de bewoners als voor mensen die voor een dagje komen. Er worden druiven geteeld en de wijn die dat oplevert, heeft al vele prijzen gewonnen in binnen- en buitenland.
En last but not least is er een hondenkennel die door de van origine Nederlandse Kitty wordt geleid. De Kishorit honden hebben al prijzen gewonnen over de hele wereld. Kitty: "Ik push de mensen die bij mij werken tot het uiterste. Ik ga er vanuit dat ze veel meer kunnen dan dat we denken. De keuze van shows die we bezoeken doe ik, maar ik laat de jongens en meisjes zelf de tickets en de hotels regelen.” De honden worden enerzijds gebruikt voor verkoop (en winnaars brengen uiteraard meer op), anderzijds als therapie. Een aantal bewoners heeft een hond ter verzorging thuis, dit in plaats van een partner of familie. En als het moeilijk is iets uit te leggen, kan de band tussen mens en hond ook als hulpmiddel gebruikt worden. Kitty licht toe: ”Een van de jongens die bij mij werkt en zijn hondje zijn onafscheidelijk. Als hij een vies overhemd aan heeft zeg ik tegen hem; ’je hond zei dat je niet lekker ruikt,’ en dan gaat hij een schoon overhemd aan doen”.
Kishorit is niet zomaar te bezoeken, tenzij u wijn wilt kopen.