Ondanks dat ik het met veel van zijn beleid niet eens was, heb Ik nooit openlijk de voormalige president van de VS, Barack Obama, bekritiseerd. Niet tijdens mijn tijd als Knessetlid of anderszins. Ik ben sterk van mening dat Israëli’s zich niet moeten inlaten of bemoeien met Amerikaanse politiek. Regelmatig dank ik in het algemeen alle Amerikaanse presidenten, waaronder ook Obama, voor hun economische en militaire steun aan Israël.

Inhoud van het boek

Echter, zijn autobiografie ‘Een beloofd land’ (A Promised Land) zit zo vol met historische onzorgvuldigheden dat ik me genoodzaakt voel ze recht te zetten. Zijn manier van vertellen van het verhaal van Israël - aan het begin van hoofdstuk 25 – geeft blijk van een gebrekkig begrip van de regio. Dit beïnvloedde niet alleen duidelijk zijn beleid als president, maar misleidt lezers zodanig dat hun perspectief van de Joodse staat voor altijd negatief gekleurd is.

Obama schrijft bijvoorbeeld hoe de Britten “Palestina bezetten” toen zij de Balfourverklaring uitgaven die een Joodse staat mogelijk maakte. Door Groot-Brittannië als “bezetter” neer te zetten, wordt in twijfel getrokken of de Britten wel in een positie waren om iets aangaande de toekomst van het Heilige Land te bepalen; dat laatste was trouwens ook niet aan de orde.

Nationaal tehuis voor het Joodse volk

Hoewel het waar is dat Engeland geen wettelijke rechten in Palestina had toen de Balfourverklaring in 1917 uitgegeven werd, veranderde dat vijf jaar later. De voorloper van de VN, de Volkerenbond, gaf de Engelsen in 1922 wettelijke rechten over Palestina in het “Mandaat voor Palestina" met een vermelding van “de vestiging in Palestina van een nationaal tehuis voor het Joodse volk.”

De Volkerenbond zei ook dat “hiermee de erkenning gegeven is van de historische verbinding van het Joodse volk met Palestina, en met stukken land voor het opnieuw inrichten van hun nationaal tehuis in dat land.”

Weglaten Mandaat voor Palestina

De voormalige president licht de lezer verkeerd in door het weglaten van het Mandaat voor de Engelsen om een thuis te vestigen voor de Joden in Palestina. Een Mandaat waarover men het nota bene internationaal eens was. De lezer zal gemakkelijk concluderen dat de drijfveer voor een Joodse staat in Palestina geen legitimiteit of internationale instemming had.

Obama schrijft: “Tijdens de volgende 20 jaar mobiliseerden zionistische leiders golven van Joodse migratie naar Palestina.” Hiermee schept hij het beeld dat toen de Engelsen eenmaal illegaal begonnen met het proces van de vorming van een Joodse staat, er plotseling Joden in grote aantallen naartoe vertrokken.

De waarheid is echter dat Joden al veel eerder in grote groepen naar Palestina verhuisden. Aan het einde van de 19^de en aan het begin van de 20^ste eeuw kwamen meer dan 100.000 Joodse immigranten aan, om nog te zwijgen van de Joodse bevolking die er al woonde.

In de jaren twintig van de vorige eeuw ontvluchtten heel veel Joden het antisemitisme in Europa. Echter, slechts een beperkt aantal van hen mocht Palestina in. In de jaren dertig steeg zelfs het aantal immigranten toen Adolf Hitler aan de macht kwam en zijn verovering van Europa begon, terwijl de wereld stilzweeg.

Onvolledige historische context

Historische context is belangrijk. Als Obama ervoor koos over de geschiedenis te schrijven dan zou hij de volledige context hebben moeten geven en de Joden beschrijven zoals ze werkelijk waren: een vervolgd en wanhopig volk op zoek naar veiligheid, en niet, zoals hij laat doorschemeren, als sterke veroveraars die Palestina overstroomden.

Zijn claim dat de nieuwe immigranten “hoog getrainde gewapende strijdkrachten organiseerden om hun nederzettingen te verdedigen” is ook misleidend. Een zorgvuldiger manier om hierover te schrijven zou zijn: “Omdat de Arabieren onbarmhartig inhakten op de Joodse gebieden, hadden de Joodse vluchtelingen geen andere keus dan om zich te wapenen en zichzelf te verdedigen.”

