Sluiten

Zoeken.

Artikelen

Activiteiten

Kennisbank

Podcasts

Projecten

Publicaties

Videos

Overig

Joodse wereld

Terug naar overzicht

Soekot: een jaar later

Door Yoel Schukkmann - 

29 oktober 2024

F241024OBH14

Israëliërs bezoeken de plaats van het bloedbad op het Nova-muziekfestival in het zuiden van Israël, tijdens de Joodse feestdag van Simchat Torah. | Foto: Oren Ben Hakoon, Flash90

BREKEND NIEUWS: "Israëlische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever bouwen in een week 500.000 illegale woningen" zou vorige week ongetwijfeld de NOS-kop zijn geweest als ze wat meer naar het werkelijke Joodse leven in Israël hadden gekeken (in plaats van naar Hamas-woordvoerders).

Zoals jullie waarschijnlijk wel weten is Soekot een week-durend feest dat vijf dagen na Jom Kippoer valt. Het viert het binnenhalen van de oogst en herdenkt de wonderbaarlijke bescherming dat G-d gaf aan onze voorouders toen ze Egypte verlieten. We vieren Soekot door te wonen in een loofhut (soeka, meervoud: soekot) en door de arba minim (vier soorten) te nemen, vier speciale soorten vegetatie, en hier elke dag een zegen over te zeggen.

Dit jaar markeerde de feestweek van Soekot ook precies een jaar sinds het Simchat Thora-bloedbad van 7 oktober. Simchat Thora, één van de meest vreugdevolle en heilige dagen van de Joodse kalender, wordt gevierd aan het einde van Soekot; al is er geen enkele dag van het hele afgelopen jaar geweest dat de gebeurtenissen van 7 oktober niet met ons waren.

Op Chanoeka, wanneer we onze strijd tegen de Grieken herdenken, die een oorlog voerden tegen de Thora en onze heilige feestdagen; dachten wij ook aan Hamas, die onze feestdagen ontheiligden met hun onmenselijkheid. Op Poerim hadden we allemaal ook de moderne Hamans in gedachten.

En met Pesach waren onze gedachten bij de gijzelaars toen we de woorden van Mozes aan farao lazen: "Laat mijn volk gaan!" Voor Sjavoe’ot, wanneer Joodse boeren hun eerste vruchten naar de Heilige Tempel brachten, kochten veel Israëlis en supermarkten hun groenten en fruit specifiek van boeren die getroffen waren door de oorlog in zowel het Zuiden als het Noorden. En Tisja Be’av... heeft geen eens uitleg nodig.

Oenetane Tokef

Oenetaneh Tokef is een van de meest emotionele en suggestieve Joodse gebeden, dat ongeveer duizend jaar geleden is samengesteld door rabbijn Amnon van Mainz. We zeggen het op Rosj HaSjana en Jom Kippoer. Dit gebed spreekt over de vrees die de engelen hebben voor G-d, die ons lot op Rosj HaSjana inschrijft, en op Jom Kippoer bezegelt. Deze Rosj HaSjana, die ik gedwongen in Londen heb doorgebracht vanwege de raketaanvallen op Israël (lees meer in dit artikel), voelde ook ik deze vrees toen ik de woorden van dit gebed luid uitriep:

“Op Rosj HaSjana worden ze opgeschreven, en op de vastendag van Jom Kipoer worden ze verzegeld: Hoeveel er zullen sterven, en hoeveel er geboren zullen worden. Wie zal leven, en wie zal sterven. Wie zal de hem toegewezen tijd uitzitten, en wie zal voor zijn tijd heengaan. Wie door water, en wie door vuur. Wie door het zwaard, en wie door een wild beest. Wie door honger, en wie door dorst. Wie door aardbeving, en wie door pest. Wie door wurging, en wie door steniging. Wie zal rusten, en wie zal dwalen. Wie rust zal hebben, en wie zal worden gekweld. Wie zal genieten van welzijn, en wie zal lijden onder verdrukking. Wie arm zal zijn, en wie rijk zal zijn. Wie vernederd zal worden, en wie zal worden verhoogd…”

Mijn talliet (gebedssjaal) bedekte de tranen die over mijn wangen stroomden terwijl de hele synagoge deze woorden riep. Huiveringwekkende woorden, die vooral in de context van onze huidige realiteit, ieders hart raakte. En zo voelde ook Jom Kipoer als nooit tevoren.

Maar het Oenetane Tokef-gebed eindigt als volgt:

"Tesjoeva (berouw), gebed en tsedaka (liefdadigheid) wenden de strengste decreten af!
Want zoals Uw Naam is, zo is [ook] Uw lof. U bent traag om boos te worden en makkelijk te ‘kalmeren’, want U verlangt niet naar de dood van degene die de dood verdient; maar dat hij terugkeert van zijn pad en leeft. En [zelfs] tot de dag van zijn dood wacht U op hem; als hij maar berouw toont, zult U hem onmiddellijk verwelkomen."

Een G-ddelijke belofte, hoop, en iets waar wij allen naar moeten streven.

Verheugen

Op Soekot draagt de Thora ons: "En je zult je verheugen tijdens jouw feestdag... en je zult alleen maar vrolijk zijn." (Deuteronomium 16:14, 15)

Na een heel jaar in de schaduw van 7 oktober klinkt het voor sommigen misschien als iets ongepasts om blij te zijn op de dag van zo’n bloedbad. Maar dat is juist een reden om ons te verheugen zoals de Thora ons opdraagt. Hamas koos deze dag niet om de datum ‘7 oktober’. Ze kozen specifiek voor die dag omdat het Simchat Thora was, de afsluiting van de Soekot-feestweek. Ze wilden deze vreugdevolle heilige dag, waarop wij geboden zijn om ons te verheugen, veranderen in een andere Tisja Be'Av. Door op deze dagen te rouwen zouden we toegeven aan de verlangens van onze vijanden.

De veelgebruikte slogan van de Nova Festival overlevenden is: “We will dance again”. En dat is ook precies wat wij op Soekot en Simchat Thora hebben gedaan, want alleen dit laat onze vastberadenheid zien om te leven.

Ontwerp zonder titel

De auteur

Yoel Schukkmann

Yoel Schukkmann groeide op in Nederland, waar hij chassidisch werd, wat wij zouden noemen 'ultra-orthodox' Joods. Hij verhuisde daarom in zijn tienerjaren naar Israël om in een jesjiewa te leren....

Doneren
Abonneren
Agenda