Mogen of moeten we voor slechte mensen bidden?
Door Rabbijn mr. drs. R. Evers -
16 november 2022
Abraham gaf het goede voorbeeld.
Helaas leven wij in een tijd waarin veel normen en waarden aan het vervagen zijn. Deugden staan op de helling en veel eeuwenoude tradities en religieuze opvattingen worden als ouderwets afgedaan. Ook onze moderne en verlichte maatschappij kent nogal wat medeburgers die niet werkelijk aan onze verwachtingen voldoen.
Aartsvader Abraham werd geconfronteerd met een totaal ontspoorde maatschappij. In Sodom en omstreken was het op straffe des doods verboden om liefdewerken uit te voeren. Een meisje had eens wat water gegeven aan een dorstige gast. Ze kwam op gruwelijke wijze aan haar einde.
Sodom was rijk en gezegend
Sodom was niet arm. Integendeel, Sodom was gezegend met de prachtigste bodemschatten. Juist omdat ze zo rijk waren, vergaten ze G’d. Ze waren zo gierig, dat ze de takken afhakten omdat ze zelfs de vogels niet gunden dat ze hun nest bouwden in hun bomen.
G’d vertelt aan Abraham zijn plan om Sodom en omgeving te vernietigen (Gen. 18:17-20): “G’d zei: Zal Ik voor Abraham verbergen wat Ik ga doen? Immers, Abraham zal zeker tot een groot en machtig volk worden, en alle volken van de aarde zullen in hem gezegend worden (...) Verder zei G’d: De roep van Sodom en Gomorra is groot en hun zonde heel zwaar”.
Afdingen bij het Opperwezen
Abraham sprak zijn bekende pleidooi uit voor de inwoners van Sodom, waarin hij in discussie ging met het Opperwezen. Hij ging afdingen: van vijftig naar tien goede mensen om Sodom te kunnen redden. Genesis 18:32: “Verder zei hij: Laat G’d toch niet in toorn ontbranden, omdat ik nog eenmaal spreek: Misschien zullen er tien gevonden worden. En Hij zei: Ik zal haar niet te gronde richten omwille van die tien”. Helaas waren er nog niet eens tien goede mensen in Sodom.
Toch bleef Abraham bidden
Abraham bad zelfs voor Sodom en Gomorra! Abraham wilde het beter doen dan Noach. Want precies daarin schoot Noach tekort. Hij zorgde alleen voor zichzelf en zijn gezin en dacht niet of te weinig aan zijn tijdsgenoten. Noach wordt hiervoor bekritiseerd. Als we alleen maar voor onszelf bezig zijn, dan schieten we tekort. Ook voor anderen bezig zijn en voor anderen bidden, toont waar ons hart eigenlijk ligt! Maar Noach kon dit niet opbrengen. Hij had te veel egotripperij voor zich gezien.
Abraham had ook nog een tweede reden om Sodom te willen redden. G’d vertelde Abraham wat er ging gebeuren met Sodom en zustersteden omdat G’d Abraham het hele Joodse land toegezegd had. Nu werd een deel van dit vruchtbare land vernietigd. Tot op de dag van vandaag groeit daar nauwelijks iets meer. Abraham bad voor een volledig land Israël en wilde niet dat bepaalde delen onbewoonbaar zouden worden.
Schuldgevoelens
De derde reden luidde dat Abraham schuldgevoelens koesterde. In Gen. 14 wordt Abrahams veldtocht beschreven. Hij redde de inwoners van Sodom uit de handen van de vijandige koningen. Toen zei de koning van Sodom tegen Abram (Gen. 14: 21): “Geef mij de mensen, maar houd de bezittingen voor uzelf”. Abraham voelde zich schuldig dat hij de mensen terug had gegeven aan Sodom. Had hij ze zelf gehouden, dan had hij ze ten goede kunnen beïnvloeden en was het nooit zo slecht afgelopen met Sodom en haar zustersteden.
Daarom nam Abraham het initiatief om ook voor slechte mensen te bidden.
Het feit, dat de Thora deze episode beschrijft duidt erop, dat dit ook G’ds wil is. We moeten dus ook voor slechte mensen bidden.