Erkennen dat de Arabieren reeds Joden aanvielen voordat er een staat Israël was, is belangrijke historische context om het Israëlisch-Arabische conflict te begrijpen.

‘A Promised Land’ verhaalt wel hoe de Verenigde Naties in november 1947 een verdelingsplan voor Palestina aannamen door het land te verdelen in een Joodse en een Arabische staat. De “zionistische leiders” aanvaarden dit plan. Maar “zowel de Arabische Palestijnen als de omringende Arabische landen - nog maar net hun koloniale verleden te boven - verwierpen het krachtig.”

Obama’s gebruik van “zionistische leiders” in plaats van “Joodse leiders” speelt precies in op het huidige internationale klimaat waarin het politiek correct is om antizionistisch te zijn, terwijl het onacceptabel is om anti-Joods te zijn.

De beschrijving van “Arabische landen die nog maar net hun koloniale verleden te boven waren” is een duidelijke poging om de Arabische weigering van het VN-verdelingsplan goed te praten. Deze arme Arabische landen die geleden hebben onder de overheersing van buitenstaanders, konden het eenvoudig niet aanvaarden dat een andere “koloniale” entiteit, de Joden, hun regio zou binnentrekken.

Maar de waarheid is dat, met uitzondering van Egypte, géén van de aangrenzende landen die het verdelingsplan verwierpen voor de Eerste Wereldoorlog als staten gevestigd waren. Ja, de naoorlogse mandaten van de Volkerenbond gaven het beheer in de regio voor een paar decennia aan de Engelsen en de Fransen. Dit verving het Ottomaanse Rijk, dat eeuwenlang de hele regio beheerde. Het beeld van landen die net het koloniale verleden te boven waren, als een subtiele poging hun afwijzing van het verdelingsplan te rechtvaardigen, is dus onjuist.

Revisionistische geschiedschrijving

Obama vertelt het verhaal van de vestiging van de staat Israël in twee zinnen die niets minder zijn dan directe revisionistische geschiedschrijving. “Terwijl Engeland zich terugtrok, raakten de twee zijden snel verwikkeld in een oorlog. En met het claimen van de overwinning in 1948 door de Joodse milities, was de staat Israël geboren.”

Wauw! Ik weet niet waarmee ik moet beginnen. De twee zijden “raakten niet verwikkeld in een oorlog” toen de Engelsen zich terugtrokken. De twee zijden hadden al decennialang met elkaar gestreden. De Arabieren verwierpen reeds meer dan een halve eeuw pogingen om een Joodse staat in de regio te stichten. De Arabieren vielen de Joden aan, die zich op hun beurt verdedigden. Toen de Engelsen in mei 1948 de regio verlieten, maakten de Joden de uiterst moeilijke beslissing om hun onafhankelijkheid te baseren op het VN-verdelingsplan. Dat plan gaf het recht aan een Joodse staat naast een Arabische staat.

Er bestonden geen “Joodse milities die de overwinning claimden.” Er was een verenigd Joods leger dat later uitgroeide tot de Israeli Defense Forces (IDF). Zij wisten dat de omringende Arabische landen een totale aanval zouden inzetten om Israël te vernietigen zodra het Joodse leiderschap een onafhankelijke - en onervaren - Joodse staat uitriep. En dit is precies wat de Arabische legers deden. De nieuwe staat Israël vocht maandenlang tegen deze aanval en kwam in 1949 verzwakt en kwetsbaar als overwinnaar naar voren.

Gebrekkig perspectief misleidt

Obama’s perspectief op het tot stand komen van de staat Israël heeft zonder twijfel zijn buitenlandse politiek met betrekking tot de Joodse staat beïnvloed. Als iemand Israël ziet als een koloniale macht die het land bezet met behulp van gewapende milities, dan wordt deze als een buitenstaander behandeld die anderen verkeerd bejegende om zichzelf op te werpen als een staat. De voormalige president misleidt niet alleen zichzelf, maar ook anderen die dit gaan geloven.

