'Die christenen'

Nou hoef ik me natuurlijk niet te verantwoorden en mag ik doen wat ik wil, maar het stoorde me toch. Omdat bij ‘die christenen’ professionele opname apparatuur aanwezig was en ‘die christenen’ waren bereid om geheel kosteloos een goede opname te maken, had ik mijn Chanoeka-presentatie voor het NIK bij en door ‘die christenen’ gemaakt. Enige jaren geleden had ik ook zo’n opmerking gekregen, van diezelfde persoon, over ‘die christenen’. Ik moest wat minder contact met ze hebben. Ik begrijp die opstelling wel. Wat ik echter niet helemaal snapte was dat diezelfde criticus vervolgens wel naar ‘die christenen’ ging om financiele steun te vragen voor zijn, overigens prima, projecten.

Niets nieuws onder de zon. Ik herinner mij dat ik enige tijd geleden een top-arts sprak. Dat ‘top’, zo vertelde hij mij hoogstpersoonlijk, zat niet zozeer in zijn deskundigheid op zijn vakgebied, maar wel in zijn politieke kwaliteiten. Neen, hij zat niet in de politiek, hij doelde op de politiek in de top van zijn academische ziekenhuis. Toen ik een beetje van die politiek hoorde dacht ik meteen aan de rabbinale wereld! (Grapje natuurlijk, want rabbijnen doen niet aan politiek!) Want er bestaat dus overal politiek. Zeker in de echte en noodzakelijke democratische politiek: De verkiezingen!

Kritiek op Israël

De hele nacht heb ik niet kunnen slapen. Als ik naar de nieuwe samenstelling van de Tweede Kamer keek, werd ik door bezorgdheid overmand. Ik hoop en bid dat ik het volkomen verkeerd inschat, maar ik ben er bang voor. Natuurlijk mag er kritiek zijn op de Israëlische politiek, dat hoeft geen teken van antisemitisme te zijn. Maar als er uitsluitend wordt gemekkerd over Israël en geen woord wordt er vermeld over de feodale dictaturen van de landen rondom Israël, dan snap ik dat even niet. Ik begrijp en accepteer dat een van onze vooraanstaande burgemeesters in een speech bij #MayorsAgainstAntisemtism beweert dat kritiek op Netanyahu toegestaan is, gelijk er ook kritiek mag zijn op Rutte. Maar daar ligt het probleem niet. Kritiek op Netanyahu mag, 50% van Israël heeft kritiek op hem en daarmee worden ze niet tot antisemieten gedegradeerd.

Het probleem is dat er nagenoeg uitsluitend op Israël kritiek is. Dat Israel verreweg de grootste winnaar is van veroordelende VN Resoluties. Dat een burgemeester moet proberen zijn stedelingen met elkaar te verbinden en dat gebeurt niet door gevoelige buitenlandse conflicten te importeren. Denk ik dat deze burgemeester antisemitisch is? Absoluut niet! Vind ik dat deze burgemeester kritiek mag hebben op Netanyahu? Zeker! Maar wat ik betreur is dat kritiek op Israël helaas en vaak ongewild leidt tot antisemitisme.

Hoe vaak mag ik niet uitleggen dat ik Nederlands spreek, wel Jood ben maar niet in Israël geboren. De oppervlakkige eenzijdigheid in de beleving, hoe genuanceerd een burgemeester het ook brengt, veroorzaken hier in ons land antisemitisme. En dus: als de burgemeester van mening is dat we het probleem van het Midden-Oosten buiten de stad moeten houden, uit dan kritiek op Israël, op Jordanië, op Jemen, op Saoedi-Arabië, op Egypte, op Noord-Korea, op China, op… en op…. Maar nog veel beter: laat de burgemeester proberen de diverse bevolkingsgroepen binnen de stadsgrenzen aan elkaar te binden en oproepen om samen activiteiten te ontplooien die verenigen. En dan, als er verbanden zijn ontstaan en vriendschappen, dan kan, ondanks de diversiteit, vanuit de vriendschap zelf gekeken worden naar knelpunten en naar meningsverschillen die onbespreekbaar leken. Denkt u dat dat kan slagen? Vaak niet, maar soms wel. En dat soms koester ik, want ik heb dit soms vaak mogen beleven!

En tegen de prominente Joodse Nederlander zou ik willen zeggen: volgende week is het Pesach en lezen Joden overal ter wereld de Hagada, waarin de toenmalige Uittocht uit Egypte wordt beschreven. En wat lezen we daar over het heden en nu? “Want in iedere generatie wordt er tegen ons opgestaan om ons te vernietigen”, letterlijk. En dan gaat de tekst verder en vertelt dat G’d ons uiteindelijk redt. Het Joodse volk leeft en overleeft, maar onderweg gebeurt er wel van alles. Dat moeten we weten, zien te voorkomen en bestrijden, maar niet ontkennen! Ik hoop dat de nieuwe Tweede Kamer met ons die strijd zal willen voeren en de alertheid zal willen betrachten.

Gedurende coronatijd houdt Opperrabbijn Jacobs een dagboek bij voor het Joods Cultureel Kwartier. NIW publiceert deze bijzondere stukken dagelijks op https://niw.nl/category/dagboek/