De meest oneerlijke zin in Obama’s 'geschiedenis van Israël' staat in zijn beschrijving van wat gebeurde tijdens de eerste dertig jaar van de Joodse staat: “Gedurende de volgende drie decennia zou Israël betrokken raken bij een opeenvolging van conflicten met z’n Arabische buren…”

Wat?! Ik moest deze zin heel vaak lezen omdat ik niet kon geloven dat een president van de VS zulke misleidende, bedrieglijke en beschadigende woorden zou kunnen schrijven over de meest hechte bondgenoot van zijn land.

Israël raakte niet “betrokken” bij welk conflict met de omringende Arabische landen dan ook. De Arabische legers en hun terroristen vielen keer op keer Israël aan, en Israëli’s vochten om zichzelf te verdedigen.

Een betrouwbare en degelijke geschiedenis van de oorlogen in het Midden-Oosten waarbij Israël een rol speelde, brengt deze basale waarheid naar voren. Feiten zijn feiten. De voormalige president geeft een verkeerde voorstelling van Israël als een land dat conflict zoekt in plaats van vrede – een land dat gewillig inzet op oorlogen met Arabieren. Hiermee doet Obama het vredelievende Israël onrecht aan en zet hij aan tot anti-Israëlgevoelens.

Meer revisionistisch gedachtengoed

Obama’s revisionistische beschrijving gaat verder met de Zesdaagse Oorlog in 1967: “Een veel talrijker Israëlisch leger versloeg de gecombineerde legers van Egypte, Jordanië en Syrië. In dit proces vielen de Westoever en Oost-Jeruzalem Israël toe uit handen van Jordanië; van Egypte viel het de Gazastrook en de Sinaï toe en van Syrië de Golanhoogvlakten.”

Hier verzuimt Obama om de aanleiding tot de oorlog te benoemen, toen al die Arabische legers zich langs Israëls grenzen hadden opgesteld en verklaarden Israël van de kaart te willen vegen. Hij beschrijft niet hoe Israël Jordanië smeekte zich niet met de oorlog in te laten. Ook niet dat Jordanië helemaal geen wettelijke rechten had op de Westoever die het in 1948 bezette en in 1950, tegen internationale wetgeving in, annexeerde.

Israel in negatief daglicht

Het belangrijkste is echter dat Obama achterwege laat dat Israël direct na deze verdedigingsoorlog aanbood uit al de gewonnen gebieden terug te trekken, in ruil voor vrede. In het verlengde daarvan verzuimde hij ook de “drie nee’s” van de Arabische Liga op Israëls aanbod te vermelden: geen vrede met Israël, geen erkenning van Israël, en geen onderhandelingen met Israël.

Deze weglating dient alweer om Israël af te schilderen als de agressieve bezetter die conflict zoekt in plaats van vrede.

De voormalige president vervolgt met opnieuw een totaal valse claim. Deze geeft inzicht in zijn beleid met betrekking tot de Israëlische nederzettingen op de Westoever.

Het “naar voren komen van de PLO” was een “resultaat” van de Zesdaagse Oorlog, schrijft hij. Het lijkt erop dat hij wil zeggen dat de Palestijnse bevrijdingsbeweging – met z’n gewelddadige en moordlustige aanslagen tegen Israëli’s – alleen het resultaat was van het feit dat Israël de Westoever, Oost- Jeruzalem en de Gazastrook in handen kreeg.

Het versterkt de boodschap dat als Israël slechts deze gebieden zou opgeven, er vrede zou zijn tussen Israël en de Palestijnen. Dit spoort leiders over de hele wereld aan om te suggereren dat de Israëlische nederzettingen in deze gebieden het obstakel voor vrede in de regio zijn. Dat is echter niet waar. De PLO werd in 1964 opgericht – drie jaar voordat Israël het beheer had over elk van deze “bezette” gebieden, en drie jaar voordat er nederzettingen waren.

Wat was precies datgene wat deze Palestijnse organisatie in die tijd aan het bevrijden was? Bestaat er een andere conclusie dan deze: de ‘bevrijding’ van de Joodse staat in z’n geheel?

Welke andere optie zou er kunnen zijn?

Dit is waarom de “Bevrijd Palestina” beweging zingt: “From the river tot he sea, Palestina will be free”. [Van de rivier tot aan de zee zal Palestina vrij zijn.]

Ze zijn tegen het bestaan van Israël, waar dan ook tussen de Jordaan en de Middellandse Zee. Ze zien zo’n staat als een koloniale onderneming met gewapende milities die het land van anderen inpikken. Precies het spoor waarop Obama zijn lezers zet met zijn beschrijving van het tot stand komen van de staat.

De onjuiste beschrijving van de PLO die na 1967 op het toneel verscheen, dient het verhaal dat de “bezetting” en de nederzettingen de oorzaken van het conflict zijn. In een poging vrede te bewerkstelligen tussen Israël en de Palestijnen, had dit zonder twijfel directe impact op Obama’s beleid van “geen enkele steen” voor de nederzettingenbouw en het stoppen ervan.

Camp David

Obama beschrijft ook de mislukte Camp David Akkoorden in 2000 toen de toenmalig Israëlisch premier Ehud Barak de Palestijnen meer dan 90 procent aanbood van wat zij vroegen. “Arafat eiste echter meer concessies, en de besprekingen eindigden in wederzijdse beschuldigingen”, schrijft Obama. Maar de besprekingen vielen niet zomaar op deze manier uit. Zesenzestig dagen daarna gaf Arafat het sein voor de tweede intifada waarbij 1137 Israëlische burgers werden vermoord en 8341 verwond - door de via Arafat gesponsorde terroristen die zichzelf opbliezen in Israëlische bussen en cafés.

Geloof niet wat ik hierover zeg. Mamduh Nofal, voormalig militair bevelhebber van het Democratisch Front voor de Bevrijding van Palestina, maakte bekend dat, volgend op Camp David, Arafat vertelde: “Nu gaan we vechten, dus we moeten er klaar voor zijn.”

Daar komt bij dat Hamasleider Mahmoud al-Zahar in september 2010 zei dat Arafat in de zomer van 2000 Hamas, Fatah en de Al-Aqsa Martelarenbrigades instructies gaf te beginnen met het aanvallen van Israël. Arafat had namelijk begrepen dat niet al zijn eisen zouden worden ingewilligd. Mosab Hassan Yousef, zoon van Hamas oprichter sjeik Hassan Yousef, heeft bevestigd dat Arafat de tweede intifada al van te voren gepland had.

Israël beschuldigd van tweede intifada

Obama maakt niet alleen de fout de tweede intifada niet te verbinden met het feit dat Arafat niet alles kreeg waar de Palestijnen op Camp David om vroegen, maar het schijnt dat hij Israël de schuld van de intifada geeft. Arafat eiste nota bene dat voorkomen moest worden dat Israël zichzelf tegen Palestijns terrorisme kon verdedigen!

Hij beschrijft het bezoek van Israëls oppositieleider - de latere premier Ariel Sharon - aan de Jeruzalemse Tempelberg in september 2000 als “provocatief”, en als een “stunt”. Dat maakte de Arabieren van dichtbij en veraf woedend. Maar Obama verzwijgt dat Sharon pas de Tempelberg opging nadat Israëls minister van Binnenlandse Zaken van de veiligheidsbaas van de Palestijnse Autoriteit de verzekering ontvangen had dat er geen oproer zou ontstaan als gevolg van het bezoek.

Gewoon fout

In feite bevestigde Jibril Rajoub, hoofd van de Preventieve Veiligheid op de Westoever, dat Sharon het gevoelige gebied kon bezoeken zolang hij maar niet een moskee binnenging of openlijk een gebed uitsprak. Sharon hield zich aan deze voorwaarden.

Het is nog ongelooflijker dat Obama de Tempelberg, vernoemd naar de Joodse Tempels die hier stonden, aanduidt als “een van de heiligste plaatsen van de islam” zonder erbij te vermelden dat deze plaats de heiligste plek in het Jodendom is.

Een onschuldige lezer die niet bekend is met het gebied en z’n geschiedenis leest dit en concludeert dat het gewoon fout was van een Joodse leider om een godsdienstige plek van moslims te bezoeken. Aan de andere kant vraagt iemand die weet dat dit de heiligste plek voor Joden is zich af waarom er iets mist was met het bezoek van Sharon aan de Tempelberg. Er komt geen antwoord, want Obama laat het belangrijkste weg. Dus Sharon moet wel fout geweest zijn.

Dit weglaten, samen met het bewust niet noemen van Arafats intifada-plannen direct na het falen van de Camp David onderhandelingen, kan alleen maar tot de conclusie leiden dat Israël verantwoordelijk was voor het vijf jaar lang bloedvergieten tijdens de tweede intifada.

Opzettelijke misvattingen over Israël en Gaza

Obama’s geschiedenisles vervolgt met de spanning tussen Israël en Gaza. Zeer opmerkelijk is het dat hij geen enkele mededeling doet over de Israëlische terugtrekking uit de Gazastrook in 2005. Israël trok al zijn troepen terug uit het hele gebied en zo’n 9000 Joodse burgers moesten hun huizen en alles daar omheen, achterlaten.

Iemand die Obama’s weergave van de oorlogen tussen Israël en Hamas leest, zou nooit kunnen weten dat Israël niet langer meer Gaza “bezet”. En dat de Palestijnen vrij geweest zijn om daar gedurende de laatste 15 jaar een geweldige “Israëli-vrije” Palestijnse staat op te bouwen. Deze weglating is opzettelijk opzichtig.

Tenslotte zijn Obama’s woorden gewijd aan Israëls reactie op de Hamasraketten richting Israëls burgerbevolking, een aansporing om wereldwijd anti-Israël sentiment aan te wakkeren en ertoe op te hitsen. Hij schrijft dat de reactie ook inhield dat “Israëlische Apache helikopters werden ingezet die hele woonwijken platlegden” in Gaza. Hij noemt Apache helikopters waarvan hij veronderstelt dat die uit de VS komen. Vraagt hij subtiel of niet te subtiel, zich af of de VS eigenlijk wel Israël moet voorzien van militaire steun als die op deze manier wordt ingezet?

Belangrijker is nog: wat kan hij anders bedoelen met het “platleggen van hele woonwijken” dan ervan uit te gaan dat Israël onnauwkeurig woonwijken in Gaza bombardeert, en daarbij opzettelijk onschuldige mensen vermoordt? En welk mens op aarde zou niet aangezet worden om Israël te veroordelen voor zulk onmenselijk gedrag?

Het probleem is dat het pertinent onwaar is. Israël richt zich op de terroristenleiders en de raketten die richting Israëlische steden en dorpen worden afgevuurd. Tragisch genoeg gebruiken Hamasleiders onschuldige Palestijnen als menselijke schilden door zichzelf schuil te houden in burgerwoonwijken. Daarvandaan, en van ziekenhuizen en moskeeën, schieten ze hun raketten Israël in.

Israël doet zijn best geen onschuldige burgers te doden. Vanuit de lucht laten ze flyers vallen waarop aangekondigd staat dat een luchtaanval te verwachten is; ook gelasten ze missies om raketinstallaties en terroristen aan te vallen af wanneer er teveel burgers zich in het gebied bevinden. Zeker zet Israël geen vergeldingsaanval in waarbij doelloos hele woonwijken worden “platgelegd”.

Halve waarheden zijn hele leugens…

Ik heb geen probleem met kritiek op Israël. In eerlijke intellectuele discussies kunnen we over onderwerpen in debat gaan; en op het laatst kunnen we het met elkaar eens of oneens zijn over het beleid van Israël. Maar niemand zou een boek moeten accepteren dat vol staat met historische onnauwkeurigheden; een boek dat steevast onschuldige en onwetende lezers valse conclusies laat trekken. Zo’n verwoestend boek sijpelt door in het echte leven en trekt daar negatieve sporen.

Het is verschrikkelijk teleurstellend. Ik zou van Barack Obama, de 44ste president van Amerika, zeker waarheid verwacht mogen hebben en ook nauwkeurigheid en eerlijkheid. Maar de onwaarheden en de onnauwkeurigheden in deze autobiografie voeden slechts de theorie dat Obama feitelijk anti-Israël was. Door middel van ‘A Promised Land’ probeert hij anderen te overtuigen hierin met hem mee te gaan.

Dit artikel is geschreven door Dov Lipman, en stond 26 november op de website van Jewish News Syndicate. Vertaling: Evelien van Dis